სტანისლავ გროფი - "ჩვენი ყველაზე მძიმე ჭრილობების განკურნება. პარადიგმის ჰოლოტროპული ცვლილება"

2012 წელი და ადამიანის ბედი

2012 წელი და ადამიანის ბედი

სამყაროს დასასრული თუ ცნობიერების ევოლუცია?

იმის წყალობით, რომ ხოსე არგუელესის წიგნის „მაიას ფაქტორი. გზა ტექნოლოგიის მიღმა“ (ჟოსე Aრგუელლეს «Jose Arguelles «The Mayan Factor: Path Beyond Technology», 1987) გამოქვეყნებამ მასობრივი მკითხველის ყურადღება მიიპყრო მაიას კალენდრის დასრულებასთან დაკავშირებულ უძველეს წინასწარმეტყველებების მიმართ, რომელიც ძვ.წ. 3114 წლის 11 აგვისტოს დაიწყო და დასრულდება 2012 წლის 21 დეკემბერს, ძვ.წ. შემდეგ, ეს თარიღი მრავალი სტატიის, წიგნის ყურადღების ცენტრი, სხვადასხვა კონფერენციების და მაყურებლისთვის წარსადგენად მომზადებული ფილმის „2012“-ის თემა გახდა. დიდი ციკლის დასრულების შესახებ მსგავსი წინასწარმეტყველებები მრავალ სხვა კულტურასა და სხვადასხვა რელიგიაში გვხვდება. ამისი სჯერათ ჰოპის (Hopi), ნავაჰოს (Navajo), ჩეროკის (Cherokee), აპაჩის (Apache), იროკეზთა (Iroqious) ტომების ინდიელებს, ძველ ეგვიპტელებს, ადამიანებს, რომლებიც სწავლობენ კაბალას, ესეებს, პერუში ქუერო (Qერო) ტომის უხუცესებს, საჰარის უდაბნოში მცხოვრებ დოგონების ტომს, და ავსტრალიელ აბორიგენებს.

რამდენიმე გამონაკლისის გარდა, მეხუთე სამყაროს კოსმოსური ციკლის დასრულების შესახებ მაიას წინასწარმეტყველება ინტერპრეტირებულ იქნა როგორც კაცობრიობის და მატერიალური სამყაროს ფიზიკური განადგურება, რაღაც, რაც  ტერმინი „აპოკალიფსის” ქრისტიანი ფუნდამენტალისტების მიერ გაკეთებული ინტერპრეტაციის ანალოგიურია (ან, უფრო სწორედ, ცრუ ინტერპრეტაციისა), განსაკუთრებით კი იმ მილიონობით ქრისტიანი ამერიკელის მიერ, რომლებსაც სჯერათ, რომ ამ მომენტში ისინი ექსტაზს განიცდიან და იესო ქრისტესთან გაერთიანდებიან. მათ, ვინც ასე ფიქრობს, არ იციან ის ფაქტი, რომ ტერმინი „აპოკალიფსი“ (ბერძ. Apokalypsis) თავდაპირველი და სიტყვასიტყვითი მნიშვნელობით სულაც არ ნიშნავს განადგურებას, არამედ „ფარდის ახდას“ ან „ფარდის ჩამოვარდნას“, „აღმოჩენას“. ეს სიტყვა გულისხმობდა ზოგიერთი საიდუმლოს გამჟღავნებას, კაცობრიობის უმეტესი ნაწილისთვის უცნობი ჭეშმარიტების გახსნას, რომელიც უცნობია კაცობრიობის უმეტესი ნაწილისთვის, გარდა ზოგიერთი პრივილეგირებული ადამიანისა. ამ ტერმინის არასწორი ინტერპრეტაციის წყარო შეიძლება ყოფილიყო გამოთქმა apokalypsis eschaton, რაც სიტყვასიტყვით ნიშნავს „საფარის მოხსნას ზონის ან ეპოქის დასასრულს”.

ამ კონფერენციის მიზანია იმის შესწავლა, თუ რამდენად შესაძლებელია მაიას წინასწარმეტყველების რადიკალურად განსხვავებული, უფრო ოპტიმისტური ინტერპრეტაცია. შესაძლოა, დადგეს იმ სამყაროს დასასრული, როგორსაც ყოველთვის ვიცნობდით, იმ სამყაროსი, სადაც სუფევს დაუოკებელი სისასტიკე და გაუმაძღარი სიხარბე, სადაც ადამიანებს ისეთი ღირებულებების იერარქია აქვთ, რომელშიც ეგოს ინტერესები პირველ ადგილზე დგას, სადაც ყველგან შეგიძლიათ ნახოთ კორუმპირებული დაწესებულებები და სტრუქტურები, ასევე ოფიციალურ რელიგიებს შორის გადაუჭრელი კონფლიქტები. სრულიად შესაძლებელია მაიას ტომის ინდიელებმა იწინასწარმეტყველეს არა მატერიალური სამყაროს ფიზიკური განადგურება, არამედ ადამიანთა შინაგანი ტრანსფორმაცია მთელი კაცობრიობის მასშტაბით, სიკვდილი და სამყაროს აღორძინება სიტყვის ამ გაგებით. იმისათვის, რომ საგულდაგულოდ გამოვიკვლიოთ თუ რა უკავშირდება ამ იდეას, ჩვენ უნდა ვუპასუხოთ ორ კითხვას. კითხვა პირველი: როგორ შეეძლო მაიას უძველესი ტომის ინდიელებს, რომლებიც ორი ათასი წლის წინ ცხოვრობდნენ, ეწინასწარმეტყველათ, თუ რა სიტუაციას წააწყდება კაცობრიობა XXI საუკუნეში? კითხვა მეორე: არსებობს თუ არა რაიმე ნიშნები იმისა, რომ თანამედროვე საზოგადოება, და განსაკუთრებით ჩვენი ინდუსტრიულად განვითარებული ცივილიზაცია, რაიმე სახის ფსიქიკური და სულიერი ტრანსფორმაციის ზღვარზე იმყოფება? ამ მოხსენებაში შევეცდები ვუპასუხო ამ ორივე კითხვას.

2012 წლის ზამთრის ბუნიაობის მაიას წინასწარმეტყველება ემყარება მნიშვნელოვან ასტრონომიულ ფაქტებს. ორი ათასზე მეტი წლის წინ, მაიას ტომის ძველ ინდოელებმა განავითარეს კოსმოგონური თეორია და მთელი რიგი მნიშვნელოვანი აღმოჩენა გააკეთეს. რადგან ისინი ბრწყინვალე დამკვირვებლები იყვნენ ყველაფერში რაც ცაში ხდებოდა, მათ აღმოაჩინეს, რომ მზის პოზიცია ზამთრის მზედგომის პერიოდში ნელა იცვლება და მზე უფრო და უფრო უახლოვდება ჩვენი გალაქტიკის ღერძს. ამ მოძრაობას იწვევს ე.წ პრეცესიის ფენომენი - დედამიწის ღერძის გადაადგილება, რომლის გარშემოც იგი ბრუნავს. მაიას ტომის ინდიელები მივიდნენ დასკვნამდე, რომ წმინდა მომენტში, როდესაც მზე გალაქტიკის ღერძს გაუსწორდება, ჩვენს სამყაროში გლობალური ცვლილებები მოხდება. მსგავსი დამთხვევა არის მოვლენა, რომელიც ხდება მხოლოდ 25 920 წელიწადში ერთხელ - დრო, რომელიც საჭიროა იმისათვის, რომ ბუნიობამ ყველა 12 ზოდიაქოს ნიშანი გაიაროს. კ. გ. იუნგმა თავის წიგნში „ეონი“ და სხვა ნაშრომებში გამოიყენა ტერმინი „პლატონური თვე“, რაც გულისხმობს დროის იმ პერიოდს, რომელიც საჭიროა გაზაფხულის ბუნიობის მიერ ზოდიაქოს ერთი თანავარსკვლავედის გავლისთვის (რაც დაახლოებით 2160 წელს შეადგენს) და ტერმინი „პლატონური წელი“, რაც ნიშნავს ზოდიაქოს მთელი ციკლის დასრულებას.

ასტრონომებმა, რომლებიც მაიას ტომის ინდოელების კლასიკური კულტურის პერიოდის წინა პერიოდში ცხოვრობდნენ, ანუ ე.წ. იზაპას კულტურის პერიოდში, შეადგინეს ხანგრძლივი წელთაღრიცხვის კალენდარი, რომელიც შედგება დროის 13 პერიოდისგან, ბაქტუნიდებისგან და ამ კალენდრის დასასრული არის მზის შერწყმის მომენტი ჩვენი გალაქტიკის ღერძთან - 2012 წლის დეკემბერი ქრისტეს შობის შემდეგ. მაიას უძველესი ტომის ინდიელების კულტურული მემკვიდრეობა მოიცავს ქვის მონუმენტებს, რომლებიც ამ წმინდა მომენტის წინასწარმეტყველებასთან დაკავშირებულ ინფორმაციას გადმოგვცემენ, ნიშნებისა და სურათების საშუალებით. ზემოაღნიშნული ფაქტორებით აიხსნება, თუ რატომ არიან ამ კონფერენციაზე მომხსენებელთა სიაში ისეთი სახელები, როგორიცაა ჯონ მეიჯორ ჯენკინსი (John Major Jenkins), რომელმაც 20 წელი გაატარა არქეოლოგიური ჩანაწერების შესწავლასა და მათი თავდაპირველი მნიშვნელობის გაგებაში (Jenkins 1998, 2002); ან რობერტ სიტლერი (Robert Sitler), რომელმაც დიდი დრო გაატარა მაიას ტომის თანამედროვე ინდოელებთნ და შეუძლია გაგვიზიაროს მნიშვნელოვანი ინსაითები მათი კულტურის შესახებ (Sitler, 2006). ასევე აშკარაა, რომ ცნობილი ასტროლოგი და ისტორიკოსი რიჩარდ ტარნასი (Richard Tarnas) შეძლებს ძალზე მნიშვნელოვანი წვლილის შეტანას ჩვენს განხილვაში, რომელიც დაკავშირებულია ამ კონფერენციის მთავარ თემასთან (Tarnas, 2006).

ბოლო 50 წლის განმავლობაში ჩემი საკუთარი ინტერესის სფერო იყო ცნობიერების უჩვეულო მდგომარეობების და, კერძოდ, იმ მდგომარეობების შესწავლა, რომელთა აღწერისათვის შემოვიღე ტერმინი „ჰოლოტროპიული“. ეს სიტყვა შედგება ორი სიტყვისგან, რომლებიც სიტყვასიტყვით ნიშნავს „მთლიანობისკენ მიმართულს“ ან „მთლიანობისკენ მოძრავს“. (ეს ტერმინი მომდინარეობს ბერძნული სიტყვებიდან holos - მთელი და trepein - რაიმეს მიმართულებით გადაადგილება, რაიმეს მხარეს გადაადგილება). ეს არის ის მდგომარეობები, რომლებსაც ნეოფიტი შამანები განიცდიან ინიცირების თავიანთი რიტუალის დროს და რომლებსაც ისინი მოგვიანებით იწვევენ თავიანთ კლიენტებში. ძველ და პირველყოფილ კულტურებში ამ მდგომარეობებს იყენებდნენ ინიცირების რიტუალების დროს და განკურნების ცერემონიების დროს. იგივე მდგომარეობების აღწერაც ცდილობდნენ ყველა დროის მისტიკოსები; მათვე იწვევდნენ უძველესი მისტერიების დროს, რომელთა მთავარი თემა სიკვდილი და აღორძინება იყო. რიტუალები, რომლებიც იწვევს ამ მდგომარეობებს, მსოფლიოს ყველა ძირითადი რელიგიის ნაწილს წარმოადგენს: ინდუიზმი, ბუდიზმი, დაოსიზმი, ისლამი, იუდაიზმი და ქრისტიანობა (Grof, 2000, 2006).

რატომ და როგორ გვეხმარება ჰოლოტროპული მდგომარეობების შესწავლის დროს მიღებული გამოცდილება და დაკვირვებები მაიას ტომის ინდიელების წინასწარმეტყველების პრობლების ახალი კუთხით დანახვაში, ნაკლებად ნათელია და გარკვეულ ახსნას მოითხოვს.

ამ კუთხით მთავარი ჩემი მოსაზრება არის ის, რომ ცნობიერების გაფართოებისკენ მიმავალი მძლავრი რიტუალები („წმინდა ტექნოლოგიები“) არსებით და უაღრესად მნიშვნელოვან როლს თამაშობდნენ მაიას ტომის ინდოელების კულტურაში. ჩვენ გვაქვს  მაიას ტომის ინდოელების ქვის სტელების გამოსახულებებთან, ქანდაკებებთან და კერამიკულ საგნებთან დაკავშირებული დამაჯერებელი მტკიცებულება იმის თაობაზე, რომ ისინი იყენებდნენ ამისთვის მექსიკურ კაქტუსს - პეიოტს (Lophophora wil-liamsii), მაგიურ სოკოს (Psilocybe Mexicana coerulensiens, რომელსაც ინდოელები Xibalba okox ან teonanacatl უწოდებდნენ) და Bufo marinus გომბეშოს კანის გამონადენს. დამატებითი მცენარეული მასალები, რომლებიც გამოიყენებოდა მექსიკის რეგიონში ესპანელების მიერ დაპყრობამდე, იყო „დილის დიდების“ მცენარის (Ipomoea violacea) თესლი, რომელსაც ადგილობრივი მოსახლეობა უწოდებდა ololiuqui, მცენარე Salvia divinatorum, რომელიც ცნობილია როგორც „ღვთიური სალბი“, ველური თამბაქო (Nicotiana rustika), ასევე ბალჩი (ფერმენტებით მდიდარი სასმელი, რომელიც მზადდება Lonchocarpus longistylus ხისგან და თაფლისგან).

მაიას ტომის ინდოელების ძლიერი და დამახასიათებელი ტექნიკა, რომელიც ცნობიერების მდგომარეობის ცვლილებას იწვევდა, სისხლის ძლიერი გამოშვებაიყო, რომელსაც სკაროსის ხერხემლიდან, კაჟისგან ან ობსიდიანისგან დამზადებული სკალპელების გამოყენებით ატარებდნენ. ამასთან ჭრილობები კეთდებოდა ენაზე, ყურის ნიჟარებზე და სასქესო ორგანოებზე (Scheie and Miller, 1986; Gროფ, 1994). რიტუალური სისხლის გაშვება ისეთი გამოცდილების განცდის შესაძლებლობას იძლეოდა, რომელიც, როგორც წესი, ადამიანებისთვის ხელმისაწვდომი არ არის, სანამ მისი ბიოლოგიური სიკვდილი არ მოხდება. მაიას ტომის ინდიელები „ხედვის გველის“ სიმბოლოს იყენებდნენ სისხლის გაშვებასა და შოკის შედეგად გამოწვეული გამოცდილების აღსაწერად. ეს სიმბოლო აღწერდა კონტაქტს ყოველდღიური ცხოვრების სამყაროსა, რომელშიც ადამიანები ცხოვრობდნენ, და ღმერთებისა და წმინდა წინაპრების სამყაროს შორის, რომლებიც ზებუნებრივ სამყაროებში ბინადრობენ და ხილვებში გვევლინებიან. სკალპელი აღიქმებოდა, როგორც კოლოსალური ძალით დაჯილდოებული წმინდა საგანი, იგი პერსონიფიცირებული იყო, როგორც განგმირავი ღმერთი.

მაიას ტომის ინდოელების კულტურაში „წმინდა ტექნოლოგიების“ უკიდურესი მნიშვნელობიდან გამომდინარე, მიზანშეწონილია ვივარაუდოთ, რომ სწორედ მათ მიერ მიღებულმა გამოცდილებამ, შესაძლოა, შთააგონა 2012 წლის წინასწარმეტყველება და მთავარი როლი ითამაშა მის არსებობაში. ამიტომ, შეიძლება მიზანშეწონილი იყოს ამ წინასწარმეტყველების ცნობიერების დარგის თანამედროვე კვლევების პრიზმაში განხილვა.

ცნობიერების ჰოლოტროპული მდგომარეობების დროს შესაძლებელია ღრმა გამოცხადებების მიღება იმ მონახაზის შესახებ, რომლის მიხედვითაც უმაღლესმა გონებამ სამყარო შექმნა და ეს ისეთი უზარმაზარი მასშტაბების ზეშთაგონებაა, რომელიც ჩვენი ყოველდღიური წარმოსახვის საზღვრებს სცილდება. ადამიანები, რომლებიც ფსიქოდელიურ მდგომარეობებს განიცდიან, მათ შორის მეც, ხშირად აცხადებენ, რომ მათ ჰქონდათ გონების ღრმა, მოულოდნელი გაბრწყინებები კოსმოსის შემოქმედებით დინამიკასთან დაკავშირებით. კერძოდ, ცნობიერების შეცვლილი მდგომარეობის შესწავლის პიონერი ტერენს მაკ-კენა (Terrence McKenna) ჯონ მეიჯორ ჯენკინსის წიგნის „მაიას ტომის ინდოელების კოსმოგონური თეორიები და მათი წინასწარმეტყველებები 2012 წელთან დაკავშირებით“ (John Major Jenkins «Maya Cosmogenesis 2012») წინასიტყვაობაში წერდა, რომ სოკოს გამოყენებით ჩატარებული თავისი სეანსების დროს მასაც ჰქონდა ზეშთაგონებები 2012 წელთან დაკავშირებით.

ადამიანები, რომლებსაც აღენიშნებოდა ელვისებური ელვარებით წარმოქმნილი კოსმოსური ხედვები, მოულოდნელად ხვდებოდნენ, რომ ის, რაც მატერიალურ სამყაროში ხდება, ყალიბდება არქეტიპული პრინციპებით, არსებებით და მოვლენებით, რომლებიც მდებარეობენ რეალობის ისეთ განზომილებაში, რომელიც ჩვენი ყოველდღიური ცნობიერებისათვის მიუწვდომელია. მათ ასევე დაინახეს, რომ ეს არქეტიპული სამყარო დინამიკაში იმყოფება, რომელიც მუდმივ კორელაციაშია პლანეტების მოძრაობის დინამიკასთან, ურთიერთობებთან, რომლებიც წარმოიქმნება მათ შორის ურთიერთგანლაგებისა და უმოძრაო ვარსკვლავებთან მიმართებაში ცაში მათი მდგომარეობის წყალობით. ამან მიგვიყვანა ასტროლოგიის, მისი წარმოშობის და მისი უკიდურესი მნიშვნელობის სრულიად ახალ გაგებამდე. მათთვის, ვინც ასეთ ქვეყნებს განიცდიდა, ცხადი გახდა, რომ ასტროლოგიის წარმოშობა იყო ხედვები, რომლებიც შეიცავდა ინფორმაციას იმის შესახებ, თუ როგორ მოქმედებს სივრცე და როგორ მოქმედებს ეს ჩვენს პლანეტაზე და არც მოსაწყენი დასკვნების გამოტანილია მსოფლიოში მოვლენებსა და მოძრაობებს შორის კორელაციების დაკვირვების შედეგად. ზეციური სხეულების.

30 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში, რიჩარდ ტარნასი აგროვებდა ფაქტებს არქეტიპულ სამყაროს, ზეციური სხეულების დინამიკასა და დედამიწაზე არსებულ ფსიქოლოგიურ და ისტორიულ პროცესებს შორის სისტემატური კორელაციების არსებობის შესახებ. ეს ფაქტები მრავალრიცხოვანი, დამაჯერებელი და შთამბეჭდავი იყო. მან ისინი გამოაქვეყნა თავის განსაცვიფრებელ და არსებული პარადიგმების გამანადგურებელ წიგნში „კოსმოსი და ფსიქიკა“ (Tarnas, 2006). რიკის ასტროლოგიური კვლევა ძირითადად ეფუძნება პლანეტების მოძრაობას შორის კორელაციებს, მაგრამ არსებობს ასევე ასტროლოგიური სისტემები, სადაც დიდ ყურადღებას უთმობენ ერთ პოზიციაში ფიქსირებულ ვარსკვლავებს; ხოლო ჰოლოტროპული მდგომარეობების დროს მიღებული გამოცდილება არა ნაკლებ განსაცვიფრებელ ინსაითებს მოგვცემს ამ საკითხის შესახებ.

ჰოლოტროპული მდგომარეობების დროს მიღებული გამოცდილების მნიშვნელოვანი ასპექტი ისაა, რომ ამ მდგომარეობებში ხდება დროის შევიწროებული აღქმის ტრანსცენდირება, რომელშიც ის ჩვენ მიერ აღიქმება როგორც ხაზოვანი, რაც სამყაროში მომხდარი მოვლენების კოსმოსური მასშტაბით დანახვის საშუალებას იძლევა. მთელი თავისი გრანდიოზულობით, დროის ისეთი შკალები, როგორიცაა მაიას კალენდარი ან დიდი პლატონური წელი,  თავიანთი მასშტაბით ძალიან მოკრძალებულია წელთაღრიცხვის სხვა ფორმებთან შედარებით, რომლებიც მიღებულ იქნა ასეთი ხედვების გამოცდილების შედეგად, მაგალითად, ტანტრაში არსებულ წელთაღრიცხვასთან შედარებით, სადაც ჩვენი სამყაროს ასაკი მილიარდობით წლების პერიოდებად იზომება (ეს ციფრი კოსმოგონური თეორიების შემქმნელი თანამედროვე მეცნიერთა შეფასებების ანალოგიურია); ან ინდუიზმში (როგორც რელიგიაში, ასევე მითოლოგიაში) არსებულ გარკვეულ პერიოდებთან შედარებით, რომელსაც კალპას ან ბრაჰმანის დღეს უწოდებენ და რომელთა დახმარებითაც ასევე აღწერილია იგივე ხანგრძლივობის მოვლენები. ძველი წინასწარმეტყველების - მაიას ტომის ინდოელების ხილვები, რომლებიც „წმინდა ტექნოლოგიების“ დახმარებით იქნა მიღებული, ამრიგად, სრულიად შესაძლებელია ეხებოდეს მოვლენებს, რომლებიც მრავალი საუკუნის შემდეგ უნდა მომხდარიყო. 

მაიას ტომის ინდიელების წინასწარმეტყველება გალაქტიკის ღერძთან მზის გასწორებასთან დაკავშირებით არ შემოიფარგლება მხოლოდ ასტრონომიული დაკვირვებებით და ასტროლოგიური წინასწარმეტყველებებით; ის მჭიდროდაა დაკავშირებული მითოლოგიასთან, იმასთან, რასაც კ.გ. იუნგმა კოლექტიური არაცნობიერის არქეტიპულ სფერო უწოდა. მაგალითად, მაიას ტომის წინასწარმეტყველები საუბრობდნენ დეკემბრის მზედგომაზე, როგორც „კოსმიურ მამაზე“ და ირმის ნახტომზე, როგორც „კოსმიურ დედაზე“. ისინი ხედავდნენ ჩვენი გალაქტიკის ცენტრს, სადაც თანამედროვე მეცნიერ-ასტრონომებმა აღმოაჩინეს გიგანტური „შავი ხვრელის” არსებობა, როგორც მისი წარმომქმნელი და შთამნთქმელი მუცელი. დრო, როდესაც მზე ზამთრის ნაბუნიობის მომენტში გალაქტიკის ღერძს შეეთავსდება, იყო, ამრიგად, ქალური და მამაკაცური საწყისებს შორის კოსმიური წმინდა ქორწინების მომენტი.

2012 წელს მზე მიაღწევს კოსმოსური მტვრის ღრუბლის პირას, რომელიც ცნობილია როგორც დიდი ბნელი ნაპრალი (The Great Dark Rift), რომელიც ირმის ნახტომში მდებარეობს და როგორც ჩანს, ორად ყოფს მას. მაიას ტომის ინდიელებმა მას Xibalba Be (ქვედა სამყაროს გზა) უწოდეს და აღიქვამდნენ მას, როგორც დაბადების და სიკვდილის ადგილს, და სიკვდილისა და აღორძინების ადგილს. მათთვის ეს იყო კოსმოსური დედის - შემოქმედის სამშობიარო არხი, სადაც ჩვენი მზე დეკემბრის მზედგომის დროს თავიდან დაიბადება 2012 წელს. ეს არის ასევე სიკვდილის ადგილი, რადგან ეს არის ქვედა სამყაროსკენ მიმავალი კარი - ქვეყანაში, სადაც ცხოვრობენ მკვდრები და ისინი, ვინც ჯერ არ დაბადებულა. ეს ასოციაციები აშკარად არ ყოფილა ჩვეულებრივი ყოველდღიური ფანტაზიის და მაიას ტომის ინდოელების წარმოსახვის ნაყოფი, რომელიც უკავშირდება ღამის ცაზე იმის პროექციას, თუ რა ხდება მათთან, არამედ იყო არქეტიპულ სამყაროსა და ზეციურ სხეულებში მიმდინარე პროცესების ურთიერთკავშირის ღრმა და უშუალოდ მიღებული გამოცდილების გააზრების შედეგი. 

მაიას ტომის ინდიელების წინასწარმეტყველებებს ასევე აქვთ მნიშვნელოვანი კავშირი ტყუპ გმირთა, ჰუნაჰპუს (Hunahpu) და შბალანკეს (Xbalanque) მითოლოგიურ ისტორიასთან, რომლებმაც სიკვდილის ღმერთებისგან მიიღეს მოწვევა ჩასულიყვნენ ქვედა სამყაროში, შიბალბაში და ეთამაშათ მათთან ბურთი. ამ ღმერთებმა მრავალ განსაცდელში გაატარეს ისინი, ხოლო ძმებმა ყველა დაბრკოლება გადალახეს მათ გზაზე და ამ ისტორიის ბოლოს გარდაიცვალნენ, რათა ხელახლა დაბადებულიყვნენ, როგორც მზე და მთვარე (ან ამ მითის ზოგიერთი ვერსიით, მზე და ვენერა). ამ ამბის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი ნაწილი, ჩვენ მიერ განსახილველი წინასწარმეტყველების თვალსაზრისით, არის ამ ტყუპი-ძმების ბრძოლის სცენა დემონ ჩიტთან, ვუკუბ-კაკუიშთან (Vucub-Caquix) ან შვიდ მაკაოსთან (Seven Macaw). ეს დემონი იყო პატივმოყვარე, ეგოისტი თავნება მმართველი, რომელიც თავს აჩვენებდა ისე, თითქოს იყო ერთდროულად ბინდიანი სამყაროს, რომელიც არსებობდა წარსულ და დღევანდელ ქმნილებებს შორის შუალედში, მზეც და მთვარეც. ჩვენ გვეჩვენება, რომ ის არის ჩვენი ეგოს არქეტიპის სიმბოლო, რომელიც დომინანტი გახდა ამ ციკლის ბოლოს. შვიდი მაკაოს შესაძლოა ჰქონდეს არქეტიპული პარალელი „ურჩხულთან“, დროთა დასასრულის მმართველთან ან ანტიქრისტესთან ახალ აღთქმაში.

ჰუნაჰპუ და შბალანკე ამარცხებენ ამ დემონს და აცლიან მას კბილებს (ინსტრუმენტს, რომლითაც იგი სასტიკ ქმედებებს ჩადის), ასევე სიმდიდრესა და ძლევამოსილებას. ამით ისინი ხელს უწყობენ მამის, ერთიანი ჰუნაჰპუს (One Hunahpu), სამართლიანი მმართველის აღდგომას, რომელიც არის ეგოს არმქონე ღვთიური ცნობიერების სიმბოლო და არის ერთიანი. ის, ვინც ფლობს ასეთ ცნობიერებას, ზრუნავს ყველა არსებაზე და გადაწყვეტილებებს იღებს მომავალი თაობების ინტერესებიდან გამომდინარე - ან, როგორც ამერიკელი ინდიელები ამბობენ, იმის გათვალისწინებით, თუ როგორ იმოქმედებს ეს შემდეგ შვიდ თაობაზე.

ჰოლოტროპული მდგომარეობების შესწავლა ფსიქოდელიური თერაპიის, ჰოლოტროპული სუნთქვის გამოყენებით, ასევე იმ ცალკეულ ადამიანებთან მუშაობა, რომლებსაც შეენიშნებათ მდგომარეობები, რომლებიც გადაუდებელ დახმარებას საჭიროებს და დაკავშირებულია სულიერი გამოცდილების ცნობიერებაში ინტეგრირების უუნარობასთან (spiritual emergencies), მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა მითოლოგიის გაგებაში. მითები, როგორც წესი, ადამიანის ფანტაზიის და წარმოსახვის ნაყოფად ითვლება, რომლებიც მცირედით განსხვავდება თანამედროვე მწერლებისა და დრამატურგების ნაწარმოებებისგან. ამის მიუხედავად, კ.გ. იუნგისა და ჯოზეფ კემპბელის მოღვაწეობა საფუძვლად დაედო მითოლოგიის რადიკალურად ახალ გაგებას.

ამ ორი ორიგინალური მოაზროვნის შეხედულების მიხედვით, მითები არ არის მხატვრული ნაწარმოები, რომელიც შეიცავს ისტორიებს არარსებულ ქვეყნებში მცხოვრები გამოგონილი პერსონაჟების თავგადასავლების შესახებ და, ამრიგად, ცალკეული ადამიანების ფანტაზიის პროდუქტი. პირიქით, მითები კაცობრიობის კოლექტიური არაცნობიერის პროდუქტია და ფსიქიკისა და კოსმოსის ოდინდელი ორგანიზაციული პრინციპების გამოვლინებები, რომლებსაც იუნგმა არქეტიპები უწოდა (Jung, 1976).

არქეტიპები ინდივიდუალურ ფსიქიკაში იჩენს თავს, რაც აისახება მის ღრმა პროცესებში, მაგრამ ისინი არ წარმოიქმნება ადამიანის ტვინში და არ წარმოადგენს მის პროდუქტებს. ეს არის ის, რაც ადამიანის ინდივიდუალური ფსიქიკის გარეთ ჩნდება და წარმოადგენს მისი ფორმირების პრინციპს. ჰოლოტროპული მდგომარეობების დროს, არქეტიპული სამყარო შეიძლება გახდეს უშუალოდ განვლილი გამოცდილების მემკვიდრეობა და ისეთივე ჭეშმარიტი და რეალური ხდება ადამიანისთვის, როგორც მატერიალური სამყარო, ან კიდევ უფრო ჭეშმარიტი და რეალური. იმისათვის, რომ განსხვავება გაკეთებულიყო ტრანსპერსონალურ გამოცდილებასა, რომელიც უკავშირდება არქეტიპულ მასალას, და ინდივიდუალური ფანტაზიის პროდუქტებს შორის, იუნგიანელებმა შემოიღეს ტერმინი „იმაჯინალური მასალა“ (imaginal).

ფრანგი ფილოსოფოსი და მისტიკოსი ანრი კორბინი (Henri Corbin), რომელიც ამგვარი ფენომენების აღსაწერად თავდაპირველად იყენებდა ტერმინს mundus Imaginalis, შთაგონებას პოულობდა, როდესაც წერდა თავის ნაშრომებს, ისლამური მისტიკოსების შემოქმედების შესწავლის საფუძველზე (ჩორბინ, 2000). ისლამური ღვთისმეტყველები იმაჟინალურ სამყაროს, რომელშიც ყველაფერს, რაც ჩვენი აღქმისთვის ხელმისაწვდომ სამყაროში არსებობს, თავისი ანალოგი აქვს, „მერვე კლიმატს“ უწოდებენ, alam a mithal, რათა განასხვაონ იგი „შვიდი კლიმატისგან“, ტრადიციული ზონებისგან ისლამის გეოგრაფიის თვალსაზრისით. იმაჟინალურ სამყაროს აქვს განფენილობა და განზომილებები, ფორმები და ფერი, მაგრამ ის მიუწვდომელია ჩვენი აღქმისთვის, როგორც ფიზიკური ობიექტების მახასიათებლისთვის. ამის მიუხედავად, ეს სფერო ამავე დროს სრულიად რეალურია ონტოლოგიური თვალსაზრისით და ხელმისაწვდომია სხვა ადამიანების მიერ დასადასტურებლად, როდესაც შესაძლებელია კონსენსუსი, ისევე როგორც ჩვენი გრძნობების ორგანოების მიერ აღქმული მატერიალური სამყარო.

არქეტიპები არის დროის საზღვრებს გარეთ არსებული რაობები, კოსმოსის მახელმძღვანელებელი პრინციპები, რომლებიც ასევე შეიძლება ამჟღავნებდნენ თავს, როგორც მითიური პერსონიფიკაციები ან როგორც კონკრეტული ღვთაებები, რომლებსაც თაყვანს სცემენ სხვადასხვა კულტურის წარმომადგენლები. მაიას ტომის ინდიელების მითოლოგიური ფიგურები: ჰუნაჰპუ, შბალანკე, დემონი ჩიტი შვიდი მაკაო, ქეცალკოატლი (Quet-zalcoatl) ან კუკულკანი (Kukulkan) და სხვ., სხვა კულტურებში არსებული მითოლოგიური ფიგურების მსგავსად, ონტოლოგიური თვალსაზრისით რეალურია და ადამიანებს შეუძლიათ პირდაპირ აღიქვან ისინი ცნობიერების ჰოლოტროპული მდგომარეობების განცდის დროს. ჯონ მეიჯორ ჯენკინსის აზრით, ისეთმა მეცნიერებმა, როგორიცაა ჯორჯიო დე სანტილანა (Giorgio de Santillana) და ჰერტა ფონ დეხენდი  (Herta von Dechend), მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს არქეტიპების გაგებაში, მათი კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი განზომილების აღწერით, რომელიც მაიას ტომის ინდოელების წინასწარმეტყველებას ეხება. თავიანთ წიგნში „ჰამლეტის წისქვილი“ («Hamlet's Mill») ისინი წერდნენ მითებსა და ასტრონომიულ პროცესებს შორის ღრმა ურთიერთობების შესახებ (de Santillana and Dechend, 1969).

1948 წელს, მსოფლიოს სხვადასხვა კულტურაში არსებული მითოლოგიის სისტემატური შესწავლის შემდეგ, ჯოზეფ კემპბელმა გამოაქვეყნა თავისი რევოლუციური წიგნი „გმირი ათასი სახით“ («The Hero with a Thousand Faces»), რომელმაც შემდეგი ათწლეულების მანძილზე დიდი გავლენა იქონია მეცნიერულ გამოკვლევებზე და ამ დარგში არსებულ მოსაზრებებზე (Campbell, 1968). მსოფლიოს სხვადასხვა ნაწილში არსებული მითების ფართო სპექტრის გაანალიზების შემდეგ, კემპბელმა მივიდა იმ დასკვნამდე, რომ ყველა მათგანი შეიცავს ერთიანი უნივერსალური არქეტიპული ფორმულის სახესხვაობებს, რომელსაც მან მონომითი უწოდა. ეს იყო ისტორია გმირის შესახებ, რომელიც ან კაცი ან ქალი იყო. გარკვეულ მომენტში, ეს გმირი ტოვებს თავის მშობლიურ სახლს და ფანტასტიკური თავგადასავლების და მათი კულმინაციის შემდეგ სიკვდილისა და აღორძინების შემდეგ, ბრუნდება და ღვთიურ არსებად იქცევა. მაიას ტომის ინდოელების კულტურაში ტყუპ გმირთა ისტორია არის გმირის მოგზაურობის კლასიკური მაგალითი, რომელზეც კემპბელმა დაწერა. ეს ყველაფერი მიეკუთვნება არქეტიპული ფენომენების ფართო წრეს, რომელთა დანახვა უშუალოდ შეგვიძლია ჰოლოტროპული მდგომარეობების დროს.

ვიმედოვნებ, რომ ყველაფერი, რაც ზემოთ ითქვა, ადეკვატური პასუხია ჩემს მიერ დასმულ პირველ კითხვაზე: „როგორ შეძლეს ძველი მაიას ტომის ინდოელებმა იმის აღმოჩენა, რაც კაცობრიობას XXI საუკუნეში დაემართებოდა, ორი ათასი წლის წინ?“ გმირის მოგზაურობის თემა, რომლის შესახებაც ჯოზეფ კემპბელმა დაწერა, მეორე კითხვის პასუხამდე მიგვიყვანს: „თუ მაიას ტომის ინდიელების წინასწარმეტყველებას არაფერი აქვს საერთო სამყაროს დასასრულთან და კაცობრიობის ფიზიკურ განადგურებასთან, და ამის ნაცვლად იგულისხმებოდა ღრმა კოლექტიურ ტრანსფორმაცია ფსიქიკურ და სულიერ დონეზე, რაც წარმოადგენდა სიკვდილს ერთი მხრივ და აღორძინებას მეორე მხრივ, და შედარებითი იყო იმასთან, რაც კემპბელმა აღწერა როგორც გმირის ინდივიდუალური პროცესი, არსებობს თუ არა ასეთ შემთხვევაში ნიშნები იმისა, რომ ასეთი შინაგანი გარდაქმნა შესაძლებელია და ფაქტობრივად ეს პროცესი უკვე მიმდინარეობს?“

ჩემი მიდგომა ამ კითხვაზე პასუხის მისაღებად ემყარება არა მხოლოდ იმ პროცესების დაკვირვებას, რომლებიც ცნობიერების ჰოლოტროპულ მდგომარეობაში მყოფ ათასობით ადამიანს ჰქონდა ფსიქოდელიური თერაპიის, ჰოლოტროპული სუნთქვის სეანსების და ფსიქიკურ და სულიერ დონეზე სპონტანურად წარმოქმნილი კრიზისების დროს (რასაც მე ვუწოდებ „შემთხვევებს, როდესაც საჭიროა გადაუდებელი დახმარება ცნობიერებაში სულიერი გამოცდილების ინტეგრირებისთვის”), არამედ საკუთარ პროცესებზე დაკვირვებას, რომლებიც მსგავსი მდგომარეობების ჩემს მდიდარ გამოცდილებაში მქონია. მინდა ამ კითხვაზე ჩემი პასუხი დავიწყო იმის მოყოლით, თუ რა განვიცადე ჩემი საკუთარი ფსიქოდელიური სეანსების დროს. ამ გამოცდილების დროს, მე მქონდა აპოკალიფსის არქეტიპის ღრმა გააზრების მომენტები. (ეს თემა შედარებით იშვიათია ჰოლოტროპული მდგომარეობების განცდის დროს და ასეთი გამოცდილება პირდაპირ კავშირშია ამ კონფერენციის თემასთან.)

სეანსის დაწყებიდან 50 წუთის შემდეგ, მე ძლიერი შეგრძნებები განვიცადე, რაც დაკავშირებული იყო პროცესების გააქტიურებასთან სხეულის მთელ ქვედა ნაწილში. მენჯის მთლიან მიდამოში ვიბრაციას ვგრძნობდი, რადგან ენერგიის უზარმაზარი რაოდენობის გამოთავისუფლება მიმდინარეობდა და ამან ჩემში ექსტაზის მდგომარეობა გამოიწვია. რაღაც მომენტში, ენერგიის ამ ნაკადმა გამიტაცა მბრუნავ კოსმოსურ მორევში, რომელშიც ერთდროულად შექმნაც და განადგურებაც ხდებოდა.

პირველყოფილი ძალების ამ ამაზრზენი ქარიშხლის ცენტრში იყო ოთხი გიგანტური ფიგურა, რომლებიც ასრულებდნენ იმას, რაც ჩემს წარმოდგენაში იყო მსოფლიო კოსმოსური ცეკვა ხმლებით. მათ მკვეთრად გამოხატული მონღოლოიდური სახის ნაკვთები ჰქონდათ, წინ გამოწეული ღაწვები, მოგრძო თვალები და თავის ერთ-ერთ ადგილას დატოვებული „კუდში“ შეკრული გრძელი თმით გაფორმებული გლუვი გაპარსული თავები. გიჟურ საშინელ ცეკვაში ტრიალით, ისინი რაღაც უზარმაზარ იარაღს იქნევდნენ, რომელიც რუსული „Г“ ასოს ფორმის ცელებს ან ხმლებს ჰგავდა; და ეს ოთხივე, ერთმანეთთან შეერთებული, ფიგურა სწრაფად მბრუნავ სვასტიკას წარმოქმნიდა.

ინტუიციურად ვგრძნობდი, რომ ეს მონუმენტური არქეტიპული სცენა დაკავშირებული იყო შექმნის პროცესის დაწყებასთან და ამავე დროს სულიერი გზის ბოლო სტადიასთან. კოსმოგონურ პროცესში (პირველყოფილი ერთიანობის სამყაროდან იმ სამყაროებისკენ მოძრაობის პროცესი, სადაც მრავალფეროვნება სუფევს), ხმლების პირები შეესატყვისებოდა იმ ზოგადმსოფლიო ძალას, რომელიც ყოფს და ცალკეულ ნაწილებად ჭრის კოსმოსური ცნობიერების ერთან ველს და ერთიან შემოქმედებით ენერგიას, რის შედეგად წარმოიქმნება უამრავი ცალკეული ინდივიდუალური ერთეულები. ხოლო თუ საუბარია სულიერ გზაზე, ისინი განვითარების ისეთი სტადიის სიმბოლოს წარმოადგენენ, როდესაც ამ გზაზე მიმავალი ადამიანის ცნობიერება გადალახავს გამიჯვნასა და დუალიზმს (როდესაც სამყარო წინააღმდეგობებით არის დაყოფილი) და აღწევს საწყისი არადიფერენცირებული ერთიანობის მდგომარეობას.

მიმართულება, რომელშიც მიმდინარეობდა ეს პროცესი, თითქოს დამოკიდებული იყო იმაზე, მოძრაობდნენ თუ არა ხმლების პირები საათის ისრის მიმართულებით. როდესაც ამ არქეტიპული მოტივის პროეცირება ხდება ჩვენს მატერიალურ სამყაროზე, ეს შეესაბამება ან ზრდისა და განვითარების პროცესს (როდესაც განაყოფიერებული კვერცხუჯრედი ან აღმოცენებული თესლი ორგანიზმად გადაიქცევა), ან შექმნილი ფორმების განადგურების პროცესს (როდესაც ომები, ბუნებრივი კატასტროფები ან დაჭკნობის პროცესები ხდება).

შემდეგ ეს სურათი განადგურების სცენების მთლიან წარმოუდგენელ პანორამად გადაიქცა. ამ ხედვებში ერთმანეთს ენაცვლებოდა სტიქიური უბედურებების სცენები, როგორიცაა ვულკანის ამოფრქვევები, მიწისძვრები, მეტეორიტების დაცემა, ტყის ხანძარი, წყალდიდობა და მოქცევის უზარმაზარი ტალღები და სცენები, სადაც იწვოდა ქალაქები, ინგრეოდა მთელი უზარმაზარი ცათამბჯენები; სადაც ხალხის მასობრივი სიკვდილი და ომის ყველა საშინელება ხდებოდა. ხოლო ტოტალური განადგურების ამ ტალღას მხედრების ოთხი არქეტიპული გამოსახულება უძღვებოდა, რომლებიც სამყაროს დასასრულს განასახიერებდნენ. მივხვდი, რომ ისინი აპოკალიფსში ნახსენები სწორედ ის ოთხი მხედარია: ჭირი, ომი, შიმშილი და სიკვდილი. ვიბრაციები ჩემი მენჯის მიდამოში გაგრძელდა და ახლა სინქრონიზებული გახდა ჭენებით მომავალი ცხენის ზურგის მოძრაობებთან და მე შევუერთდი ამ ცეკვას, გავხდი ერთ-ერთი ამ ფიგურათა შორის, ან, შესაძლოა, ეს ოთხივე ფიგურა ერთდროულად, და დამავიწყდა ვინ ვიყავი, რათა გავცდი საკუთარი იდენტურობის ჩარჩოებს.

მოულოდნელად შეიცვალა გარემო და ჩემ თვალწინ გაიშალა პლატონის მიერ თავის ერთ-ერთ ნაწარმოებში, სახელწოდებით „რესპუბლიკა“, აღწერილი გამოქვაბული. ამ ნაწარმოებში პლატონი წერს ადამიანთა ჯგუფზე, რომლებიც მთელი ცხოვრება ცხოვრობენ გამოქვაბულში, კედელზე მიჯაჭვულნი ისე, რომ მათ მხოლოდ შიშველ კედელს ხედავენ თვალწინ. ისინი ამ კედელზე უყურებენ იმ ყველაფრის ჩრდილს, რაც ამ გამოქვაბულის შესასვლელის წინ მოძრაობს. პლატონის თანახმად, ეს ჩრდილები ყველაზე მეტია, რაც ტყვეებმა შეიძლება გაიგონ რეალობის შესახებ. ისინი მათ რეალობად მიიჩნევენ. ბრძენი ფილოსოფოსი ჰგავს ამ ტყვეებს შორის იმას, ვინც თავი გაათავისუფლა ამ ილუზიისგან და მიხვდა, რომ კედელზე ჩრდილები არ არის ნამდვილი საგნები, არამედ რაღაც მოჩვენებითი; და მას შეუძლია რეალობის ნამდვილი ფორმა აღიქვას, და არა მხოლოდ ჩრდილები, რომლებსაც დანარჩენი ტყვეები ხედავენ. ამ სცენის დანახვის შემდეგ, ღრმა და მტკიცე რწმენა გამიჩნდა იმისა, რომ მატერიალური სამყარო, რომელსაც ჩვენ ყოველდღიურ ცხოვრებაში ვხედავთ, საერთოდ არ არის „ნივთიერებისგან” დამზადებული, არამედ შექმნილია კოსმოსური ცნობიერების მიერ, უსასრულოდ რთული და მრავალმხრივი, ორკესტრში მუსიკალური ინსტრუმენტების ბგერების მსგავსი, გამოცდილების მომენტების დახმარებით, რომელსაც ჩვენ უშუალოდ განვიცდით. ეს არის ღვთიური თამაში, რომელსაც ინდუიზმში უწოდებენ „ლილას“, კოსმოსური ილუზიის, ან მაიას წარმონაშობს.

ამ სეანსის ბოლო მთავარი სცენა იყო ჩემს თვალწინ აღმოცენებული თეატრის მშვენიერი და ოსტატურად მორთული სცენა, რომელზეც კოსმოსური მსახიობების აღლუმი ტარდებოდა. მათი რთული თამაშისა და ერთმანეთთან ურთიერთქმედების წყალობით ისინი ფენომენალური სამყაროს ილუზიას ქმნიდნენ. ეს მსახიობები სამყარო პრინციპები იყვნენ - მრავალმხრივი პერსონაჟები, რომელთაგან თითოეულს ჰქონდა მრავალი სახე, წახნაგი, დონე და განზომილება, ისევე როგორც მრავალი მნიშვნელობა და შინაარსი. როდესაც მათ ვაკვირდებოდი, ისინი განაგრძობდნენ ფორმის შეცვლას ისე, რომ ერთმა მათგანი მეორეში აღწევდა და გადაედინებოდა მასში, თითქოს ისინი ჰოლოგრაფიული გამოსახულებები იყო. თითოეული მათგანი თითქოსდა ერთდროულად წარმოადგენდა ამ სამყარო პრინციპის ფუნქციის არსს და ამ ელემენტის ყველა კონკრეტულ გამოვლინებას მატერიალურ სამყაროში. ამ სამყარო მსახიობებს შორის იყო მაია, საიდუმლოებით მოცული პრინციპი, რომლის მოქმედების შედეგად იქმნება კოსმოსური მასშტაბის ილუზია; ანიმა, რომელიც სამყაროში მარადიული ქალური საწყისის განსახიერებაა; მამაკაცური საწყისის პერსონიფიკაცია - მარსის მსგავსი სახე, რომელიც განასახიერებს აგრესიასა და ომს; შეყვარებულები, რომლებიც სექსუალური ურთიერთობების ყველა დრამის და მთელი საუკუნეების მანძილზე არსებული ყველა რომანის სიმბოლოა; მმართველის საიმპერიო ფიგურა; სამყაროსგან გასული განდეგილის სახე; ტრიუკების შემსრულებლის (ტრიქსტერის) სახე და მრავალი სხვა. როდესაც ისინი ამ სცენაზე ჩემი გვერდის ავლით მიდიოდნენ, ისინი ჩემი მიმართულებით იყურებოდნენ და თავს მიხრიდნენ, თითქოს ჩემგან აპლოდისმენტებს და მოწონების სხვა ნიშნებს ელოდნენ სამყაროს ღვთიურ თამაშში თავიანთი როლის ბრწყინვალე შესრულებისთვის.

ამ გამოცდილებამ მიმიყვანა აპოკალიფსის არქეტიპული მოტივის მნიშვნელობის ღრმად გააზრებამდე. მოულოდნელად მომეჩვენა, რომ ღრმად არასწორია ამ ცნების განხილვა მხოლოდ და მხოლოდ სამყაროს ფიზიკური განადგურების მნიშვნელობის თვალსაზრისით. რა თქმა უნდა, არ არის გამორიცხული, რომ აპოკალიფსის თემამ შეიძლება მომავალში თავისი რეალური გამოვლინება იპოვოს მატერიალურ სამყაროში რაიმე ისტორიული მოვლენის სახით, რაც რომელიმე ნებისმიერი არქეტიპის პოტენციური შესაძლებლობაა. ისეთი სიტუაციების მრავალი მაგალითი არსებობს, როდესაც არქეტიპულმა მოტივებმა და ენერგიებმა გაარღვიეს საზღვარი, რომელიც ჩვეულებრივ არქეტიპულ სფეროს მატერიალური სამყაროსგან გამოჰყოფს და კაცობრიობის ისტორიის ფორმირებას ახდენს. გიგანტური ასტეროიდი, რომელმაც 65 მილიონი წლის წინ დინოზავრები მოკლა, ყველა დროის ომები, ქრისტეს ჯვარცმა, ჯადოქრების ზეიმი შუა საუკუნეებში და სიკვდილის ცეკვა, ნაცისტური საკონცენტრაციო ბანაკები და ჰიროსიმა - მხოლოდ რამდენიმე მაგალითია. მაგრამ აპოკალიფსის არქეტიპის მთავარი მნიშვნელობა არის ის, რომ იგი მნიშვნელოვანი ეტაპია სულიერ გზაზე და სწორედ ესაა მისი მთავარი ფუნქცია. ის მაძიებელი ადამიანის ცნობიერებაში ჩნდება იმ მომენტში, როდესაც იგი აცნობიერებს მატერიალური სამყაროს ილუზორულ ბუნებას. იმისდა მიხედვით როგორ ხსნის სამყარო მას წინაშე თავის ჭეშმარიტ არსს, რომელიც ვირტუალური რეალობის საკუთრებაა და თავს იჩენს როგორც ცნობიერების კოსმოსური თამაში, მატერიალური სამყარო ინგრევა ასეთი ადამიანის ფსიქიკაში და არასოდეს იქნება ისეთი, როგორიც ადრე იყო. სრულიად შესაძლებელია, რომ სწორედ ეს მნიშვნელობა ჩადეს მაიას ტომის წინასწარმეტყველებმა სიტყვებში „სამყაროს დასასრული“ (ან „სამყაროს აღსასრული“).

ცნობიერების თანამედროვე სამეცნიერო კვლევის დროს შესწავლილი მოვლენების დაკვირვება, რომლებიც პირდაპირ კავშირშია მაიას ტომის ინდოელების წინასწარმეტყველებების პოზიტიური კუთხით ინტერპრეტაციასთან, მიუთითებს, რომ ცნობიერების ჰოლოტროპულ მდგომარეობებში აპოკალიფსის გამოცდილებაზე უფრო ხშირად კიდევ ერთი ფენომენი გვხდება - ფსიქიკური და სულიერი სიკვდილისა და აღორძინების უშუალოდ განცდილი გამოცდილება. ეს გამოცდილება უაღრესად მნიშვნელოვან როლს თამაშობს სხვადასხვა რიტუალებში და კაცობრიობის მთელი ისტორიის მანძილზე მუდმივ თემას წარმოადგენს. ამის დანახვა შეგვიძლია შამანიზმში, ინიციაციის რიტუალებში, ძველ მისტერიებში, სადაც ცენტრალური თემა იყო სიკვდილისა და აღორძინების თემა, ისევე როგორც მსოფლიოს მრავალ რელიგიაში (ამ მხრივ შეიძლება გავიხსენოთ ქრისტიანული ცნება „აღდგომა“ და dvija-ს ცნება ინდუიზმში). სიკვდილისა და აღორძინების პროცესი არის არქეტიპი, რომელსაც აქვს მრავალი ვალენტურობა, მაგრამ თვითშემეცნების და ფსიქოთერაპიის პროცესში ეს თემა მჭიდრო კავშირშია იმ ყველაფრის ხელახლა განცდასთან, რაც ადამიანს ახსოვს მისი ბიოლოგიური დაბადების შესახებ და ცნობიერებაში ამ გამოცდილების ინტეგრაციასთან.

ფსიქიკური და სულიერი სიკვდილი და აღორძინება ყველაზე ხშირი თემაა თერაპიულ მუშაობაში ჰოლოტროპული მდგომარეობების გამოყენებით. როდესაც ღრმა თვითშემეცნების პროცესში, რომელიც უშუალოდ განცდილი გამოცდილების დონეზე აღმოჩენებს უკავშირდება, ადამიანი რეგრესიის მდგომარეობაში იმყოფება და უფრო ადრეულ ასაკში აღმოჩნდება, რათა თავის მოგონებებში ბავშვობიდან ჩვილობამდე გადადის, ხოლო ჩვილობიდან კიდევ უფრო შორს, კიდევ უფრო შორეულ წარსულში გადადის, მის ცნობიერებაში ხვდება უშუალოდ ფიზიკურ დაბადების მომენტთან დაკავშირებული მოგონებები და ჩვენ უკიდურესი ინტენსივობის მქონე ემოციებსა და ფიზიკურ შეგრძნებებს ვხვდებით, რომლებიც ხშირად აღემატება იმას, რაც ადრე ადამიანისთვის შესაძლებლად მიგვაჩნდა. ამ მომენტში ადამიანების მიერ განცდილი გამოცდილება დაბადებისა და სიკვდილის თემების უცნაურ ნაზავად იქცევა. კერძოდ, ადამიანები თავს ისე გრძნობენ, თითქოს შემზარავ, სიცოცხლისათვის საშიშ ტყვეობაში იმყოფებიან და სასოწარკვეთილი და შეუპოვარი ბრძოლის მდგომარეობაში იმყოფებიან, რათა გათავისუფლდნენ და გადარჩნენ.

არაცნობიერის ამ სფეროს შინაარსსა და ბიოლოგიური დაბადების მომენტთან დაკავშირებულ მოვლენებს შორის მჭიდრო კავშირის გამო, ამ შინაარსისთვის მე ავირჩიე ტერმინი „პერინატალური“. ეს არის ორი, ბერძნული და ლათინური, სიტყვისგან შემდგარი რთული სიტყვა, სადაც პრეფიქსი peri ნიშნავს „ახლოს“ ან „გარშემო“, ხოლო ძირი natalis ნიშნავს „დაკავშირებული ბავშვის დაბადებასთან“. ამ სიტყვას ხშირად იყენებენ მედიცინაში იმ სხვადასხვა ბიოლოგიური პროცესების აღსაწერად, რომლებიც ხდება უშუალოდ მშობიარობამდე, აგრეთვე მშობიარობის დროს და უშუალოდ მის შემდეგ. მეანები, მაგალითად, საუბრობენ პერინატალურ სისხლდენაზე, პერინატალურ ინფექციაზე ან ტვინის პერინატალურ დაზიანებაზე. მიუხედავად ამისა, რადგან ტრადიციული მედიცინა უარყოფს იმ ფაქტს, რომ ბავშვს შეიძლება ჰქონდეს ამ ქვეყნად მოვლენის ცნობიერი გამოცდილება, და ამტკიცებს, რომ ეს მოვლენა ადამიანის მეხსიერებაში არ აღიბეჭდება, არავინ არასდროს საუბრობს პერინატალურ გამოცდილებაზე. ტერმინი „პერინატალურის“ გამოყენება ცნობიერების შინაარსთან მიმართებაში სრულიად ახალია და ჩემს მიერ აღმოჩენილ ფაქტებს უკავშირდება (Grof, 1975).

ჩვენი არაცნობიერი მდგომარეობის პერინატალური ნაწილი შეიცავს იმ მოგონებებს, რაც ნაყოფმა განიცადა მშობიარობის პროცესის თანმიმდევრულ სტადიებზე, მათ შორის მოგონებებს ამ გამოცდილებასთან დაკავშირებულ ყველა ემოციისა და ფიზიკური შეგრძნებების შესახებ. ეს მოგონებები ქმნის ოთხ, აშკარად განსხვავებულ, კლასტერს (ოთხ ჯგუფს) და თითოეული ეს კლასტერი უკავშირდება მშობიარობის პროცესის ერთ-ერთ სტადიას. მათთვის მე გამოვიგონე ტერმინი - „საბაზისო პერინატალური მატრიცები“. საბაზისო პერინატალური მატრიცა №1 შედგება უშუალოდ მშობიარობის დაწყებამდე პერინატალური მდგომარეობის მოგონებებისაგან. საბაზისო პერინატალური მატრიცა №2 დაკავშირებულია მშობიარობის დაწყებასთან და მშობიარობის იმ სტადიასთან, როდესაც საშვილოსნო იკუმშება და საშვილოსნოს ყელი ჯერ არ არის გახსნილი. საბაზისო პერინატალური მატრიცა №3 ასახავს ბრძოლას ამ ქვეყნად მოვლენისათვის საშვილოსნოს ყელის გაფართოების შემდეგ. და ბოლოს, №4 საბაზისო პერინატალური მატრიცა შეიცავს მოგონებებს ამ ქვეყნად მოვლენის, სამყაროში გამოსვლის და თავად დაბადების შესახებ.

ამ მატრიცების შინაარსი არ შემოიფარგლება მხოლოდ ნაყოფის მოგონებებით; თითოეული ეს მოგონება კარიბჭეა, რომელსაც მივყავართ ჩვენი ცნობიერების მიღმა არსებულ ფსიქიკის კოლოსალურ უბანში - უბანში, რომელსაც ახლა ტრანსპერსონალურ სფეროს ვუწოდებთ. ეს უბანი მოიცავს მოგონებებს ჩვენი გამოცდილების შესახებ მაშინ, როდესაც ჩვენ ცხოვრების სხვა ფორმები ვიყავით, ჩვენი წინაპრების მოგონებებს, რასობრივ, კოლექტიურ, ფსიქოლოგიურ და კარმული მოგონებებს, ასევე კოლექტიური არაცნობიერის მასალას - ისტორიულ და არქეტიპულ მასალას, რომელიც მოიცავს გამოცდილებასთან დაკავშირებულ ანალოგიური ხარისხის შინაარსებს. ცნობიერებაში სწორედ ამ მასალის გამოჩენა წარმოადგენს ფსიქიური და სულიერი სიკვდილისა და აღორძინების პროცესს, რაც ღრმა შინაგან ტრანსფორმაციას იწვევს.

ზოგიერთი ინსაითები, რაც ჰქონდა ადამიანებს, რომლებიც ცნობიერების ჰოლოტროპულ მდგომარეობებს განიცდიდნენ, პირდაპირ კავშირშია თანამედროვე გლობალურ კრიზისთან და მის ურთიერთობებთან ცნობიერების ევოლუციასთან. ეს ინსაითები მიუთითებს იმაზე, რომ ჩვენ მოვახდინეთ ექსტერიორიზაცია და გარეთ გავიტანეთ, ჩვენს თანამედროვე სამყაროში, სიკვდილისა და აღორძინების პროცესთან დაკავშირებული ბევრი მნიშვნელოვანი თემა, რომლებსაც ადამიანი, რომელიც ღრმა პირადი ტრანსფორმაციის გზაზეა, პირისპირ უნდა შეხვდეს და შეეგუოს შინაგანი თვალსაზრისით. იგივე ელემენტები, რომლებსაც ვიზუალიზაციის გამოცდილების დროს ფსიქოლოგიური სიკვდილისა და აღორძინების პროცესში შეხვდებით, დღეს ჩვენი საღამო ახალი ამბების შინაარსს წარმოადგენს. ეს განსაკუთრებით ეხება იმ ფენომენებს, რომლებიც ეკუთვნის იმას, რასაც მე ვუწოდებ მესამე საბაზისო პერინატალურ მატრიცას (Grof, 2000).

როგორც ადრე აღვნიშნე, ეს მატრიცა დაკავშირებულია მშობიარობის იმ სტადიასთან, როდესაც საშვილოსნოს ყელი გაიხსნა და ნაყოფი განიცდის შემზარავ შეტენას არხში და მის გასწვრივ მოძრაობას. ეს სტადია უკავშირდება ცნობიერებაში ადამიანის პიროვნების ბნელი მხარეების გაჩენას - საშინელ სისასტიკეს და საოცრად ძლიერ ან დევიანტურ სექსუალურ მიდრეკილებებს, სკატოლოგიურ ელემენტებს და იმასაც კი, რასაც ადამიანის წარმოსახვა რაღაც სატანისტურთან აკავშირებს. სიკვდილისა და აღორძინების პროცესის ამ ასპექტების გამოვლინება ადვილი შესამჩნევია დღევანდელ მშფოთვარე სამყაროში.

ჩვენ, რა თქმა უნდა, აგრესიული იმპულსის ამაზრზენ გამოვლინებას ვხედავთ მსოფლიოში მიმდინარე ომების და რევოლუციების სიმრავლეში, დანაშაულის, ტერორიზმისა და რასობრივი კონფლიქტების ზრდაში. თანაბრად დრამატული და ძალზე მძიმეა სექსუალური აკრძალვების შემსუბუქების და სექსუალური იმპულსების გამოთავისუფლების პროცესი, რომელსაც როგორც ჯანმრთელი, ისე პრობლემატური ხასიათი აქვს. სექსუალური გამოცდილება და სექსუალური ქცევა აქამდე არნახულ ფორმებს იძენს, რაც გამოიხატება სექსუალურ თავისუფლებაში მოზარდებს შორის, ქორწინებამდე სქესობრივი ურთიერთობის ზოგად გავრცელებას, საყოველთაო პრომისკუიტეტში, საერთო და ღია ქორწინებების მუდმივ ზრდაში, ჰომოსექსუალობის თავისუფლებაში, განქორწინებების მაღალ მაჩვენებელში, ღია სექსუალური შინაარსის მქონე დიდი რაოდენობით წიგნებში, პიესებში და ფილმებში, სადომაზოხისტურ ექსპერიმენტებში და სხვა მსგავს რაღაცეებში.

თანამედროვე სამყაროში ასევე სულ უფრო ხშირად ვლინდება დემონური ელემენტი. ჩვენ სატანური კულტების და ჯადოქრობის რენესანსის, ოკულტურ თემებზე წიგნებისა და საშინელებათა ფილმების პოპულარობის, ასევე სატანისტური მოტივებით ჩადენილი დანაშაულების ზრდის მომსწრენი ვართ. ფუნდამენტალისტი ფანატიკოსებისა და სხვა რელიგიური ჯგუფების ტერორიზმმაც სატანურ მასშტაბებს მიაღწია. სკატოლოგიური თემა ძალიან მკვეთრად ჟღერს, როდესაც ვხედავთ გარემოს მზარდი დაბინძურების დონეს სამრეწველო ნარჩენებით და ნაგვით მთელ პლანეტაზე, ასევე სწრაფად გაუარესებად ჰიგიენის მდგომარეობას დიდ ქალაქებში. იგივე ტენდენცია უფრო აბსტრაქტულ ფორმას იღებს, რაც გამოიხატება კორუფციაში და პოლიტიკური, სამხედრო, ეკონომიკური და რელიგიური ორგანიზაციების, მათ შორის ამერიკის საპრეზიდენტო სისტემის დეგრადაციაში. 

მაიას ტომის ძველი ინდიელები ღრმა ინტერესს გამოხატავდნენ სიკვდილის, სიკვდილისა და აღორძინების პროცესების მიმართ. ისინი ხედავდნენ, თუ როგორ ხდება ყოველდღე ეს პროცესი ბუნებაში, მზის ჩასვლასა და განთიადის ყურებისას, და ყოველწლიურად იმის ყურებისას, თუ როგორ ხდება დეკემბრის ნაბუნიაობის დროს მზის „ხელახლა დაბადება“ და როგორ უფრო და უფრო მეტად ანათებს სამყაროში მისი სინათლე. მზის „ხელახლა დაბადების“ ამ ციკლის ყველაზე მაღალი მწვერვალი მათთვის ის მომენტი იყო, როდესაც დეკემბრის ნაბუნიაობის პერიოდში, მზე შეუთავსდება ჩვენი გალაქტიკის ცენტრს - მომენტი, რომელსაც მაიას ტომის ინდიელები hieros gamos-ად მიიჩნევდნენ - წმინდა ქორწინებად კოსმიური დედასა და კოსმიურ მამას შორის, როგორც ზემოთ აღინიშნა. ეს მოვლენა, რომელიც მხოლოდ 26 000 წელიწადში ერთხელ ხდება, მაიას ტომის ინდოელებისთვის კოსმოსური მასშტაბის აღორძინება იყო, სამყაროს განვითარების ახალი ციკლის დასაწყისი Jenkins, 1989). მაიას ტომის რიტუალებისა და ხელოვნების დიდი რაოდენობა მიეძღვნა გარდაცვალებისა და სიკვდილის პროცესს, დაწყებული სულის შესვლით ქვედა სამყაროში, რომელსაც შიბალბა (Xibalba) ეწოდა და დამთავრებული საბოლოო აღორძინებით და აპოთეოზით. მაიას ტომის მითოლოგია და დაკრძალვის ხელოვნება სიკვდილს აღწერს როგორც მოგზაურობას, რომლის დროსაც სული სხვადასხვა გამოწვევებს აწყდება, რომლებიც კარგად არის ცნობილი, ხოლო ამ მოგზაურობის ყველაზე მნიშვნელოვან სტადიებზე მიგვითითებს გამოსახულებები კედლებზე, კუბოებზე, ასევე თუნის ნაწარმზე, ნეფრიტებსა და სხვა საგნებზე, რომლებიც თან ახლდა გარდაცვლილს დიდი გადასვლის დროს.

სამწუხაროდ, არ არის შემორჩენილი მაიას კლასიკურ პერიოდთან დაკავშირებული არანაირი კონკრეტული ესქატოლოგიური ტექსტები, როგორიცაა ეგვიპტური ან ტიბეტური მკვდართა წიგნები, რადგან მაიას ლიტერატურის დიდი ნაწილი დაიკარგა. ცენტრალური ამერიკის ცხელი და ნოტიო კლიმატისა და ესპანელი დამპყრობლების დამანგრეველი მოქმედების მიუხედავად, გადარჩა მხოლოდ რამდენიმე ძველი ხელნაწერი, რომლებიც დაწერილია ხის ქერქისგან დამზადებულ და გარმონივით დაკეცილ „ქაღალდზე“. ამის მიუხედავად, 1970-იან წლებში, მაიას მკვლევარებმა ლინ კროკერმა (Lin Croker) და მაიკლ სოუმ (Michael Сое) შეძლეს სამარხი ჭურჭლის ცალკეული ჯგუფის გამოყოფა, რომელიც მაიას ძველი ხელნაწერების სტილში იყო შეღებილი და შესაძლოა იგივე მხატვრების მიერ იყო შესრულებული. კარდიოქირურგმა და არქეოლოგმა ფრანსის რობიკსეკმა (Fransis Robicsek) შეძლო საკმარისი მტკიცებულებების შეგროვება მისი თეორიის დასადასტურებლად იმის თაობაზე, რომ თუ მსგავსი გამოსახულების მქონე ლარნაკებს გარკვეული თანმიმდევრობით დავაწყობთ (ლარნაკები სერიიდან „კერამიკული ხელნაწერები“), ფაქტობრივად ჩვენ წინაშე იქმნება მაიას მკვდრების წიგნის მსგავსი რამ (Robicsek, 1981).

ცნობიერების ჰოლოტროპული მდგომარეობის შესწავლის დროს გაკეთებულმა დაკვირვებებმა ახალი შუქი მოჰფინა ადამიანის მიდრეკილებას ამაზრზენ სისასტიკისა და დაუოკებელი სიხარბის მიმართ - ორი ძალა, რომელიც კაცობრიობის ისტორიას უხსოვარი დროიდან მართავდა და რომლებიც ჩვენი პლანეტის სიცოცხლეს საფრთხეს უქმნიან. ამ კვლევის დროს გაირკვა, რომ ეს „შხამები“, როგორც მათ ტიბეტურ ვაჯრაიანაში (Tibetan Vajrayana) უწოდებენ, სათავეს ბევრად უფრო ღრმად იღებს, ვიდრე ეს თანამედროვე ბიოლოგიურ და ფსიქოლოგიურ თეორიებშია ნათქვამი. ბიოლოგიაში არსებობს ისეთი ცნებები, როგორიცაა შიშველი მაიმუნი, სამეული ტვინი, ეგოიზმის გენი, ხოლო ფსიქოანალიზი და მასთან დაკავშირებული სკოლები საბაზისო ინსტინქტებს ხაზს უსვამენ როგორც ფსიქიკის მმართველ პრინციპებს.

თუმცა, ადამიანში ეს საშიში თვისებები წარმოიქმნება მამოძრავებელი ძალებით, რომლებიც სათავეს იღებს ფსიქიკის პერინატალურ და ტრანსპერსონალურ შრეებში - იმ დარგებში, რომელთა არსებობა ჯერ კიდევ არ არის სრულად აღიარებული ოფიციალური ფსიქოლოგიის მიერ (Grof, 2000). როდესაც გაირკვა, რომ ადამიანის სისასტიკისა და დაუოკებელი სიხარბის ფესვები ბევრად უფრო ღრმაა, ვიდრე ოფიციალური მეცნიერება ვარაუდობდა; და რომ ჩვენს ფსიქიკაში ამ ტენდენციებით შევსებული რეზერვუარები მართლაც კოლოსალურია, მხოლოდ ამას შეუძლია ნიადაგის გამოცლა. ამის მიუხედავად, ეს ყველაფერი გაწონასწორებულია კიდევ ერთი ამაღელვებელი აღმოჩენით - ტრანსფორმაციის უზარმაზარი პოტენციალის და ახალი თერაპიული მექანიზმების აღმოჩენით, რომლებიც ცნობიერების ჰოლოტროპულ მდგომარეობებში ხდება ხელმისაწვდომი, როდესაც ჩვენს თვალწინ ჩვენი ფსიქიკის პერინატალური და ტრანსპერსონალური შრეები იხსნება. 

მრავალი წლის განმავლობაში ჩვენ ვაკვირდებოდით ადამიანების განკურნების პროცესს. ის ძალიან ღრმა იყო და დაკავშირებული იყო როგორც ემოციური, ასევე ფსიქოსომატური პრობლემების მოგვარებასთან, ასევე პიროვნების რადიკალურ ცვლილებებთან. ეს ბევრი იმ ადამიანის შემთხვევაში ხდებოდა, რომლებიც ღრმად იყვნენ ჩართულნი სერიოზულ და სისტემატურ შინაგან მუშაობაში, რომლის დროსაც მათ საშუალება ჰქონდათ შეესწავლათ საკუთარი თავი და მიეღოთ პასუხები მათთვის მნიშვნელოვან კითხვებზე უშუალოდ განცდილი გამოცდილების დონეზე. ამ ადამიანების ნაწილი ფსიქოდელიურ სეანსებს ესწრებოდა, როგორც სუპერვიზორები, დანარჩენები მონაწილეობდნენ ჰოლოტროპულო სუნთქვის სემინარებში, ტრენინგებში ან სხვადასხვა სახის ფსიქოთერაპიასა და უშუალოდ განცდილი გამოცდილების მეშვეობით თვითშემეცნებაში. ანალოგიური ცვლილებები ხშირად ხდება იმ ადამიანებში, რომლებიც აქტიურად და რეგულარულად ეწევიან შამანურ პრაქტიკას, მედიტაციას ან სხვა სახის სულიერ პრაქტიკას. ჩვენ ასევე ღრმა პოზიტიური ცვლილებების მოწმენი გავხდით ბევრ ადამიანში, რომლებმაც კომპეტენტური და კვალიფიციური დახმარება მიიღეს სპონტანურად წარმოშობილი გონებრივი და სულიერი კრიზისის დროს, რომლის დროსაც მათ გაუჭირდებოდათ სულიერი გამოცდილების ინტეგრირება ცნობიერებაში.

თანატოლოგმა კენ რინგმა (Ken Ring) ტრანსფორმაციული გამოცდილების ამ ჯგუფს „ომეგა კლასის გამოცდილება“ უწოდა, რომელიც ასევე მოიცავდა სიკვდილთან ახლოს მყოფ გამოცდილებას და ასევე გამოცდილებას იმ ძალების ზემოქმედებისას, რომლებიც აღიქმებოდა როგორც გარეგანი და უცხო (Ring, 1984).

იმისდა მიხედვით როგორ ხვდება არაცნობიერის პერინატალური დონის შინაარსი ცნობიერების სფეროში და ინტეგრირდება, ადამიანები, რომლებიც გამოივლიან ასეთ გამოცდილებას, რადიკალურ პირად ცვლილებებს განიცდიან. მათში შეიმჩნევა აგრესიის დონის მნიშვნელოვანი შემცირება და მნიშვნელოვნად მეტ სიწყნარესა და სიმშვიდეს განიცდიან, საკუთარ თავთან თავს კომფორტულად გრძნობენ და სხვა ადამიანების მიმართ უფრო მომთმენი ხდებიან. ფსიქიკური და სულიერი სიკვდილის და აღორძინების გამოცდილება და პოზიტიურ პოსტნატალურ და პერინატალურ მოგონებებთან კავშირის დამყარება ცნობიერების დონეზე ამცირებს ირაციონალურ ლტოლვებს და ამბიციებს. ადამიანის ყურადღების ფოკუსი წარსულიდან და მომავლიდან დღევანდელობაზე ინაცვლებს, რაც იწვევს სიცოცხლისუნარიანობის ზრდას, ცხოვრების ინტერესსა და სიხარულს (joi de vivre) - ცხოვრებით ტკბობის და ისეთი უბრალო საგნებისგან კმაყოფილების მიღების უნარს, რომლებიც ყოველ დღე ხდება: საჭმლის ჭამა, სექსი, ბუნებაში ყოფნა ან მუსიკა. ამ პროცესის კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი შედეგია ისეთი სულიერების გაჩენა, რომელსაც გლობალური ან მისტიკური ხასიათი აქვს და რომელიც, ოფიციალური რელიგიების დოგმებისგან განსხვავებით, ჭეშმარიტი და ღრმად ჩამწვდომია, რადგან იგი ეფუძნება ღრმა და უშუალოდ განცდილ პირად გამოცდილებას.

სულიერი ზრდისა და ტრანსფორმაციის პროცესი, როგორც წესი, კიდევ უფრო ღრმავდება, ადამიანის მიერ უშუალოდ განცდილი უფრო და უფრო მეტი ტრანსპერსონალური გამოცდილების შედეგად, როგორიცაა სხვა ადამიანებთან, ადამიანების მთელ ჯგუფებთან, ცხოველებთან, მცენარეებსა და არაორგანულ მასალებთან და ბუნებრივ მოვლენებთანაც კი იდენტიფიკაციის გამოცდილება. სხვა რიგ შემთხვევებში, მსგავსი გამოცდილება საშუალებას გვაძლევს მივიღოთ გააზრებული წვდომა სხვა ქვეყნებში, კულტურებსა და სხვა ისტორიულ პერიოდებში მომხდარი მოვლენების შესახებ ინფორმაციასთან, აგრეთვე მითოლოგიურ სფეროში მომხდარ მოვლენებსა და კოლექტიური არაცნობიერის არქეტიპებთანაც კი. მთელ სამყაროსთან და საკუთარ ღვთაებრიობასთან ერთიანობის უშუალოდ განცდილ გამოცდილებას მივყავართ საკუთარი თავის სულ უფრო მეტ გაიგივებასთან ყველა ქმნილებასთან და განცვიფრების, სიყვარულის, თანაგრძნობისა და შინაგანი სიმშვიდისა და სიმყუდროვის განცდასთან.

რაც თავიდანვე იყო ჩვენი ფსიქიკის არაცნობიერი უბნების ფსიქოლოგიური გამოკვლევის პროცესი, რომელიც თერაპიული მიზნებისთვის და პირადი ზრდის მიზნით ტარდებოდა, ავტომატურად ფილოსოფიის ყველაზე მნიშვნელოვან კითხვებზე პასუხის ძიებად იქცევა, როგორიცაა კითხვა ცხოვრების აზრის შესახებ, აგრეთვე სულიერი აღმოჩენებისკენ მიმავალი გზად. ადამიანებს, რომლებმაც გაცნობიერებული კავშირი დაამყარეს თავიანთი ფსიქიკის ტრანსპერსონალურ სფეროსთან, ახასიათებთ ტენდენცია განავითარონ თავიანთი არსებობის უფრო და უფრო მეტი ღირებულების გრძნობა და ყველა ცოცხალი არსებისადმი პატივისცემის გრძნობა. ტრანსპერსონალური გამოცდილების სხვადასხვა ფორმის ერთ-ერთი ყველაზე ნათელი შედეგია ღრმა ჰუმანიზმის სპონტანური გაჩენა და განვითარება და ადამიანების ბედისწერაზე და გარემოს სისუფთავეზე (ეკოლოგიაზე) ზრუნვა.

ადამიანებს შორის განსხვავებები აღარ აღიქმება როგორც საფრთხის წყარო და უფრო მეტად ჩანს როგორც საინტერესო და გამამდიდრებელი, განურჩევლად იმისა, არის ეს დაკავშირებული სქესთან, რასასთან, კანის ფერთან, ენასთან, პოლიტიკურ რწმენასთან თუ რელიგიურ რწმენასთან. ამგვარი ტრანსფორმაციის გზის გაყოლისას, ეს ადამიანები საკუთარ თავში ავითარებენ ღრმა გრძნობას იმისა, რომ ისინი მთელი ჩვენი პლანეტის და არა მხოლოდ კონკრეტული სახელმწიფოს მოქალაქეები არიან; და არა უბრალოდ რომელიმე კონკრეტული რასობრივი, სოციალური, იდეოლოგიური, პოლიტიკური ან რელიგიური ჯგუფის წევრები. ისინი გრძნობენ მოთხოვნილებას, რომ უნდა ჩაერთონ ხალხის მომსახურების პროცესში ან მონაწილეობა მიიღონ მუშაობაში, რათა მიაღწიონ ყველასათვის საერთო მიზანს. ეს ცვლილებები მრავალი ამერიკელი კოსმონავტის მიერ განვლილი ცვლილებების მსგავსია, რომლებმაც შეძლეს დედამიწის დანახვა კოსმოსიდან (იხ. მიკი ლემლის დოკუმენტური ფილმი „მთვარის მეორე მხარე“ – Mickey Lemle, «The Other Side of the Moon»).

ცხადი ხდება, რომ ჩვენი, როგორც ბიოლოგიური არსებების, პრიორიტეტები უნდა იყოს ჰაერის, წყლისა და მიწის სისუფთავე. არანაირი სხვა მოსაზრებები, როგორიცაა ეკონომიკური მოგება, სამხედრო მისწრაფებები, სამეცნიერო და ტექნოლოგიური პროგრესის მიღწევები, იდეოლოგიური და რელიგიური შეხედულებები, პრიორიტეტად არ უნდა იყოს ამ სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან მიზანთან შედარებით. ჩვენ არ შეგვიძლია ჩავიდინოთ ვანდალიზმი ჩვენი ბუნებრივი საცხოვრებელი გარემოს მიმართ და გავანადგუროთ დედამიწაზე მცხოვრები სხვა სახეობები იმის გარეშე, რომ საკუთარ თავს არ მივაყენოთ ზიანი. ამ ფაქტის შეგნება ემყარება ცოდნას იმის თაობაზე, რომ სამყაროში ყველა საზღვარი პირობითია და რომ თითოეული ჩვენგანი, თავისი არსით, იდენტურია სამყაროს დანარჩენ მონახაზთან - ფაქტიურად უჯრედულ დონეზე ჩამოყალიბებულ ცოდნას.

იმ ფაქტის გათვალისწინებით, რომ ბუნებაში ყველაფერს აქვს თავისი ციკლი და ემყარება ჰომეოსტაზის, ოპტიმალური ფასეულობებისა და სიმტკიცის პრინციპებს, ჩვენი ცივილიზაციისთვის დამახასიათებელი უსასრულო ეკონომიკური ზრდის შემზარავი წყურვილი, არაგანახლებადი ბუნებრივი რესურსების გამოყენება და სიცოცხლისათვის საზიანო სამრეწველო ნარჩენებით გარემოს დაბინძურების გეომეტრიული პროგრესიით ზრდა, რომელიც კატასტროფულ მასშტაბებს აღწევს - საშიშ სიგიჟეს ჰგავს. ბიოლოგიის თვალსაზრისით, სხეულში კალციუმის, ვიტამინებისა და თუნდაც წყლის ჭარბი რაოდენობა არაფრით არ სჯობს ამ ნივთიერებების ნაკლებობას და სიგიჟეა მათი დიდი რაოდენობით მოხმარება, ხოლო არაფრით შეუზღუდავი ზრდა ონკოლოგიურ დაავადებათა ძირითადი მახასიათებელია.

სავსებით ნათელია, რომ ფსიქიკურ და სულიერ სიკვდილთან და აღორძინებასთან დაკავშირებული გონების ტრანსფორმაცია გაზრდიდა ჩვენი გადარჩენის შანსებს, ეს რომ ადამიანებს საკმაოდ მასშტაბურად მომხდარიყო. დიდმა გერმანელმა მწერალმა და ფილოსოფოსმა იოჰან ვოლფგანგ გოეთემ გააცნობიერა ფსიქიკური და სულიერი სიკვდილისა და აღორძინების გამოცდილების მნიშვნელობა იმისათვის, რომ ადამიანს ჰქონდეს ცხოვრების მაღალი ხარისხი და ადამიანის გვარისადმი კუთვნილების გრძნობა, რის შესახებაც ის წერდა: „მანამ სანამ საკუთარ გამოცდილებაზე არ განიცდი იმას, თუ რას ნიშნავს სიტყვები „მოკვდი და გარდაიქმენი!“, შენ მხოლოდ ჩრდილის მსგავსი სტუმარი იქნები ბნელ დედამიწაზე“.

გრეგ ბრაგდენის (Gregg Bragden) აზრით, 2012 წლის პოტენციურ მნიშვნელობაზე ზოგიერთი სამეცნიერო დაკვირვება მიუთითებს (Bragden, 2007). ასტროფიზიკოსები წერენ, რომ ჩვენ ახლა მაგნიტური ქარიშხლების (მზეზე ლაქების) ახალი ციკლის დასაწყისში ვართ, რომელთა პიკი 2012 წელზე მოდის და რომელთა ინტენსივობა 30-50%-ით მეტი იქნება, ვიდრე წინა მსგავსი ციკლების დროს. მიუხედავად იმისა, რომ მზის აქტივობასთან დაკავშირებული პროცესებით გამოწვეული მაგნიტური ქარიშხლები ციკლურია, ისინი არასდროს მომხდარა ბოლო 26 000 წლის განმავლობაში, როდესაც მზე უთანაბრდებოდა ჩვენი გალაქტიკის ღერძს და ზუსტად მაშინ, როდესაც დედამიწის მოსახლეობა და ტექნოლოგიების განვითარება ისეთია, როგორსაც ჩვენ დღეს ვხედავთ. ამიტომ, ვერასდროს ვიქნებით დარწმუნებული იმაში, თუ რა გავლენას მოახდენს ეს ფენომენი ჩვენს მომავალზე. 

მეცნიერები ასევე თანხმდებიან, რომ ბოლო დროს დედამიწის მაგნიტური ველი ძალიან სწრაფად ასუსტებს და არსებობს მითითებები, რომ დედამიწის მაგნიტური პოლუსის შეცვლის საწყის ეტაპზე ვართ, რაც შეიძლება მოხდეს 2012 წელს. ისტორიული ანალიზი გვიჩვენებს, რომ დედამიწის მაგნიტური ველის შესუსტების პერიოდები, ხალხის მიერ დიდი რაოდენობით ახალი იდეების მიღებასა და დიდ ცვლილებებს შეესაბამება. მაგნიტური პოლუსების შეცვლა იშვიათი მოვლენაა ცივილიზაციების ისტორიაში, მაგრამ ხშირი მოვლენაა დედამიწის ისტორიაში; სულ მცირე 14 მათგანი ბოლო 4,5 მილიონი წლის განმავლობაში მოხდა (და ერთ-ერთი მათგანი დაემთხვა მამონტების მოულოდნელად გადაშენებას). მიუხედავად ამისა, არცერთი მათგანი არ მომხდარა მაშინ, როდესაც ჩვენს პლანეტაზე 6 მილიარდზე მეტი ადამიანი ცხოვრობდა, რომელთა უზარმაზარი რაოდენობა ძალიან არის დამოკიდებული თანამედროვე ტექნოლოგიებზე და კომუნიკაციის თანამედროვე საშუალებებზე: ტელევიზია, რადიო, კომპიუტერი და თანამგზავრები.

ახლა შეგვიძლია დავუბრუნდეთ ჩვენი კონფერენციის თემას და მოხსენების თემას: მაიას ტომის ინდოელების წინასწარმეტყველება 2012 წელთან დაკავშირებით. მიუხედავად იმისა, იწინასწარმეტყველეს ეს მაიას ტომის  ძველმა ნათელმხილველებმა თუ არა, ჩვენ აშკარად ჩართულნი ვართ დრამატულ შეჯიბრში, რომელშიც დასმულია კითხვა: „ვინ არის უფრო სწრაფი?“ ფსონი სხვა არაფერია, თუ არა მთელი კაცობრიობის მომავალი და ცხოვრება ჩვენს პლანეტაზე. ბევრი ადამიანი, რომელთანაც ჩვენ ვმუშაობდით, აცნობიერებს, რომ კაცობრიობა კრიტიკულ წერტილში ან გზაჯვარედინზე იმყოფება: ან ის გაჰყვება გზას, რომელიც მიგვიყვანს საყოველთაო განადგურებამდე, ან მიჰყვება ცნობიერების განვითარების ევოლუციური ნახტომისკენ მიმავალ გზას, რომელიც თავისი ბუნებითა და მასშტაბით უპრეცედენტო იქნება. ტერენს მაკენამ ეს ძალიან ლაკონურად ჩამოაყალიბა: „სულელი მაიმუნის ისტორია, ასე თუ ისე, მაინც დამთავრდება” (Мсkenna,1992). ჩვენ ან მთელი სახეობის რადიკალურ ტრანსფორმაციას გავდივართ, ან უბრალოდ ვერ გადავრჩებით. 

როგორ დასრულდება კრიზისი, რომლის წინაშეც პირისპირ აღმოვჩნდით, ჯერ კიდევ ზუსტად უცნობია: ერთიც და მეორეც მოსალოდნელია. ეს იწვევს ადამიანებში როგორც პესიმისტურ, ისე ოპტიმისტურ შეხედულებებს. ორივე მათგანი შეიძლება გამყარდეს არსებული ფაქტებით და მონაცემებით. თუ ქცევის ამჟამინდელი სტრატეგიები, რომლებიც აშკარად უკიდურესად დამანგრეველი და თვითგანადგურებადია მათი შედეგების გათვალისწინებით, არ შეიცვლება, ალბათობა იმისა, რომ თანამედროვე ცივილიზაციამ არსებობა განაგრძოს, ძალიან მცირეა. ამის მიუხედავად, თუ ადამიანთა მნიშვნელოვანი ნაწილი ღრმა შინაგანი ტრანსფორმაციის პროცესში აღმოჩნდება, კაცობრიობას შეუძლია მიაღწიოს ცნობიერების ევოლუციის ისეთ დონეს, როდესაც ჩვენ სრული უფლებით შევძლებთ ვატაროთ ის სახელი, რომელიც სიამაყის გრძნობას გვანიჭებს და რომელიც ჩვენ სახეობას ვუწოდეთ: Homo sapiens; მაშინ შევძლებთ ვიცხოვროთ ახალ სამყაროში, რომელიც ძალიან მცირედით მოგვაგონებს ძველ სამყაროს.

თუ გსურთ დააფასოთ ჩვენი შრომა და დაეხმაროთ ჩვენს ვებ-გვერდს ამ და სხვა წიგნების თარგმნაში, ნებისმიერი თანხა შეგიძლიათ ჩარიცხოთ ამ რეკვიზიტებზე: 

საქართველოს ბანკი: GE04BG0000000621532700
TBC ბანკი: GE30TB7154245061100005
მიმღები: მამუკა გურული 
პირადი ნომერი: 35001029103 

ასევე შეგიძლიათ გადმორიცხოთ საზღვარგარეთიდან ნებისმიერი გზავნილის სისტემით.