მატრიოშკა - „სოციუმის ანუ მოსწავლის ვალი“
მატრიოშკა - „სოციუმის ანუ მოსწავლის ვალი“
როდესაც ტრენინგზე მატრიოშკას ვხატავ, როგორც წესი ამ დონეს წითელი მარკერით ვხაზავ. რადგან სწორედ აქ იწყება ჩვენი სურვილების რეალიზაცია - ფული, კარიერა, ცხოვრებაში საკუთარი ადგილის პოვნა, მოგზაურობა, აღიარება და ა.შ.
შეიძლება ითქვას, რომ ჩვენი აღქმის და შეგრძნების უნარი გულწრფელობის შედეგად მუდმივად უმჯობესდება. თუ ბავშვი მიეჩვია საკუთარი სხეულის შეგრძნებას და მოვლას, თუ ის გულწრფელი და ღიაა საკუთარ მშობლებთან და ნათესავებთან, შეუძლია როგორც უარყოფითი გრძნობების ისე მადლიერების გამოხატვა, მაშინ ერთხელაც მისი აღქმა გაიზრდება სოციუმის დონემდე. ამის შემდეგ მის ცნობიერებას და გრძნობებს შეუძლია მოიცვას არამარტო ძალიან ახლო წრე, არამედ ახალი ადამიანებიც - მეგობრები, კლასელები, შემდეგ უკვე ჯგუფელები უნივერსიტეტში და ა.შ.
რომელია ყველაზე აქტუალური შეკითხვა მოზარდისთვის? რა გამოვიდე? რომელი პროფესია ავირჩიო? ეს არჩევანი შემდეგომ განსაზღვრავს დარჩენილი ცხოვრების გზას. როცა ბავშვი იზრდება სოციალურ დონემდე მას უკვე ესმის სად არის საზოგადოებაში მისი ადგილი, მას არ ექმნება არანაირი ეჭვები იმასთან დაკავშირებით თუ რომელი პროფესია უნდა აირჩიოს ან სად ჩააბაროს.
ადამიანებს, რომლებიც აღწევენ „სოციალური მატრიოშკის დონეს“, არასოდეს არ აქვთ პრობლემები კარიერაში, მათ ყოვლთვის აქვთ ფული, მათ არასოდეს არავინ არ ატყუებს და არ ღალატობს. მაგრამ ადამიანები, რომლებმაც არ დაუბრუნეს მშობლებს ვალი და არ ასრულებენ თავის როლს მათ წინაშე, მუდმივად აქვთ აღმასვლები და დაღმასვლები, როგორც ამერიკულ ატრაქციონებზე. არ იციან რა უნდათ, იცვლიან ჰობის და პროფესიას. მათ მუდმივად ეჩვენებათ, რომ სადღაც ბალახი უფრო მწვანეა და გარბიან იქით თავპირისმტვრევით. ამის შემდეგ ყველაფერი იცვლება და ასე მთელი ცხოვრება. ყველაფერი ამის მიზეზია დანაშაულის გრძნობა დასაბრუნებელი ვალის გამო, საკუთარი არაგულწრფელობა, რომელიც გვიბიძგებს რომ მუდმივად სადღაც ვირბინოთ, გვქონდეს მიღწევები, სულიერად განვვითარდეთ, მედიტაციით დავკავდეთ და ა.შ.
ყურადღება მიქციეთ, რამდენი ადამიანია დღევანდელ დღეს ორი ან სამი უმაღლესი განათლებით და რამდენს აქვს უამრავი სხვადასხვა კურსი გავლილი კვალიფიკაციის ასამაღლებლად. როგორი მოთხოვნადია ტრენინგები „იპოვე შენი დანიშნულება“. მაგრამ საქმე იმაშია, რომ დანიშნულებას ვერ მოძებნით, ის უნდა შეიგრძნოთ. უფრო მეტსაც გეტყვით ჩემთან მოსული ათი ადამიანიდან ცხრას, რომლებსაც აინტერესებთ როგორ იპოვონ საკუთარი ადგილი ცხოვრებაში - უკვე ნაპოვნი აქვთ. უბრალოდ დანაშაულის გრძნობა არ აძლევს მათ ამის შეგრძნების საშუალებას. ისინი გვანან ადამიანებს, რომლებიც ზიან სკამზე და თან მეკითხებიან: „დიმა როგორ დავჯდეთ სკამზე?“ შეუძლებელია ამის ახსნა, შესაძლებელია ამის მხოლოდ შეგრძნება.
ადამიანი, რომელიც ვალების გარეშე გადადის სოციალურ, დონეზე იწყებს საინტერესო მანტრების დაპრაქტიკებას: “სადაც მე ვარ, ბალახი იქ უფრო მწვანეა“, „სადაც მე ვარ ყველაგან კარგია“. მას არ სჭირდება ოჯახისთვის იმის დამტკიცება, რომ ხელმოცარული არ არის, ამიტომ მას შეუძლია მშვიდად იაროს თავის გზაზე.
რატომ გვიბიძგებს მშობლების და სხვა ახლობელი ადამიანების მიმართ მოვალეობის გრძნობა არასწორი ქმედებისკენ, მუდმივი ძიებისკენ და რაღაცის დამტკიცებისკენ? „სურვილების შესრულების ენის“ თავში მე ვისაუბრე „ყოველდღიურობის ჯვარზე“: გაუსტუმრებელი ვალი ბადებს დანაშაულის გრძნობას, დანაშაულის გრძნობა კი წარმოქმნის რაღაცის დამტკიცების და მიღწევის სურვილს. დანაშაულის გრძნობისგან გათავისუფლების და სოციუმში სრულყოფილი წარმატების მიღწევის ერთადერთი გზა შემდეგია: ჩვენი მშობლებისთვის ვიყოთ შვილები, პასუხისმგებლობა ავიღოთ მშობლების მიმართ შეუგრძნობელი, გამოუხატავი გრძნობების და ჩვენი მათ მიმართ როლისთვის.
ასე თუ ისე, ყველა, ვინც ამ წიგნს კითხულობს უკვე სოციალურ დონეზეა - თუნდაც წინა დონიდან ვალები ჰქონდეს დარჩენილი.
რა არის სოციუმის ვალი? როდესაც მე ვხედავ რომ სამყაროში მარტო „მე“ არ ვარ. არა მხოლოდ ჩემი უახლოესი წრე - დედა და მამა, - არამედ სხვა ადამიანებიც მნიშვნელოვანი არიან. მოდის გაგება, რომ თითოეული ადამიანი - ზუსტად ისეთივე „მეა“ თავისი მსოფლმხედველობით, ხედვით, საკუთარი აზრის ქონის უფლებით და მოქმედების თავისუფლებით. თითოეულ ადამიანს საკუთარი ცხოვრების ისტორია, გამოცდილება, სურვილები და მისწრაფებები აქვს. ყველა ეს „მე“ ერთი მთლიანის შემადგენელი ნაწილია, რომელსაც საზოგადოება ჰქვია და სადაც ჩვენ უნდა ვისწავლოთ სხვა ადამიანებთან კომუნიკაცია, ისე რომ არ დავარღვიოთ არც მათი და არც ჩვენი ინტერესთა საზღვარი.
მთავარი, რასაც ჩვენ ვსწავლობთ სოციუმში არის ის, თუ როგორ ვიყოთ მოსწავლეები. მე თითოეულ ადამიანთან ურთიერთობისას ვხვდები მოსწავლე.
ცხოვრებაში არსებობს მხოლოდ 2 ძირითადი პოზიცია - მოსწავლის და ჭკუის კოლოფის პოზიცია („მე ვარ ჭკვიანი, მე არაფერი არ მაქვს სასწავლი, მე ისედაც ყველაფერი ვიცი და თქვენც გასწავლით“).
მაგრამ თუ ჩვენ თავს ჰკითხავთ რა იცით ამ ცხოვრებაში 100%-ით, ამ სამყაროში - ერთადერთი გულწრფელი პასუხი ყოველთვის იქნება: „მე არაფერი არ ვიცი. ღმერთო, მე არ ვიცი როგორ მოვიქცე სწორად, ამიტომ მზად ვარ ვისწავლო. მცდელობებით, შეცდომებით და გამოცდილებით. შეიძლება ყოველთვის სასიამოვნო არ არის, მაგრამ მე მზად ვარ.
თუ ადამიანი ყოველთვის მოსწავლის პოზიციაშია - დაბადებიდან სიკვდილამდე, ნებისმიერი ურთიერთობისას და ნებისმიერ სიტუაციაში, მაშინ წინააღმდეგობები ამ სამყაროში მცირდება, ის მომენტალურად იღებს პასუხს ყველა შეკითხვაზე, იმათზეც კი რომელიც ჯერ არ დაუსვამს. მაგრამ თუ ადამიანი იწყებს „მასწავლებლის“ როლის თამაშს, ის მუდმივად პრობლემურ სიტუაციაში მოხვდება.
მხოლოდ სოციუმში, მხოლოდ სხვა ადამიანებთან ურთიერთობით შეგვიძლია ვისწავლოთ საკუთარი „მეს“ სხვებზე მაღლა დაყენებას, ვსწავლობთ როგორ ვიყოთ მოსწავლეები.
ზოგადად სოციუმში არის სამი ძირითადი როლი - ხელმძღვანელების, კოლეგების და ხელქვეითების. ჩვენ თითოეულ როლში უნდა ვისწავლოთ მოსწავლედ დარჩენა. მოდით განვიხილოთ სამსახურებრივი კოლექტივის მაგალითი.
ხელქვეითი სწავლობს დღის წესრიგის და გრაფიკის მიხედვით მუშაობას, როგორ უნდა მოიქცეს გუნდში, უვითარდება გაგება, რომ მხოლოდ ის ვერ ამუშავებს მთელ წარმოებას, სწავლობს, როგორ უნდა იყოს წარმოების პროცესის ნაწილი და არა დაბრკოლება.
კოლეგა იაზრებს, რომ სხვა კოლეგების გარეშე წარმოების პროცესი ვერ წარიმართება - და რამე რომ მოხდეს, მას პირველს გაათავისუფლებენ. ამიტომ ის სწავლობს კოლექტიურ აზროვნებას, რადგან ნებისმიერი წარმოების პროცესი გათვლილია კოლექტივზე, რაღაც კონკრეტულ სტრუქტურაზე. ის სწავლობს საკუთარი თავის სხვა ადამიანში დანახვას.
რას სწავლობს უფროსი? მხოლოდ მაღალ თანამდებობაზეა შესაძლებელი დიდი პასუხისმგებლობის სწავლა. შესაძლებელია მოსმენის და გაგების, ახალი ცოდნის და კაცთმოყვარეობის სწავლა. მაგრამ რაც ყველაზე მთავარია, ის სწავლობს თავმდაბლობას. განა ბომჟს შეუძლია თავმდაბლობის სწავლა? ადამიანი, რომელმაც მაღალ თანამდებობას მიაღწია შეიძლება გაუჩნდეს ილუზია, რომ მათ თვითონ მიაღწია ყველაფერს. შეკითხვა: რამდენად ვახერხებ დავრჩე ადამიანად უფროსის სავარძელში, „თავში ხომ არ ამივარდა“, შევძელი თუ არა ფულის და ძალაუფლების გამოცდის გავლა?
მაგრამ ამ პოზიციებიდან ნებისმიერზეა შესაძლებელია გახდეთ „ყველაზე ჭკვიანი ადამიანი“. ხელქვეითმა შეიძლება დაიწყოს ხელმძღვანელობის განსჯა, ცილისწამება და განხილვა, კრიტიკა, სხვის საქმეში ცხვირის ჩაყოფა. შეიძლება გულწრფელად გჯეროდეთ, რომ თქვენ იცით როგორ უნდა იქცეოდეს უფროსი. კოლეგა შეიძლება გახდეს „მასწავლებელი“, თუ დაიწყებს ფიქრს, რომ „ის არის სამსახურში ყველაფერი“ და ყველაფერი დანარჩენი არაფერია მის გარეშე. უფროსს შეუძლია ბოროტად ისარგებლოს საკუთარი ძალაუფლებით.
„მასწავლებლის“ პოზიცია სამსახურში - ეს არის, როდესაც მე ვიცი სხვები როგორ უნდა იქცეოდნენ და როგორ უნდა ასრულებდნენ საკუთარ მოვალეობებს, შეიძლება ამას ხმამაღლაც ვამბობდე, განვსჯიდე, ვჭორაობდე ან გულს ვიფხანდე. მოსწავლის პოზიცია ეს არის, როდესაც მე ვიღებ არსებულ მდგომარეობას და ვცდილობ ვიყო მაქსიმალურად სარგებლის მომტანი, წარმოების პროცესის ეფექტური მონაწილე.
ერთადერთი ადამიანი რომლის გაკრიტიკებაც შემიძლია არის გუშინდელი „მე“. მე შემიძლია დავაკვირდე, რა ვისწავლე და რა მაქვს კიდევ სასწავლი. საკუთარი თავი შეგვიძლია შევადაროთ ჩვენს პოტენციურ მეს, როგორიც პრინციპში შეგვიძლია რომ გავხდეთ. ჩვენ ყოველთვის ვიცით: სად ვატყუებთ ჩვენს თავს, სად მოვიკოჭლებთ, როდის მივირთმევთ ზედმეტს, როდის გვაკლია ძილი, როდის ვზარმაცობთ, სად მოგვდის ზედმეტი და სად უნდა „დავასტოპოთ“. ამიტომ ერთადერთი ადამიანი ვისაც უნდა დააკვირდეთ არის თქვენი საკუთარი თავი.
ნებისმიერი ურთიერთობა სოციუმში შეგვიძლია დავუკავშიროთ ამ როლებიდან რომელიმეს. თუ თქვენ ხართ მძღოლი და გაგაჩერათ საგზაო მოძრაობის ინსპექტორმა - თქვენ კოლეგები ხართ, საგზაო მოძრაობის თანაბარუფლებიანი მონაწილეები. სტუდენტ-მასწავლებელის ურთიერთობა არის ხელქვეითის და უფროსის დამოკიდებულება. როდესაც მეუღლე ტუმბოდან იღებს ფულს, რომელიც ქმარმა ჩადო, რაღაც გაგებით ქმარი მისთვის ხდება, სოციალური კავშირების თვალსაზრისით, ხელმძღვანელი.
უფრო გასაგები რომ იყოს თუ ვინ არის მოსწავლე სოციუმში, ავხსნი, რას ნიშნავს იყო „მასწავლებელი“. ნამდვილი მასწავლებელი - ეს არის ადამიანი, რომელმაც თეორიული ცოდნა საკუთარ თავზე გამოსცადა. თუ ის ასწავლის როგორ უნდა ფულის შოვნა მაშინ ის უნდა იყოს ფინანსურად უზრუნველყოფილი. თუ ასწავლის როგორ უნდა იყო ბედნიერი, მაშინ თვითონაც ყოველ წუთს უნდა შეიგრძნობდეს ბედნიერებას.
მაგრამ თუ ადამიანი ლაპარაკობს იმაზე, რაზეც მხოლოდ თეორიული წარმოდგენა აქვს მაშინ ეს უკვე ასე ვთქვათ „ჭკუის კოლოფის“ პოზიციაა. ეს არის პრაქტიკაში გამოუცდელი ცოდნა, ის რაც საკუთარ თავზე არ გაქვთ გამოცდილი. როცა ასეთი რაღაც ხდება, „ შინაგანი არქიტექტორი“, რომელიც თითოეულ ჩვენთაგანში ცხოვრობს, ხედავს რა არის დროებითი და რა არის მუდმივი. დროებითი - ეს არის „ჭკუის კოლოფის“ პოზიცია, რომელიც ქვეყანას მოევლინა 20-30-40 წლის წინ და რომელსაც პრეტენზია აქვს განსაკუთრებულ უფლებებზე ამ სამყაროში.
შეგვიძლია ამას დავარქვათ სინდისი, ღმერთი, ქვეცნობიერი, კოსმოსური გონება, მაგრამ ნებისმიერ შემთხვევაში ამ რაღაცამ იცის ყველაფერი ყველაზე და იწყებს ჩვენთვის ჭკუის სწავლებას. ადამიანი, რომელიც ჭკუის კოლოფობს სიყვარულზე, უნდა გაიაროს სიყვარულის გაკვეთილები და როგორც ქრისტე ამბობდა საკუთარი მტრების სიყვარულიც კი უნდა ისწავლოს. ადამიანი რომელიც ლაპარაკობს ბედნიერებაზე, უნდა ესმოდეს რა არის ეს და რას ნიშნავს იყო უბედური.
იყო „მასწავლებელი“ - ნიშნავს „ჭკუის კოლოფობას“ , მსჯელობ რაღაცაზე, რასაც შენ ხედავ ასე, თუმცა ამას არანაირი კავშირი არ აქვს რეალურ ცოდნასთან. ეს უბრალო მსჯელობაა. საკუთარი ჭკუის კოლოფობისთვის კი პასუხი უნდა ვაგოთ. მას ვისაც ყველაზე მეტად უყვარს ძალაუფლება დაკარგავს მას. ის ვინც ჭკუის კოლოფობს ურთიერთობაში, სწორედ იქ შეექმნება პრობლემები. ის ვინც ასწავლის როგორ უნდა იყო ჯანმრთელი თავად დასჭირდება მუდმივად „რესტავრაცია“. ფულთან დაკავშირებით კი არსებობს შესანიშნავი ამერიკული ანდაზა:“თუ ასეთი ჭკვიანი ხარ, მაშინ რატომ ხარ ასეთი ღარიბი?“
თუ ადამიანი მსჯელობს, ჭკუის კოლოფობს ისეთ თემაზე რაც საკუთარ თავზე არ აქვს გამოცდილი, მაშინ - ასეა მოწყობილი ეს სამყარო - მას მოუწევს ამ ყველაფრის გადატანა.
შემიძლია მოგიყვანოთ ჩემი საკუთარი მაგალითი. 28 წლამდე მე ვიყავი ყველაზე ჭკვიანი ადამიანი, მუდმივად რაღაცას ვუყვებოდი, ვასწავლიდი სხვებს, ყველასთვის ფსიქოლოგი და მოსამართლე ვიყავი, ხანდახან პროკურორი და ადვოკატი. მე მქონდა მილიონობით შეკითხვა, დაწყებული: „სად ვიშოვო ფული?“, „ჩემია ეს თუ არაა ჩემი?“ ( მაგალითად გოგონებთან), „უნდა გავაკეთო ეს თუ არა უნდა გავაკეთო?“, დამთავრებული გლობალური შეკითხვებით:“რომელია უფრო პირველადი ცნობიერება თუ მატერია?“, „საიდან გაჩნდა სამყარო?“ და ა.შ. მუდმივად წამოიშვებოდა ახალ-ახალი შეკითხვები, მე ამა თუ იმ წყაროებში ვნახულობდი მათზე პასუხებს და კიდევ უფრო მეტად „ვჭკუისკოლოფობდი“.
მაგრამ 28 წლის ასაკში, მას შემდეგ რაც შევეცადე აღარ ვყოფილიყავი ჭკუის კოლოფი მშობლებთან მაინც, გონებაში დაისადგურა სიწყანარემ. ეს არ ნიშნავს, რომ ყველა შეკითხვაზე ვიპოვე პასუხი. არა, უბრალოდ აღარ მაინტერესებდა. დღეს მე არ მჭირდება იმის ცოდნა რა იყო თავდაპირველად - მატერია თუ ცნობიერება, ჰყავს თუ არა ღმერთს დედა და როგორ გააჩინა ის, როგორ შექმნა ეს სამყარო და ა.შ. დღეს მე ბევრად უფრო საინტერესო შეკითხვები მაქვს: რით შემიძლია ახლობელს დავეხმარო? როგორ გავატარო დღევანდელი დღე მაქსიმალურად პროდუქტიულად, რათა მაქსიმალურად გამოვავლინო ჩემი პოტენციალი და მისი ინვესტირება მოვახდინო მომავალში? ბოლოს და ბოლოს როგორ დავლიო ჩაი, ისე რომ არ გადამცდეს და არ მოვკვდე? ეს ყველაფერი ხდება ავტომატურად, არაფრის კეთებაა არაა საჭირო სპეციალურად.
ყველაზე მთავარი ბონუსი, რომელსაც იძლევა მოსწავლის პოზიცია არის ის, რომ მოსწავლეს შეცდომის დაშვების უფლება აქვს. მაგრამ თუკი „მასწავლებელი“ ცდება მას ამისთვის დასჯიან, ხოლო თუ მოსწავლე ცდება - არა.
მოსწავლეს კარგად ესმის, რომ ბევრი რამე არ იცის და რომ შეიძლება რაღაც გააკეთოს, მაგრამ აუცილებელია მთელი ძალისხმევის ქმედებაზე მიმართვა, თუნდაც ნულოვანი ან არასწორი შედეგი მიიღოს, მოსწავლე ამ ყველაფერს უყურებს როგორც გამოცდილებას.
სოციალურ დონეზე მუდმივად გვხვდება სიტუაციები, საიდანაც შეგვიძლია რაღაც ახალი ვისწავლოთ. ჩვენი შეცდომა ის არის რომ ჩვენ გვაქვს მოლოდინი, რომ ჩვენ მხოლოდ დადებით მაგალითებზე ვისწავლით, თუმცა ცხოვრებაში ხშირად პირიქით ხდება.
მაგალითად, მე მივდივარ ვიწრო ტროტუარზე, ჩემს წინ მიდის ადამიანი, რომელიც ეწევა, მე იძულებული ვარ ვისუნთქო სიგარეტის კვამლი. შემიძლია გავბრაზდე ამ ადამიანზე, თავ-ბედი ვიწყევლო, ან შემიძლია ვიფიქრო: „რა კარგია, რომ ეს ადამიანი თავისი მაგალითით მასწავლის, მისი შემხედვარე არასოდეს არ დავიწყებ მოწევას!“
სადარბაზოში, სადაც ვცხოვრობ, ვიღაც მუდმივად შარდავს, ამიტომ მუდმივად სპეციფიური სუნი დგას. ადრე ყოველთვის როცა ლიფტით უნდა მემგზავრა ვღიზიანდებოდი არასასიამოვნო სუნის გამო. ჩემი ოჯახის წევრებს და მეგობრებს, რომლებიც ხშირად მოდიან ჩვენთან სტუმრად ჩამოუყალიბდათ მთელი რიტუალი: ლიფტში შესვლამდე უნდა შეიკავონ სუნთქვა.
შემდეგ მე გავიგე ვინ აკეთებდა ამას, - აღმოჩნდა, რომ ამ ადამიანს ჰქონდა სერიოზული ფსიქიკური გადახრები. მაშინ მე გავიფიქრე: „მადლობა ღმერთო, რომ იმდენი ტვინი მაინც მაქვს, რომ ლიფტი და ტუალეტი გავარჩიო ერთმანეთისგან!“ ახლა ლიფტში ყოველი შესვლისას ვგრძნობ მადლიერებას.
ან მაგალითად, თუ თქვენი მშობლები ზოგადსაკაცობრიო და მორალური თვალსაზრისით არც ისე კარგად იქცევიან, შეგვიძლია ვისწავლოთ მათგან როგორ არ გავიმეოროთ მათი შეცდომები. არ უნდა ვეცადოთ ამ შეცდომების გამოსწორებას მშობლებში, არ ვუკითხოთ ნოტაციები იმასთან დაკავშირებით როგორ უნდა იცხოვრონ სწორად, როგორ ააგონ ურთიერთობები, არამედ მათი დამსახურებით არ მოვიქცეთ ისე როგორც ისინი იქცევიან. მოსწავლის პოზიცია გულისხმობს რომ მე ვსწავლობ კარგი ადამიანისგანაც და ცუდისგანაც. თუ ვხედავ კარგს, ის რაც დადებით გამოძხილს ჰპოვებს ჩემს გულში - მაშინ მეც ასე მოვქცევი. თუ პირიქით მაშინ ჩემს თავს ვეტყვი, რომ შევეცდები ასე არ მოვიქცე, რადგან ვხედავ რა სავალალო შემდეგამდე შეიძლება ამან მიმიყვანოს.
რა გვეხმარება სოციალური დონის წარმატებულად გავლაში? პირველ რიგში არ უნდა გვქონდეს უფულობის, სიღარიბის შიში. შეიძლება ადამიანი იყოს ძალიან მდიდარი და ვერ გრძნობდეს თავის სიმდიდრეს, უფრო და უფრო მეტს აგროვებდეს, იმაზე მეტს ვიდრე საჭიროა - როგორც კაშეი რუსულ ხალხურ ზღაპრებში, რომელიც იყო ძალიან მდიდარი ზღაპრული პერსონაჟი, მაგრამ მას თავისი სიმდიდრე ბედნიერებას არ ანიჭებდა, პირიქით ენერგიას და ძალას ართმევდა.
ადრე ინდივიდუალურ კონსულტაციაზე ჩემთან მოდიოდნენ ძალიან მდიდარი ადამიანები და დღემდე ხშირად მწერენ, მათი ერთადერთი შეკითხვაა: „დიმა, სად არის ბედნიერება?“ სოციალური დონე უნდა გვაძლევდეს არამარტო ფულს, არამედ კმაყოფილებასაც.
* * *
თუ თქვენ გესმით, რომ სოციალურ დონეზე რაღაც ისე არ გამოგდით - არ გყავთ მეგობრები, არ გყოფნით ფული, გაქვთ ვალები, არ გესმით რა არის თქვენი დანიშნულება და გლობალური მიზანი, არ გაქვთ უძრავი ქონება და ხვალინდელი დღის იმედი, ბევრი რაღაცის გეშნიათ და ა.შ. მაშინ პასუხები არა ამ დონეზე არამედ ქვედა დონეზე უნდა ვეძებოთ.
აღმოსავლურ ფილოსოფიაში არსებობს ლამაზი სიბრძნე . იმისთვის რომ ხისგან მივიღოთ ნაყოფი, აზრი არ აქვს ფოთლების მორწყვას, უნდა მოვრწყათ ფესვები. ასე მუშაობს „მატრიოშკის“ სისტემაც.
თუ თქვენ რაღაც არ გამოგდით სოციალურ დონეზე ნუ დაიწყებთ პრობლემის წყაროს ამ დონეზე, სოციუმში ძებნას, ჩადით ერთი დონით დაბლა და იქ ეძებეთ პასუხები, ეძებეთ სად იყავით არაგულწრფელი, სად ატყუებდით სხვას და საკუთარ თავს. პირველ რიგში გადახედეთ თქვენს ურთიერდამოკიდებულებას მშობლებთან. გამოცდილება გვიჩვენებს, რომ პასუხების 90% სწორედ აქ არის.
მთავარია გახსოვდეთ, პირველი ის, რომ სამყაროს შემქმნელს ყველაფერი გათვალისწინებული აქვს, ყველაფერი ჩვენი თავიდან ერთი თმის ღერის ჩამოვარდნის ჩათვლით. მეორე, ის რომ თითოეული ჩვენგანისთვის ყველაზე საუკეთესო, ყველაზე ხელსაყრელი ადგილია ამ ცის ქვეშ მომზადებული, სადაც ჩვენ თავს ვიგრძნობთ ყველაზე ბედნიერ ადამიანებად, საჭიროა უბრალოდ ამ ყველაფრის შეგრძნება. ხოლო იმისთვის, რომ შევიგრძნოთ უნდა გავისტუმროთ ვალები და ვისწავლოთ როგორ ვიცხოვოროთ ჩვენს, და არა სხვის როლში.