ჯეიმს ჰოლი - სიზმრების იუნგიანური ინტერპრეტაცია

ავტორი: ჯეიმს ჰოლი

მთარგმნელი: დავით ჯანგველაძე

წინასიტყვაობა

ჩემი ფსიქიატრიული პრაქტიკის პირველი ორი წლის განმავლობაში ვცდილობდი შემენარჩუნებინა ნეიტრალური დამოკიდებულება სიზმრების ინტერპრეტაციის სხვადასხვა ვარიაციების მიმართ. ვიმედოვნებდი, რომ ყველა არსებული თეორია თანაბრად მართებული იყო. ვფიქრობდი, რომ შემეძლო კლინიკური დაკვირვების გზით თითოეულის უპირატესობისა და ნაკლოვანების თეორია შემექმნა. ასევე ვიმედოვნებდი, რომ რაციონალურად შემეძლო თავად გადამეწყვიტა სიზმრების ინტერპრეტაციის რომელი თეორია ჩანდა უფრო სასურველი. 

ამ თეორიების ორი მთავარი კონკურენტი სიზმრებთან მიდგომის მხრივ იყო ფროიდისა და იუნგის შრომები. ჩემი სამედიცინო და ფსიქიატრიული ტრენინგების დროს, ფროიდის თეორიები ექსკლუზიურად იყო ხაზგასმული ნებისმიერ ადგილას, სადაც სიზმრები იყო ნახსენები (თუ ისინი საერთოდ იყვნენ მოხსენიებულნი). დიუკის უნივერსიტეტში ფსიქიატრიული ტრენინგების გავლის დროს ჩემი პერსონალური ანალიზი მიმდინარეობდა დოქტორ ბინგჰემთან, რომელიც ხაზს უსვამდა სიზმრების მასალის დაკავშირებას ადრეულ, ოჯახურ ყოფა-ცხოვრებასთან და ეგო-იდენტობასთან, რომელიც დაფუძნებული იყო ზემოთნახსენებ ურთერთობებზე. მე დღესაც მახსოვს, სამოცდათხუთმეტ საათიანი ფსიქოანალიზის შემდეგ დოქტორ ბინგჰემს მოუთმენლად ვუთხარი: "მე ძალიან კარგად ვიცი, რომ დედის კომპლექსი მაქვს! არაა აუცილებელი ეს გაუთავებლად, სიზმრებში ვეძებოთ!" მან გულთბილად გაიღიმა, ვინაიდან იცოდა (როგორც მოგვიანებით თავადაც მივხვდი) განსხვავება უბრალო, შემეცნებით შინაარსსა და ცოცხალი შეგრძნების მქონე ცოდნას შორის. სანამ მე დავტოვებდი დოქტორს და ტეხასში დავბრუნდებოდი, მან უკანასკნელი რჩევა მომცა: "ნუ ჩაუღრმავდები იუნგისთეორიას ძალიან სწრაფად". მან როგორც ჩანს იგრძნო მოგვიანებით განვითარებული ჩემი ღრმა მიზიდულობა იუნგის ხედვების მიმართ. 

საბოლოოდ, შეუძლებელი გახდა ჩემს სიზმრებთან კომფორტულად გამკლავება არა-იუნგიანური პერსპექტივიდან. როგორც ჩანდა, ყველა სხვა თეორია მნიშვნელოვან ნაწილებს შეიცავდა იუნგის ხედვიდან, მაგრამ ჩემთვის შეუძლებელი გამოდგა იუნგის ფართომასშტაბიანი ხედვა შემეკუმშა დაჩამეტია დანარჩენ, ხელმისაწვდომ თეორიებში. მე ნამდვილი იუნგიანელი გავხდი. 

ჩემი პერსონალური იუნგიანელი ანალიტიკოსები სიზმრების მნიშვნელობების შესწავლაში, არიან ადამიანები, რომელთა მიმართაც მუდმივად მადლიერი ვარ: შარფ კლუგერი, დიტერ ბაუმანი, მარია ლუიზა ფონ ფრანცი და ედვარდ უიტმონტი. 

უამრავ ანალიტიკოსთა მრავალწლიანმა კლინიკურმა მუშაობამ მრავალი დამადასტურებელი მონაცემი მოიტანა. 1977 წელს მე გამოვაქვეყნე ძირითადი ტექსტი სიზმრების ინტერპრეტაციასთან დაკავშირებით; "სიზმრების კლინიკური გამოყენება: იუნგიანური ინტერპრეტაციები", სადაც მე შევადარე იუნგის სიზმრების თეორია სხვა თეორიებს, მოვნიშნე განსხვავებები და მსგავსებები. 

წინამდებარე ნამუშევარი არ განიხილავს მსგავს შედარებებს, არამედ გაძლევთ პირდაპირ, პრაქტიკულ რჩევებს სიზმრების ინტერპრეტაციაში და მის გამოყენებას იუნგის ძირითად ფსიქოლოგიურ ცნებებში. მე განვიხილავ კლინიკურ პრობლემებს, მომყავს მაგალითები და განვმარტავ კონკრეტული სიზმრების ინტერპრეტაციებს, რომელიც დაგვანახებს, როგორ უკავშირდება მსგავსი ინტერპრეტაციები კლინიკურ ცვლილებებს. წიგნში განხილულია რამდენიმე სასარგებლო მაგალითი, მაგრამ არ არის მისი დაწვრილებითი განხილვის განზრახვა, სიზმრების ინტერპრეტაციის მზარდი და ამომწურავი ლიტერატურის არსებობის გამო. მსგავსი თემატიკის გამოტოვება აუცილებელია, რათა ყურადღებაგავამახვილოთ ჩვენს თვალწინ ილუსტრირებულ კლინიკურ პრობლემაზე. 

ყველა სიზმარი არის კონკრეტული ადამიანის არაცნობიერის ნაწილი, მაგრამ სხვადასხვა ადამიანში იდენტური მოტივები განსხვავებულად ვლინდება. ამიტომ, ჩემს მიერ გაანალიზებული არც ერთი სიზმარი არ უნდა იქნეს აღქმული, როგორც პირადი გამოცდილება (თუნდაც სიმბოლოების ზუსტი დამთხვევის შემთხვევაშიც). ეს სიზმრები ამოღებულია იუნგიანური კლინიკური ანალიზის მდიდარი მატრიციდან და წარმოდგენილია კონკრეტული საილუსტრაციო მიზნებისთვის.