მაგი (ნაწილი მესამე)
ახალ მიწაზე შევდგი ფეხი. რაც მოტანილია, ის უკან აღარ მიბრუნდება. ჩემს აშენებულს ვერავინ დაანგრევს. ჩემი ციხე-სიმაგრე რკინის არის, ნაპრალების გარეშე. მის საძირკველში ეშმაკია დაბმული. ციხე-სიმაგრე კაბირებმა ააშენეს და მის ქონგურებზე მშენებლები მახვილით მსხვერპლად შესწირეს. როგორც ციხე-სიმაგრეა მთაზე აღმართული, ასე ვარ ამაღლებული ჩემს ტვინზე, რომლიდანაც ამოვიზარდე. გავმაგრდი და აღარ გავნადგურდები. უკან აღარ მივბრუნდები. ჩემი თავის უფალი ვარ. ჩემი ძალაუფლება მიკვირს. ვარ ძლიერი, მშვენიერი და მდიდარი. ვრცელი მიწა და ცისფერი ცა იშლება გარშემო და ჩემს ძალაუფლებას ემორჩილება. არავის ვემსახურები და არც სხვა მემსახურება მე. ჩემს თავს ვემსახურები და მის წინაშე ვარ ვალდებული. ამგვარად მაქვს ის, რაც მჭირდება.
ჩემი ციხე-სიმაგრე ათასწლეულობით იზრდებოდა, აუღებელი. არ დაიქცევა. მასზე მხოლოდ რაიმეს დაშენება შეიძლება და ასეც მოხდება. ჩემს ციხე-სიმაგრეს ბევრი ვერ წვდება, რადგან მაღალ მთაზეა. ბევრი შეხედავს, მაგრამ ვერ გაიაზრებს მას. ამგვარად ჩემი ციხე-სიმაგრე გამოუყენებელი დარჩება. მის მოლიპულ კედლებზე ვერავინ აძვრება. მის წამახვილებულ სახურავზე ვერავინ აფრინდება. მხოლოდ ის, ვინც მთაში შესასვლელს იპოვის და შიგნით ლაბირინთში გაივლის, შეძლებს ციხე-სიმაგრეში შესვლას და გაუმართლებს მას, ვინც იქაურობას იხილავს და საკუთარი ცხოვრებით იცხოვრებს. ის მიღწეულია და შექმნილი. შეიქმნა არა ადამიანის აზრებით, არამედ გამოჭედილია შიგნეულობის სიმხურვალით, კაბირებს თავად აჰქონდათ მასალა მთაზე და ნაგებობა საკუთარი სისხლით აკურთხეს, როგორც მისი წარმოშობის საიდუმლოს მფლობელებმა. მე ის შევქმენი მიღმიერი სამყაროს უმაღლესისა და უდაბლესისგან და არა რაიმე ამქვეყნიურისგან. ამის გამო არის იგი ახალი და უცხო. ადამიანებით დასახლებული ციხე-სიმაგრეები ვაკე ადგილებზეა. ეს კი მყარია და საფუძვლიანი.
მიღმიერ გველს შევუერთდი. ყოველივე მიღმიერი მივიღე ჩემში. ამით შევქმენი ჩემი დასაბამი. როდესაც ეს საქმე აღსრულდა, გავიხარე, და ცნობისმოყვარეობა დამეუფლა, კიდევ რა იქნებოდა ჩემს საზღვრებს მიღმა. ამისთვის მივედი ჩემს გველთან და მეგობრულად ვკითხე, ხომ არ შეეძლო ჩემთვის წასრიალებულიყო და შეეტყო, თუ რა ხდება მიღმიერ სამყაროში. მაგრამ გველი დაღლილი იყო და თქვა, რომ არ იყო ამის განწყობაზე.
მე: „არ მინდა ძალდატანება, მაგრამ ვინ იცის? იქნებ რამე უფრო აზრიანი გავიგოთ.“ გველი წამიერად შეყოყმანდა, შემდეგ კი სიღრმეში გაუჩინარდა. მალე მისი ხმა მომესმა: „მგონი ჯოჯოხეთში ჩავაღწიე. აქ ჩამოკიდებული კაცია.“ ერთი შეუხედავი, საზიზღარი ადამიანი დაბრეცილი სახით დგას ჩემს წინაშე. ყურები დაცქვეტილი აქვს და კუზიანია. მეუბნება: „მე მომწამვლელი ვარ, მისჯილი მაქვს ჩამოხრჩობით სიკვდილი.“
მე: „რა ჩაიდინე?“
ის: „ჩემი მშობლები და ცოლი მოვწამლე.“
მე: „რატომ გააკეთე ეს?“
ის: „ღვთის სადიდებლად.“
მე: „რას ამბობ? ღვთის სადიდებლად? რას გულისხმობ?“
ის: „პირველ რიგში, რაც ხდება, ყველაფერი ღვთის სადიდებლად ხდება, და თან განსაკუთრებული იდეები მაქვს.“
მე: „და რა აზრი გიტრიალებს?“
ის: „მე ისინი მიყვარდა და მსურდა მათი გადაყვანა გაჭირვებული ცხოვრებიდან მარადიულ ნეტარებაში. მე მათ ძალზე ძლიერი დასალევი მივეცი ძილის წინ.“
მე: „და შენ ამით რა მიიღე?“
ის: „ახლა მარტო ვარ და ძალზე უბედური. მე ჩემი ორი შვილისთვის ცოცხალი უნდა დავრჩენილიყავი, ვისთვისაც უკეთესი მომავალი მსურდა. ფიზიკურად ჩემს ცოლზე უფრო ჯანმრთელი ვიყავი, შესაბამისად ცოცხალი უნდა დავრჩენილიყავი.“
მე: „შენი ცოლი დათანხმდა მკვლელობას?“
ის: „არა, მან არაფერი იცოდა ჩემი განზრახვის შესახებ. მაგრამ ჩემი დანაშაული გამჟღავნდა და სიკვდილი მომისაჯეს.“
მე: „ახლა საიქიოში ნახე შენიანები?“
ის: „ეს უცნაური ამბავი მართლაც რომ აღსანიშნავია. მგონი ჯოჯოხეთში ვარ. ზოგჯერ მგონია, რომ ჩემი ცოლიც აქ არის. ზოგჯერ ზუსტად არ ვიცი, ისევე ცოტა ვიცი, როგორი თავდაჯერებაც მაქვს.“
მე: „როგორია მერე? მომიყევი.“
ის: „ზოგჯერ მეჩვენება, რომ ის მესაუბრება და მე ვპასუხობ. მაგრამ აქამდე არც მკვლელობაზე და არც ჩვენს შვილებზე გვისაუბრია. ხან რაზე ვსაუბრობთ და ხან რაზე, ყოველთვის უბრალო საგნებზე, ჩვენი უწინდელი ყოველდღიურობის წვრილმანებზე, უპიროვნოდ, თითქოს ჩვენს შორის სხვა არც არაფერი ყოფილა. მაგრამ არსს ვერ ვწვდები. ჩემს მშობლებს თითქმის ვერ ვხედავ, დედაჩემი მგონი არც მინახავს. მამაჩემი ერთხელ მოვიდა და თავისი ჩიბუხი ახსენა, რომელიც სადღაც დაკარგა.“
მე: „აბა რით გაგყავს დრო?“
ის: „ვფიქრობ, ჩვენთან დრო საერთოდ არ არის, შესაბამისად მას ვერც გაიყვან. საერთოდ არაფერი ხდება.“
მე: „ეს მოსაწყენი არ არის?“
ის: „მოსაწყენი? ამაზე არც მიფიქრია. მოსაწყენი? შეიძლება, არაფერია საინტერესო. ყველაფერი სულ ერთია.“
მე: „ეშმაკი არასოდეს გტანჯავთ?“
ის: „ეშმაკი? არც მინახავს.“
მე: „მაგრამ საიქიოდან მოდიხარ და განა მოსაყოლი არაფერი გაქვს? დაუჯერებელია.“
ის: „როდესაც სხეული მქონდა, ხშირად მიფიქრია, როგორი საინტერესო იქნებოდა მობრუნებულ მიცვალებულთან საუბარი. მაგრამ ეს ახლა ჩემთვის აღარაფერს ნიშნავს. როგორც ვთქვი, ჩვენთან ყოველივე უპიროვნოა და წმინდად საგნობრივი. ვფიქრობ, ასე ითქმის.“
მე: „უიმედო მდგომარეობაა. ვფიქრობ, რომ ჯოჯოხეთის ფსკერზე ხარ.“
ის: „ჩემთვის არ აქვს მნიშვნელობა. მგონი შემიძლია წავიდე? მშვიდობით.“
ის უცებ გაქრა. გველს მივუბრუნდი და ვთქვი: “რას ნიშნავდა ეს მოსაწყენი სტუმარი საიქიოდან?“
გველი: „იქ ვნახე, მუდამ წრეზე მოსიარულე, ისევე როგორც სხვები. მე იგი ამოვარჩიე როგორც ერთ-ერთი საუკეთესო. კარგ მაგალითად მომეჩვენა.“
მე: „ნუთუ საიქიო ასეთი უფერულია?“
გველი: „ასე ჩანს; როცა ჩავდიოდი, იქ მოძრაობის მეტი არაფერი იყო. ჩრდილებში ყველაფერი უბრალოდ ირხევა. პიროვნული საერთოდ არ არსებობს იქ.“
მე: „მაშ რა არის ეს წყეული პიროვნული? სატანამ ახლახანს ძლიერი შთაბეჭდილება დამიტოვა, რომ ის პიროვნულის კვინტესენციაა.“
გველი: „ბუნებრივია, იგი ხომ მარადიული მოწინააღმდეგეა, რადგან პირად ცხოვრებას ვერასოდეს შეუთანხმებ აბსოლუტურ ცხოვრებას.“
მე: „ამ საწინააღმდეგო ელემენტების გაერთიანება არ შეიძლება?“
გველი: „ეს წინააღმდეგობები არ არის, არამედ უბრალო სხვაობებია. შენ წელიწადის ოპოზიციად დღეს ვერ მოიხსენიებ, ან საზომ ერთეულ ბუშელს წყრთის საწინააღმდეგოდ ვერ მოიაზრებ.“
მე: „ეს ნათელია, მაგრამ მოსაწყენი.“
გველი: „როგორც ყოველთვის, როცა საიქიოზეა საუბარი. სულ უფრო მეტი გაუდაბურებაა, განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც წინააღმდეგობებს შევაჯერებთ და ერთმანეთს შევიერთებთ. ვფიქრობ, მიცვალებულები მალე გაქრებიან.“
ეშმაკი ადამიანური ბუნების სიბნელის შეჯამებაა. ვინც ნათელშია, ღვთის ხატებისკენ ისწრაფვის, ხოლო ვინც ბნელშია - ეშმაკისკენ. რადგან ნათელში ყოფნა მსურდა, მზე გამობრწყინდა ჩემთვის, როდესაც სიღრმეს შევეხე. ის იყო ბნელი და მაგონებდა გველს. მე მას შევუერთდი და ვერ დავძლიე. ჩემი თავის წინაშე მივიღე საკუთარი დამდაბლება და მორჩილება იმით, რომ გველის ბუნება მივიღე.
გველის სახე რომ არ მიმეღო, ეშმაკი, ყოველივე გველურის კვინტესენცია, ჩემზე ძალაუფლებას შეინარჩუნებდა. ასე ჩამავლებდა ეშმაკი და პაქტის დადებას მაიძულებდა, როგორც მან ფაუსტი გააცურა. მაგრამ მე დავასწარი, როდესაც გველთან შევერთდი ისე, როგორც მამაკაცი უერთდება ქალს.
ასე წავართვი ეშმაკს ზეგავლენის შესაძლებლობა, რომელიც გველობით აღსრულდება, ამას კი ჩვეულებრივ ეშმაკს მიაწერენ და არა საკუთარ თავს. მეფისტოფელი სატანაა, რომელზეც ჩემი გველობა შთაბეჭდილებას ტოვებს. სატანა თავად არის ბოროტების კვინტესენცია, შიშველი, რომელიც ვერ აცდუნებს, საზრიანიც კი არ არის, ცარიელი უარყოფა დამაჯერებელი ძალის გარეშე. ასე აღვუდექი წინ მის დამანგრეველ ზეგავლენას, ჩავავლე მას და შევბოჭე. მისი შთამომავლობა მემსახურებოდა და ისინი მახვილით შევწირე.
ასე აღვმართე მყარი ნაგებობა. ასე შევიძინე სიმყარე და გამძლეობა და პიროვნულ რყევებს წინ აღვუდექი. ასე გადარჩა უკვდავი ჩემში. ჩემი საიქიოდან სიბნელის დღის სინათლეზე შემოტანით ჩემი საიქიო დავაცარიელე. ამგვარად მიცვალებულთა მოთხოვნები გაქრა, რადგან ისინი დაკმაყოფილდნენ.
მიცვალებულები აღარ მემუქრებიან, რადგან მათი მოთხოვნები და ასევე გველი მივიღე. ამით ჩემს დღის სინათლეში მიცვალებულებისგან რაღაც შემოვიტანე. მაგრამ ეს აუცილებელი იყო, რადგან სიკვდილი ყოველ საგანზე უფრო ხანგრძლივია, ის, რაც უკუსვლას არ ექვემდებარება. სიკვდილი ხანგრძლივობასა და სიმყარეს მაძლევს. როდესაც ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება მსურდა, პიროვნული ვიყავი და შესაბამისად სამყაროს თვალსაზრისით ცოცხალი. მაგრამ როდესაც ჩემში მიცვალებულთა მოთხოვნები შევიცანი და დავაკმაყოფილე, ჩემი უწინდელი პიროვნული მისწრაფება მოვიშორე და სამყაროს მიცვალებულად უნდა ჩავეთვალე. რადგან დიდი სიცივე ეუფლება მას, ვინც თავისი პიროვნული მისწრაფების სიჭარბეში მიცვალებულთა მოთხოვნებს შეიცნობს და მათ დაკმაყოფილებას შეეცდება.
თუმცა იგი გრძნობს, რომ მისი პიროვნული დამოკიდებულებების სიცოცხლისუნარიანობა უცნობმა შხამმა დააზიანა, მაგრამ მეორე მხრივ, მის საიქიოში მიცვალებულთა ხმა არ ისმის; მუქარა, შიში და მოუსვენრობა ქრება. რადგან ყოველივე, რაც მასში დამშეული იყო, აღარ ცხოვრობს მასთან ერთად მისი დღის სინათლეზე. მისი ცხოვრება მშვენიერი და მდიდარია, რადგან ის საკუთარ პიროვნებად იქცა.
ხოლო ზიზღის ღირსია, ვისაც მუდამ და მხოლოდ სხვების ბედნიერება სურს, რადგან საკუთარ თავს ასახიჩრებს იგი. მკვლელია, ვისაც სხვებისთვის ნეტარების დაძალება სურს, რადგან იგი საკუთარ ზრდას სპობს. სულელია, ვინც სიყვარულისთვის საკუთარ სიყვარულს ანადგურებს. ასეთი სხვების მიმართ არის პიროვნული. მისი საიქიო ნაცრისფერი და უპიროვნოა. იგი სხვებს საკუთარ პიროვნებით აძალებს, შესაბამისად იგი განწირულია, რომ საკუთარ თავს ცივი არარაობა დააძალოს. ვინც მიცვალებულთა მოთხოვნები შეიცნო, მან თავისი საზიზღრობა საიქიოში განაგდო. სხვებზე კი აღარ ძალადობს ხარბად, არამედ მარტო ცხოვრობს მშვენიერებაში და მიცვალებულებს ესაუბრება. მაგრამ ერთხელაც დგება დრო, როდესაც მიცვალებულების მოთხოვნებიც დაკმაყოფილდება. თუ იგი კვლავ მარტოობაში რჩება, მშვენიერება საიქიოში გადადის, ხოლო სააქაო გაუდაბურდება. თეთრს შავი ენაცვლება, ზეცა და ჯოჯოხეთი კი მუდამ აქ არის.
როდესაც ჩემში და ჩემს გვერდით მშვენიერება ვიპოვე, ჩემს გველს ვუთხარი: „თითქოს უკან, აღსრულებული საქმისკენ ვიყურები.“
გველი: „ ჯერ არაფერი აღსრულებულა.“
მე: „რას გულისხმობ? არაფერი აღსრულებულა?“
გველი: „ჯერ ახლა იწყება ყველაფერი.“
მე: „მგონი ცრუობ.“
გველი: „ვის ედავები? შენ მეტი იცი?“
მე: „მე არაფერი ვიცი, მაგრამ იმ აზრს შევეგუე, რომ მიზანს მივაღწიეთ, დროებით მაინც. თუ მიცვალებულებიც კი სადაცაა გაქრებიან, სხვა რაღა უნდა მოხდეს?“
გველი: „მაშინ ჯერ ცოცხლებმა უნდა დაიწყონ ცხოვრება.“
მე: „ეს შენიშვნა შეიძლება ღრმა აზრის ყოფილიყო, მაგრამ ჩანს როგორც ხუმრობა.“
გველი: „აუტანელი ხარ. მე არ ვხუმრობ. ცხოვრება ჯერ კიდევ უნდა დაიწყოს.“
მე: „ცხოვრებაში რას მოიაზრებ?“
გველი: „ვამბობ, რომ ცხოვრება ჯერ კიდევ უნდა დაიწყოს. დღეს შენში სიცარიელე არ იგრძენი? ამას ცხოვრებას ეძახი?“
მე: „მართალია, რასაც ამბობ. მაგრამ ვცდილობ ყველაფრის მიმართ განვეწყო ისე კარგად, როგორც შემიძლია და ამით დავკმაყოფილდე.“
გველი: „ეს კომფორტულიც არის. მაგრამ შენ უფრო მაღალი მოთხოვნები უნდა დააყენო.“
მე: „ამის მეშინია. ვერ ვუშვებ, რომ ჩემივე მოთხოვნების დაკმაყოფილებას შევძლებ, მაგრამ მგონია, რომ შენც ვერ დააკმაყოფილებ ამას. შეიძლება მე ისევ არ გენდობი. შეილება იმის გამო, რომ ცოტა ხნის წინ ასე დაგიახლოვდი და ცივილიზებულად მიგიჩნიე.“
გველი: „ეს არაფერს ამტკიცებს. არც იფიქრო, რომ ოდესმე ჩემს გააზრებასა და მოხელთებას შეძლებ.“
მე: „მაშ რა არის ეს? მზად ვარ.“
გველი: „შენ აქამდე აღსრულებულისთვის ჯილდო დაიმსახურე.“
მე: „ტკბილი აზრი, რომ ამისთვის ჯილდო არსებობს.“
გველი: „ჯილდოს სურათ-ხატის სახით გადმოგცემ. იხილე:“
ელია და სალომეა! წრებრუნვა დასრულდა და მისტერიუმის კარიბჭე კვლავ გაიღო. ელიას ხელით შემოჰყავს სალომეა, მხედველი. იგი საყვარლად და მორცხვად ხრის თვალებს.
ელია: „აი, გაძლევ სალომეას. ის შენია.“
მე: „ღვთის გულისათვის - რად მინდა სალომეა? უკვე დაქორწინებული ვარ და თურქებს შორის ხომ არ ცხოვრობთ.“
ელია: „უბადრუკო ადამიანო, როგორი მძიმე ხარ. განა მშვენიერი ჯილდო არ არის? განა ის შენი განკურნებული არ არის? შენი მონდომებისთვის მის სიყვარულს დამსახურებულად არ მიიღებ?“
მე: „უცნაურ ჯილდოდ მეჩვენება, უფრო ტვირთია, ვიდრე სიხარული. მიხარია, რომ სალომე ჩემი მადლიერია და ვუყვარვარ. ოდნავ მეც მიყვარს. სხვათა შორის, ზრუნვა, რომელიც მის მიმართ გამოვხატე, უფრო დაძალებული იყო, ვიდრე ნებაყოფლობითი და თავისუფალი. თუ ჩემს უნებურ წვალებას ასეთი კარგი შედეგი მოჰყვა, უკვე ძალიან კმაყოფილი ვარ.“
სალომე ელიას: „შეეშვი, უცნაური ადამიანია. ზეცამ იცის, თუ რა ამოძრავებს, ის კი ამას სერიოზულად იღებს. მე შეუხედავი არ ვარ, ბევრისთვის სასურველი ვარ.“
მე მეუბნება: „ხელს რატომ მკრავ? მსურს შენი მხევალი ვიყო და გემსახურო. მსურს შენს წინაშე ვიმღერო და ვიცეკვო, შენთვის დავუკრა, განუგეშო, როდესაც მოიწყენ, მსურს შენთან ერთად ვიცინო, როდესაც გაიხარებ. შენი ყველა აზრი გულში მინდა ვატარო. მსურს ვკოცნიდე სიტყვებს, რომლებსაც მეუბნები. შენთვის ყოველდღე ვარდების კრეფა მსურს, ფიქრებით მუდამ დაგელოდები და შენთან ვიქნები.“
მე: „გმადლობ შენი სიყვარულისთვის. მშვენიერია სიყვარულზე საუბრის მოსმენა. ეს მუსიკა ძველი შორეული ნოსტალგიაა. ხედავ, შენს კეთილ სიტყვებზე ცრემლები მომდის. მსურს შენს წინაშე მუხლი მოვიყარო და ხელზე ასჯერ გეამბორო, რადგან მას სიყვარულის მოცემა სურს. სიყვარულზე ისე მშვენივრად ისაუბრე. სიყვარულის შესახებ საუბრის მოსმენა არასოდეს კმარა.“
სალომეა: „რატომ მხოლოდ საუბარი? მსურს შენი ვიყო, მთლიანად გეკუთვნოდე.“
მე: „გველივით ხარ, რომელიც შემომეხვია და სისხლს მწოვს. შენი ტკბილი სიტყვები გარშემო მეხვევა და ვდგავარ ჯვარცმულივით.“
სალომეა: „რატომ ისევ ჯვარცმული?“
მე: „ვერ ხედავ, რომ ულმობელმა საჭიროებამ ჯვარზე მიმაჭედა? ეს არის უძლურება, რომლითაც პარალიზებული ვარ.“
სალომეა: „არ გსურს ეს საჭიროება დაძლიო? არის ეს საერთოდ საჭიროება, რასაც ასე მოიხსენიებ?“
მე: „მისმინე, მეეჭვება, რომ შენ მე უნდა მეკუთვნოდე. არ მსურს შენს პირად ცხოვრებაში ჩარევა, რადგან ვერასოდეს დაგეხმარები, რომ ის განასრულო. და რას მიიღებ, როდესაც ერთხელ ძველი სამოსივით გვერდზე გადაგდებ?“
სალომეა: „შენი სიტყვები საშინელია. მაგრამ ისე მიყვარხარ, რომ ჩემით გადავდებ საკუთარ თავს, როდესაც შენი დრო დადგება.“
მე: „ვიცი, რომ ჩემთვის უდიდესი ტანჯვა იქნება, ასე გვერდზე რომ გაგწიო. მაგრამ თუ ჩემთვის ამის შესრულება შეგიძლია, მეც შევძლებ ამას შენთვის. წუხილის გარეშე ჩავივლი, მე ხომ არ დამვიწყებია ის სიზმარი, ჩემი სხეული ბასრ ნემსებზე იდო და ჩემს მკერდს ბორბალი ტრიალებდა და მსრესდა. ამ სიზმარზე უნდა ვიფიქრო, სანამ სიყვარულზე ვიფიქრებ. თუ ასე უნდა მოხდეს, მზად ვარ.“
სალომეა: „არ მსურს ასეთი მსხვერპლი. მსურს სიხარული მოგიტანო. ვერ ვიქნები შენთვის სიხარული?“
მე: „არ ვიცი, ალბათ... ან შეიძლება სულაც არა.“
სალომეა: „მაშ, სცადე მაინც.“
მე: „მცდელობა უკვე ქმედებაა. მცდელობას მაღალი ფასი აქვს.“
სალომეა: „არ გსურს ჩემთვის ფასი გადაიხადო?“
მე: „ცოტა სუსტი ვარ, ძალისგან დაცლილი მას შემდეგ, რაც შენს გამო გადავიტანე, რათა ჯერ კიდევ შემძლებოდა შენს გამო ამოცანების ამოხსნა. მე ამას ვერ ვატარებ.“
სალომეა: „თუ არ გსურს ჩემი მიღება, მეც ხომ ვერ მიგიღებ?“
მე: „მიღებაზე იმდენად არ არის საუბარი, რამდენადაც გაცემაზე.“
სალომეა: „მე ხომ შენ გეძლევი. მხოლოდ მიმიღე.“
მე: „მხოლოდ მიღება ხომ არ არის! სიყვარულით შებოჭილობა! ამაზე ფიქრიც შემზარავია.“
სალომეა: „შენ ითხოვ, რომ ერთდროულად ვარსებობდე და არ ვარსებობდე. ეს შეუძლებელია. რა გჭირს?“
მე: „ძალა არ მყოფნის, რათა მხრებზე შემდგომი ბედი ვიტვირთო. ისედაც საკმარისი მაქვს სათრევად.“
სალომეა: „მაგრამ მე რომ დაგეხმარო მაგ ტვირთის ტარებაში?“
მე: „როგორ შეძლებ? შენ მე უნდა მატარო, მოუხელთებელი ტვირთი. განა ის მე მარტომ არ უნდა ვატარო?“
ელია: „სიმართლეს ამბობ. ყველა თავის ტვირთს ატარებს. ვინც თავის ტვირთს სხვას გადასცემს, მისი მონაა. ყველას შეუძლია საკუთარი თავი იტვირთოს.“
სალომეა: „მაგრამ მამა, განა არ შემიძლია ტვირთის ნაწილის ტარებაში რომ მივეხმარო?“
ელია: „მაშინ ის შენი მონა იქნება.“
სალომეა: „ან ჩემი ბატონი და პატრონი.“
მე: „ეგ არ მსურს. შენ თავისუფალი ადამიანი უნდა იყო. ვერც მონებს ავიტან და ვერც ბატონებს. ადამიანი მენატრება.“
სალომეა: „განა ადამიანი არ ვარ?“
მე: „შენი თავის უფალი იყავი და შენივე თავის მონა. მე კი არ მეკუთვნოდე, არამედ საკუთარ თავს. ჩემი ტვირთი კი არ აიკიდო, არამედ შენი ატარე. ასე დამანებებ ჩემს ადამიანურ თავისუფლებას, იმას, რაც ჩემთვის უფრო ძვირფასია ვიდრე საკუთრების უფლება ადამიანზე.“
სალომეა: „მაგდებ?“
მე: „არ გაგდებ. ჩემგან შორს არ უნდა იყო. მაგრამ გაიღე შენი სისავსიდან და არა შენი წყურვილიდან. მე შენს სიღარიბეს ვერ გავაძღობ, როგორც შენ ვერ ჩააცხრობ ჩემს ნდომას. თუ შენს ბაღში უხვი მოსავალი გექნება, მცირედი მეც გამიყავი. და თუ გადაივსები, შენი სიხარულის რქიდან მე შევსვამ. ეს ჩემთვის წამალივით იქნება. მე მხოლოდ მაძღართა მაგიდასთან დავკმაყოფილდები, და არა მწყურვალთა ცარიელ თასებთან. მე ჩემს საზღაურს არ მოვიპარავ. რასაც არ ფლობ, როგორ გაიღებ? შენ მოითხოვ იმით, რასაც გასცემ. ელია, მხცოვანო, ისმინე: უცნაური მადლიერება გაქვს. შენს ქალიშვილს კი ნუ გააჩუქებ, არამედ ფეხზე დააყენე იგი. მას უყვარს ცეკვა, სიმღერა ან ხალხის წინაშე დაკვრა, მათ კი ელვარე მონეტები მის ფეხებთან უნდა დაყარონ. სალომეა, გმადლობ შენი სიყვარულისთვის. თუ ნამდვილად გიყვარვარ, იცეკვე ხალხის წინაშე, თავი მოაწონე მათ, რათა შენი მშვენიერება და ხელოვნება განადიდონ. და თუ შენი მოსავალი დიდია, შენი ერთი ვარდი სარკმელში მესროლე და როდესაც შენი სიხარული შეივსება, ერთხელ ჩემთვისაც იცეკვე და იმღერე. მე ადამიანური სიხარული, დანაყრება და კმაყოფილება მენატრება და არა მათი საჭიროება.“
სალომეა: „როგორი ხისტი და მიუწვდომელი ადამიანი ხარ!“
ელია: „შეიცვალე მას შემდეგ, რაც ბოლოს გნახე. სხვა ენით საუბრობ, რომელიც ჩემთვის უცხოდ ჟღერს.“
მე: „ჩემო ძვირფასო მხცოვანო, სიამოვნებით დავიჯერებდი, რომ შეცვლილს მხედავ. მაგრამ შენც შეცვლილი მეჩვენები. სად არის შენი გველი?“
ელია: „დავკარგე. მგონი მომპარეს. მას შემდეგ ჩვენთვის დაბნელდა. მოხარული ვიქნებოდი, ჩემს ქალიშვილს მაინც თუ მიიღებდი.“
მე: „ვიცი, სადაც არის შენი გველი. ჩემთან არის. ქვესკნელიდან ამოვიყვანეთ. ის მაძლევს სიმტკიცეს, სიბრძნესა და მაგიურ ძალაუფლებას. ის ჩვენს ზედა სამყაროში გვჭირდება, თორემ ქვესკნელს უპირატესობა ექნებოდა ჩვენს დასაზიანებლად.“
ელია: „ვაი შენ, წყეულო ყაჩაღო, ღმერთმა დაგსაჯოს.“
მე: „შენს წყევლას ძალა არ აქვს. ვინც გველს ფლობს, მას წყევლა ვერ ეწევა. მაშ, ჭკვიანად იყავი, მხცოვანო: ვინც სიბრძნეს ფლობს, ვერ იქნება ძალაუფლებას დახარბებული. მხოლოდ ის არ იყენებს ძალაუფლებას, ვინც ფლობს მას. სალომეა, ნუ იტირებ, მხოლოდ ის არის ბედნიერება, რასაც თავად ქმნი და არა ის, რასაც იღებ. გაქრით, ჩემო სევდიანო ძმებო, გვიანი ღამეა. ელია, შენს სიბრძნეს ყალბი ელვარება მოაშორე, შენ კი სალომეა, ჩვენი სიყვარულისთვის, ცეკვა არ დაგავიწყდეს.“
როდესაც ჩემში ყველაფერი აღსრულდა, მოულოდნელად ისევ მისტერიუმში მივბრუნდი, არაამქვეყნიური ძალაუფლებისა და სურვილთა სულების ხედვისკენ. როგორც მე მივაღწიე საკუთარ თავზე ძალაუფლებასა და კმაყოფილებას, ისე დაკარგა სალომეამ ვნება, მაგრამ ისწავლა სხვების სიყვარული, ასევე დაკარგა ელიამ თავისი სიბრძნის ძალაუფლება, მაგრამ სხვების სულის ცნობა ისწავლა. ასე დაკარგა სალომეამ ცდუნების ძალა და სიყვარულად იქცა. როდესაც ჩემით დავკმაყოფილდი, ჩემი თავის სიყვარულიც მომინდა. მაგრამ ეს ზედმეტი იქნებოდა, დამამძიმებდა როგორც ჩემზე ჩამოკიდებული რკინის რგოლი. სიამოვნების სახით სალომეა მივიღე, და უკუვაგდე იგი როგორც სიყვარული. მაგრამ მას ჩემთან სურს. როგორ უნდა მიყვარდეს საკუთარი თავი? ვფიქრობ, სიყვარული სხვას ეკუთვნის. ჩემს სიყვარულს კი ჩემთან სურს. მას გავურბივარ. ჩემი აზრების ძალა მას ჩემგან განაგდებს სამყაროში, საგნებში, ადამიანებთან. რაღაც ხომ უნდა აერთიანებდეს ადამიანებს, მათ შორის ხიდივით იყოს. ურთულესი გამოცდაა მაშინაც კი, როდესაც ჩემს სიყვარულს ჩემთან სურს! მისტერიუმო, კვლავ ჩამოხსენი შენი საბურველი! ეს ბრძოლა უნდა დავასრულო. გველო, ამოდი ბნელი უფსკრულიდან.
მესმის, რომ სალომეა ჯერ კიდევ ტირის. კიდევ რა სურს მას, ან მე რა მსურს კიდევ? ეს დაწყევლილი საზღაურია, რომელიც ჩემთვის ჩაიფიქრე, საზღაური, რომლის აღება მსხვერპლის გარეშე შეუძლებელია, რომელიც უფრო დიდ მსხვერპლს ითხოვს, თუკი მას შეეხები.
გველი: „მსხვერპლის გარეშე გსურს იცხოვრო? ცხოვრება ხომ რამედ უნდა დაგიჯდეს?“
მე: „ვფიქრობ, უკვე გადავიხადე. მე სალომეა უარვყავი. განა ეს საკმარისი მსხვერპლი არ არის?“
გველი: „შენთვის ცოტაა. როგორც ითქვა, მომთხოვნი უნდა იყო.“
მე: „შენი წყეული ლოგიკით გულისხმობ: მსხვერპლშეწირვაში მომთხოვნი? ეს ვერ გავიგე. ეტყობა ჩემს სასარგებლოდ შევცდი. მითხარი, არ არის საკმარისი, როდესაც ჩემს გრძნობას გვერდზე გადავწევ?“
გველი: „გრძნობის გვერდზე გადაწევა კი არა შენ მოგიხდება, რომ სალომეას გამო თავს აღარ იწუხებდე.“
მე: „ცუდია, თუ სიმართლეს ამბობ. მიზეზი ის არის, რომ სალომეა ჯერ კიდევ ტირის?“
გველი: „ჰო, ეს არის მიზეზი.“
მე: „მაგრამ როგორ მოვიქცე?“
გველი: „ო, ქმედება გსურს? შეიძლება დაფიქრება.“
მე: „საფიქრალი რა არის? ვაღიარებ, არ იცი რა ვიფიქრო. ალბათ იცი, რაც უნდა მირჩიო. შეგრძნება მეუფლება, რომ ჩემს თავზე უნდა ავმაღლდე. ეს არ შემიძლია. შენ როგორ ფიქრობ?“
გველი: „არაფერს ვფიქრობ და არც რაიმე რჩევა ვიცი.“
მე: „მაშ იკითხე საიქიოში, გაემგზავრე ჯოჯოხეთში ან ზეცაში, იქნებ იქ იყოს რჩევა.“
გველი: „ზემოთ მიხმობენ.“
გველი პატარა თეთრ ჩიტად გადაიქცა, რომელიც ღრუბლებში აიჭრა და გაუჩინარდა. დიდხანს შევყურებდი ჩიტს.
ჩიტი: „გესმის ჩემი? შორს ვარ. ზეცა ძალზე შორს არის. დედამიწასთან ჯოჯოხეთი უფრო ახლოს არის. შენთვის რაღაც ვნახე, მიტოვებული გვირგვინი. ზეციურ სივრცეში ერთ გზაზე იდო ოქროს გვირგვინი.“
და ის უკვე ჩემს ხელშია, ოქროს სამეფო გვირგვინი. შიგნიდან ასოებია ამოტვიფრული, რა წერია? „სიყვარული არასოდეს გადაივლის.“ ზეციური საჩუქარი! მაგრამ რას უნდა ნიშნავდეს?
ჩიტი: „მოვედი, კმაყოფილი ხარ?“
მე: „ნაწილობრივ - ყოველ შემთხვევაში გმადლობ დიდი აზრის მქონე საჩუქრისთვის. მაგრამ იდუმალია, და შენი საჩუქრები უნდობლობას აღძრავს ჩემში.“
ჩიტი: „მაგრამ საჩუქარი ხომ ზეციდან არის.“
მე: „ეს ძალიან კარგია, მაგრამ შენ ხომ იცი, რაც მოვიპოვეთ ზეციდან და ჯოჯოხეთიდან.“
ჩიტი: „ნუ აზვიადებ. ყოველთვის არის განსხვავება ზეცასა და ჯოჯოხეთს შორის. რაც მინახავს იმის მიხედვით ვმსჯელობ, რომ ზეცაშიც ისევე ცოტა რამ ხდება როგორც ჯოჯოხეთში, ოღონდ სხვანაირად. და რაც არ ხდება, განსაკუთრებულად არ მოხდება.“
მე: „გამოცანებით საუბრობ, რომელიც დაასნეულებს იმას, ვინც ამას ტრაგიკულად მიიღებს. თქვი, რას ფიქრობ გვირგვინის შესახებ?“
ჩიტი: „რას ვფიქრობ? არაფერს. ის თავად საუბრობს საკუთარი თავის შესახებ.“
მე: „გულისხმობ, რომ იმ სიტყვებით, რომელსაც იგი ატარებს?“
ჩიტი: „ასეა. არაფერს გეუბნება?“
მე: „გარკვეულწილად კი. მაგრამ გაურკვეველობას ტოვებს.“
ჩიტი: „ასეც უნდა იყოს.“
ამ დროს ჩიტი უცებ ისევ გველად გადაიქცა.
მე: „შემაძრწუნებელი ხარ.“
გველი: „მხოლოდ მათთვის, ვინც არ მეთანხმება.“
მე: „ყოველ შემთხვევაში მე არ გეთანხმები. ან ვინ იქნებოდა? ჰაერში ასეთი გამოკიდება შემზარავია.“
გველი: „შენთვის ეს მსხვერპლი მძიმეა? შენც უნდა შეგეძლოს, რომ დაეკიდო, თუ პრობლემების გადაწყვეტა გსურს. შეხედე სალომეას!“
მე (სალომეას): „ვხედავ, სალომეა, რომ ჯერ კიდევ ცრემლს ღვრი. შენთვის ჯერ კიდევ ყველაფერი არ დასრულებულა. მე ჰაერში დავფარფატებ და ვწყევლი კიდეც ამას. მე ჩვენს გამო ჩამოკიდებული ვარ. ჯერ ჯვარცმული ვიყავი, ახლა კი უბრალოდ ჩამოკიდებული ვარ - რაც ნაკლებ საპატიოა, მაგრამ არანაკლებ მტანჯველი. მაპატიე, რომ შენი დაზიანება მსურდა; შენს ხსნას ვფიქრობდი, როგორც მაშინ, როდესაც ჩემი მსხვერპლშეწირვით შენი სიბრმავეს ვკურნავდი. ალბათ მესამედ შენთვის თავი უნდა მომკვეთონ, როგორც ეს შენს ძველ მეგობარ იოანეს გადახდა, რომელმაც ვნებული ქრისტე მოგვიყვანა. ვერ კმაყოფილდები? ვერ ხედავ გზას, რათა გონიერი გახდე?“
სალომეა: „ჩემო საყვარელო, განა რა შემიძლია? მე ხომ შენთვის უკვე სრულად უარვყავი ჩემი თავი.“
მე: „მაშინ რა გატირებს ისევ? ხომ იცი, ვერ ვიტან, როცა ცრემლიანს გხედავ.“
სალომეა: „ვიფიქრე, რომ ვეღარაფერი გავნებს, რაც შავი გველის კვერთხი მოიპოვე.“
მე: „კვერთხის მოქმედება საეჭვო მგონია. გველის კვერთხი ერთ რამეში მეხმარება: ყოველ შემთხვევაში არ ვიხრჩობი მიუხედავად იმისა, რომ ჩამოკიდებული ვარ. ჯადოსნური კვერთხი აშკარად მეხმარება, რომ ჩამოკიდება ავიტანო, საზარელი სიკეთე და დახმარებაა. არ გინდა ყულფი მაინც გადამიჭრა?“
სალომეა: „როგორ შემიძლია? ძალიან მაღლა ხარ. შენ სიცოცხლის ხის კენწეროში ხარ ჩამოკიდებული, სადაც მე ვერ ვწვდები. შენ ვერ უშველი საკუთარ თავს, გველი სიბრძნის მცოდნე?“
მე: „დიდხანს უნდა ვეკიდო?“
სალომეა: „იმდენ ხანს, სანამ საკუთარ თავს არ უშველი.“
მე: „მაშინ ის მაინც მითხარი, რას ფიქრობ გვირგვინის შესახებ, რომელიც ჩემი სამშვინველის ჩიტმა ზეციდან მომიტანა?“
სალომეა: „რას ამბობ? გვირგვინი? შენ გვირგვინი გაქვს? ნეტარო, რაღაზე აგრძელებ ჩივილს?“
მე: „ჩამოკიდებული მეფე სიამოვნებით გაცვლიდა თავის ბედს ქუჩაში მყოფ ყოველ ღატაკთან, რომელიც არ არის ჩამოკიდებული.“
სალომეა (ექსტაზში): „გვირგვინი! შენ გვირგვინი გაქვს!“
მე: „სალომეა, შემიბრალე. რას უნდა ნიშნავდეს გვირგვინი?“
სალომეა (ექსტაზში): „გვირგვინი - შენ უნდა დაგვირგვინდე! რამხელა ნეტარებაა ჩემთვის და შენთვის.“
მე: „შენ გვირგვინთან რა გესაქმება? ამას ვერ ვიგებ და გამოუთქმელ ტანჯვას განვიცდი.“
სალომეა (შემზარავად): „იქამდე იქნები ჩამოკიდებული, სანამ არ გაიგებ.“
გავჩუმდი და ჩამოკიდებული ვარ მაღლა, ღვთაებრივი ხის მოქანავე ტოტზე, რომლის გამო უძველესმა წინაპრებმა ცოდვა ვერ აიცილეს. ხელები შეკრული მაქვს და სრულიად უმწეო ვარ. ასე ვეკიდე სამი დღე და სამი ღამე. საიდან უნდა მოვიდეს შველა? აქ ზის ჩემი ჩიტი, გველი, რომელსაც თეთრი ბუმბული მოსავს.
ჩიტი: „ჩვენ დახმარება ღრუბლებიდან მოგვაქვს, რომელიც შენს თავზეა, თუ სხვა ვეღარაფერი გვშველის.“
მე: „დახმარება ღრუბლებიდან მოგაქვს? როგორ შეიძლება ეს?“
ჩიტი: „წავალ და ვცდი.“
ჩიტი ტოროლასავით აფრინდა, სულ უფრო პატარა ჩანდა და ბოლო სქელ ნაცრისფერ ღრუბლებში გაუჩინარდა, რომელიც ზეცას ფარავს. მზერით შევნატრი მას და ჩემს თავზე ვეღარაფერს ვხედავ უსასრულო ნაცრისფერი ღრუბლიანი ცის გარდა, რომელიც გაუმტარი ნაცრისფერი, თანაბრად ნაცრისფერი და იდუმალია. მაგრამ გვირგვინზე წარწერის წაკითხვა შესაძლებელია. „სიყვარული არასოდეს გადაივლის“ - ეს მარადიულ ჩამოკიდებას ნიშნავს? ტყუილად არ ვეჭვობდი, როდესაც ჩიტმა გვირგვინი მომიტანა, მარადიული სიცოცხლის, მოწამეობრივი გვირგვინი - დიადი საგანი საზარლად ორაზროვანია.
დაღლილი ვარ, არა მხოლოდ ჩამოკიდებით, არამედ განუზომელთან ბრძოლით. ჩემი ფეხებისგან შორს მიწაზე დევს გამოუცნობი გვირგვინი, ოქროსფრად მოელვარე. მე ჰაერში კი არ დავფარფატებ, არა, ჩამოკიდებული ვარ, უფრო მეტიც, უარესიც, ზეცასა და მიწას შორის ვარ ჩამოკიდებული - და ამ ჩამოკიდებით ვერ ვძღები - შემიძლია სულ ასე ვიყო, სიყვარული ხომ არასოდეს გადაივლის. განა მართალია, სიყვარული არასოდეს შეწყდება? თუ ეს ხარება მათთვის იყო, ჩემთვის რაღას ნიშნავს?
„ეს ცნებაზეა დამოკიდებული“, უცებ ამბობს ბებერი ყორანი, რომელიც ჩემთან ახლოს, ლეშის მოლოდინში ტოტზე ზის, საკუთარ თავში ფილოსოფიურად ჩაღრმავებული.
მე: „როგორ არის ეს ცნებაზე დამოკიდებული?“
ყორანი: „თუ როგორ გესმის შენ ან სხვას სიყვარული.“
მე: „ვიცი, უბედობის ფრინველო, შენ ზეციურ და მიწიერ სიყვარულს გულისხმობ. ზეციური სიყვარული მშვენიერი უნდა იყოს, მაგრამ ჩვენ ადამიანები ვართ და ამის გამო განვაწყვე ჩემი თავი, რომ სრული და ნამდვილი ადამიანი ვიყო.“
ყორანი: „შენ იდეოლოგი ხარ.“
მე: „სულელო ყორანო, მომშორდი.“
აი, ჩემს სახესთან ახლოს შეირხა ტოტი, შავი გველი შემოეხვია მას და მარგალიტივით მოელვარე თვალებით მიყურებს. ეს ხომ ჩემი გველია?
მე: „დაო, ჯადოსნურო შავო კვერთხო, საიდან მოხვედი? ვიფიქრე, რომ ჩიტის სახით ცაში აფრინდი, და ახლა აქ ხარ? დახმარებით მოხვედი?“
გველი: „მე მხოლოდ ჩემი ერთი ნაწილი ვარ, ვარ ორი და არა მთელი, მე ვარ ერთი და მეორე. აქ მხოლოდ გველის მაგიური სახით ვარ. მაგრამ მაგია ვერ დაგვეხმარება. ამ ტოტზე დავეხვიე და მოვლენების განვითარებას ველოდები. შეგიძლია ცხოვრებაში გამომიყენო, მაგრამ არა ჩამოკიდებულ მდგომარეობაში. უარეს შემთხვევაში მზად ვარ, რომ ჰადესის სამეფოში ჩაგიყვანო. ვიცი იქაური გზა.“
ჰაერში შავი სახე იკვრება ჩემს წინაშე, სატანა, რომელიც იცინის. მეძახის: „აი რა ხდება წინააღმდეგობათა შეერთებისას! გამოიხმე ის, რაც გააკეთე და ისევ მწვანე მიწაზე აღმოჩნდები.“
მე: „არ გამოვიხმობ, სულელი არ ვარ. თუ ეს სიმღერის დასასრული უნდა იყოს, დაე დასრულდეს.“
გველი: „სად არის შენი მერყეობა? გთხოვ, გახსოვდეს ცხოვრების ხელოვნების ეს მნიშვნელოვანი წესი.“
მე: „მერყეობა უკვე გამოიხატება იმაში, რომ აქ ვარ ჩამოკიდებული. ზედმეტად მერყევი ვიყავი ცხოვრებაში. მეტი რა გსურს?“
გველი: „იქნებ მერყევი უნდა იყო იქ, სადაც ეს საჭიროა?“
მე: „შემეშვი! რა ვიცი, თუ სად არის საჭირო?“
სატანა: „ვინც დამოუკიდებლად მუშაობს წინააღმდეგობებთან, მან იცის თუ სად არის მარცხენა და მარჯვენა.“
მე: „გაჩუმდი, შენ ერთ-ერთი მხარე ხარ. ნეტა ჩემი თეთრი ჩიტი დაბრუნდეს ჩემს დასახმარებლად. ვშიშობ, რომ ვსუსტდები.“
გველი: „ნუ იქნები სულელი, სისუსტეც გზაა, მაგია შეცდომებს აბათილებს.“
სატანა: „რაო, ერთხელ მაინც ვერ გაბედავ, რომ იყო სუსტი? გსურს იყო სრული ადამიანი, განა ადამიანები ძლიერები არიან?“
მე: „ჩემო თეთრო ჩიტო, ვეღარ ბრუნდები? აფრინდი და წახვედი, რადგან ჩემთან ერთად ვერ იცხოვრებდი? აჰ, სალომეა! აი ისიც მოდის! მოდი ჩემთან, სალომეა! კიდევ ერთმა ღამემ ჩაიარა. შენი ტირილი არ გამიგია, ჯერ კიდევ ჩამოკიდებული ვარ.“
სალომეა: „აღარ მიტირია, ბედნიერება და უბედობა ჩემში გაწონასწორდა.“
მე: „ჩემმა თეთრმა ჩიტმა დამტოვა და ჯერ არ დაბრუნებულა. არაფერი ვიცი და ვერაფერს ვიგებ. გვირგვინის გამო ხდება ეს? თქვი!“
სალომეა: „რა უნდა ვთქვა? შენს თავს ჰკითხე.“
მე: „არ შემიძლია, ჩემი გონება ტყვიასავით არის, მხოლოდ დახმარების თხოვნა შემიძლია. ვერ ვხვდები, ყველაფერი ინგრევა თუ ყველაფერი მშვიდად დგას. ჩემი იმედი ჩემს თეთრ ჩიტს უკავშირდება. აჰ, ეს ხომ შეუძლებელია, ჩიტიც იგივეა, რაც ჩამოკიდებული მდგომარეობა?
სატანა: „წინააღმდეგობათა შეერთება! თანაბარი უფლებები ყველასთვის! სულელები!“
მე: „ჩიტის ჭიკჭიკი მესმის! ეს შენ ხარ? დაბრუნდი?“
ჩიტი: „თუ მიწა გიყვარს, ჩამოკიდებული ხარ, თუ ზეცა გიყვარს, მაშინ ფარფატებ.“
მე: „რა არის მიწა? რა არის ზეცა?“
ჩიტი: „შენს ქვემოთ ყველაფერი მიწაა, და შენს ზემოთ ყველაფერი ზეცაა. დაფრინავ, როდესაც იმისკენ ისწრაფვი, რაც შენს ზემოთ არის, და ჩამოკიდებული ხარ, როდესაც იმისკენ ისწრაფვი, რაც შენს ქვემოთ არის.“
მე: „რა არის ჩემს ზემოთ? რა არის ჩემოს ქვემოთ?“
ჩიტი: „შენს ზემოთ არის ის, რაც შენი წინამორბედია და შენზე მაღლა დგას; შენს ქვემოთ არის ის, რაც შენსკენ არის მიმართული.“
მე: „და გვირგვინი? ამომახსნევინე გვირგვინის გამოცანა!“
ჩიტი: „გვირგვინი და გველი ურთიერთსაწინააღმდეგო არიან და ამავე დროს ერთი. ვერ ხედავ გველს, რომელიც ჯვარცმულს თავზე გვირგვინს ადგამს?“
მე: „ვაი, რომ არ მესმის შენი.“
ჩიტი: „რა სიტყვა მოგიტანა გვირგვინმა? სიყვარული არასოდეს გადაივლის. ეს არის გვირგვინისა და გველის საიდუმლო.“
მე: „მაგრამ სალომეა? მას რა უნდა დაემართოს?“
ჩიტი: „შენ ხედავ, რომ სალომეა არის ისეთი, როგორიც შენ ხარ. გაფრინდი, მასაც გამოეზრდება ფრთები.“
ღრუბლები გაიხსნა, ცაზე მესამე დასრულებული დღის ბინდია. მზე ეშვება ზღვაში და მასთან ერთად ვეშვები ხის კენწეროდან მიწაზე. ნელა და მშვიდად ღამდება.
შიში დამეუფლა. ვინ მოიყვანეთ მთაში, კაბირებო? და თქვენში ვინ შევწირე მსხვერპლად? თავად ამიყვანეთ და მიუვალ კლდეზე ციხე-სიმაგრედ მაქციეთ, ჩემგანვე შექმენით ჩემივე ეკლესია, მონასტერი, სიკვდილით დასჯის ადგილი, საპყრობილე. ჩემს თავში ვარ დაპატიმრებული და გასამართლებული. ჩემში მე თვითონ ვარ მღვდელიც და მრევლიც, მოსამართლეც და გასამართლებულიც, ღმერთიც და შეწირული ადამიანიც.
ვაი, რა საქმე შეგისრულებიათ, კაბირებო! თქვენ ქაოსიდან საზარელი კანონი შექმენით, რომლის გაუქმება შეუძლებელია. ეს გააზრებულიც არის და მიღებულიც.
საიდუმლო საქმის დასასრული ახლოვდება. რაც ვიხილე, სიტყვით აღვწერე, როგორც შემეძლო. სიტყვები ღარიბია, და მშვენიერება მათ არ ახასიათებთ. მაგრამ არის ჭეშმარიტება მშვენიერი და მშვენიერება ჭეშმარიტი?
სიყვარულზე შეიძლება მშვენიერი სიტყვებით საუბარი, მაგრამ ცხოვრებაზე? ცხოვრება სიყვარულზე მაღლა დგას. მაგრამ სიყვარული ცხოვრების გარდაუვალი დედაა. ცხოვრებას ვერ ვაიძულებთ სიყვარულს, არამედ სიყვარული შეიძლება ვაიძულოთ ცხოვრებისთვის. სიყვარული ტანჯვას უნდა დაექვემდებაროს, მაგრამ არა ცხოვრებას. სანამ სიყვარული ცხოვრებით არის ფეხმძიმედ, იგი პატივისცემის ღირსია; მაგრამ როდესაც იგი ცხოვრებას შობს, ცარიელ გარსად გადაიქცევა და წარმავლობაში იკარგება.
გამოვდივარ დედის წინააღმდეგ, რომელმაც მშვა, მშობლის წიაღს ვშორდები. აღარ ვსაუბრობ სიყვარულის შესახებ, ცხოვრების გამო. სიტყვა დამიმძიმდა, სამშვინველიდან ძლივს გამოდის. ბრინჯაოს კარიბჭე დაიკეტა. ცეცხლი ჩაქრა და დარჩა ნაცარი. წყაროები დაშრა, და სადაც ზღვები იყო დღეს ხმელეთია. ჩემი კოშკი უდაბნოში დგას. ნეტარია იგი, ვინც საკუთარ უდაბნოში დასახლდება. ის გადარჩება.
არა ხორცის, არამედ სიყვარულის ძალაუფლება უნდა გატყდეს ცხოვრებისთვის, რადგან ცხოვრება სიყვარულზე მაღლა დგას. ადამიანს სჭირდება დედა სანამ მისი ცხოვრება შედგება. შემდეგ კი მას მოშორდება. ასე სჭირდება ცხოვრებას სიყვარული, სანამ იგი შედგება, შემდეგ კი მას მოიცილებს. ძნელია ბავშვის დედისგან მოცილება, მაგრამ კიდევ უფრო ძნელია ცხოვრების სიყვარულისგან მოცილება. სიყვარულს სურს, რომ ფლობდეს, ხოლო ცხოვრებას უფრო მეტი სჭირდება.
ყოველივეს დასაბამი არის სიყვარული, ხოლო ყოველივეს ყოფიერება არის ცხოვრება. ეს საზარელი განსხვავებაა. ო, ბნელი სიღრმის სულო, რატომ მაიძულებ, რომ ვთქვა: ვისაც უყვარს, არ ცხოვრობს, ხოლო ვინც ცხოვრობს, არ უყვარს? მე ხომ ყოველთვის პირიქით ვამბობდი! ყოველივე თავის საწინააღმდეგო ცნებად უნდა იქცეს? იქნება ზღვა იქ, სადაც ფილემონის ტაძარი დგას? ჩაიძირება ეს ჩრდილოვანი კუნძული ღრმა საძირკველში? წარღვნის მორევში, რომელმაც ყოველი ქვეყანა და ხალხი შთანთქა? იქნება ზღვის ფსკერი იქ, სადაც არარატი ამოიზარდა?
რა ამაზრზენ სიტყვებს ჩურჩულებ შენ, მიწის მუნჯო ძევ? გსურს ჩემს სამშვინველთან აღარ ვიყო ჩახუტებული? შენ, ჩემო შვილო, გსურს თავი დაიძვრინო? ვინ ხარ? და ვინ მოგცა ძალაუფლება? ყველაფერი, რისკენაც ვისწრაფოდი, და ყველაფერი, რასაც მივაღწიე, გსურს ყოველივე გაანადგურო? შენ ეშმაკის ძე ხარ, რომლისთვისაც ყოველივე განწმენდილი არის მტრული. შენ დაუძლეველი ხდები. მაშინებ. შემეშვი, რომ ბედნიერი ვიყო ჩემს სამშვინველთან ჩახუტებული და ტაძრის სიმშვიდეს ნუ დაარღვევ.
ვაი, რომ შენი ძალა ჩემში დამბლას იწვევს. მაგრამ მე შენი გზა არ მსურს. შენს ფეხებთან უძლური უნდა დავეცე? შენ, ეშმაკო და ეშმაკის ძევ, თქვი! შენი სიმუნჯე აუტანელია და საშინელ სიჩლუნგეზე მეტყველებს.
მე ჩემი სამშვინველი მოვიპოვე, და რა შვა მან ჩემთვის? შენ, შემზარავო, ძე - ბლუკუნა, ტრიტონის ჭკუის მქონე, პირველყოფილი ხვლიკი! გსურს მიწის მეფე იყო? გსურს ამაყი, თავისუფალი მამაკაცების განდევნა, მშვენიერი ქალების მოჯადოება, ციხე-სიმაგრეების აღება, ძველი ტაძრების წიაღის ნგრევა? ყრუ, ზარმაცო ბაყაყო, გადმოკარკლული თვალებით, რომელიც თავზე წყალმცენარეებს ატარებ! და გსურს ჩემს ძედ იწოდებოდე? არ ხარ ჩემი ძე, შენ ეშმაკის ძე ხარ. ეშმაკის მამა შემოვიდა ჩემს წიაღში და შენ ხორცი შეისხი.
გიცანი, ფილემონ, ყველა მატყუარაზე უფრო ცბიერო! გამაცურე. ჩემმა ქალწულმა სამშვინველმა შენ გაგიჩინა ამაზრზენი მატლი. ფილემონ, წყეულო მსახიობო, შენ ჩემს წინაშე მისტერიები გაითამაშე, ვარსკვლავებიანი მოსასხამი მომაცვი, სულელი ქრისტეს კომედია წარმომიდგინე, ფრთხილად და სასაცილოდ ჩამომკიდე ხეზე როგორც ოდინი, რუნები მაპოვნინე, რათა სალომეა მომენუსხა - და ამ დროს ჩემი სამშვინველის მეშვეობით მოავლინე მტვრად შობილი მატლი. ტყუილი ტყუილზე! მოუხელთებელი ეშმაკეული სიცრუე!
შენ მომეცი მაგიური ძალაუფლება, შენ დამადგი გვირგვინი, შენ მომეცი ძალაუფლების ნათება, შენი ძისთვის იოსებ დამწინდველის, როგორც მოჩვენებითი მამის როლი მათამაშე. შენ პატარა ვასილისკო მტრედის ბუდეში ჩასვი.
ჩემო სამშვინველო, მრუშო მეძავო, შენ ამ ნაბუშარით დაორსულდი! პატივაყრილი ვარ, ანტიქრისტეს სასაცილო მამა! როგორ არ მჯეროდა შენი! და როგორი უბადრუკი იყო ჩემი უნდობლობა, რომ ამ შერცხვენის მასშტაბი ვერ გაიაზრა!
რა გატეხე ორად? შენ გაყავი სიყვარული და ცხოვრება. ამ გაყოფისგან და საშინელი გაორებისგან გამოვიდა ბაყაყი და მისი ძე. სასაცილო და ამაზრზენი სანახაობა! მტკნარი წყლის ნაპირზე დასხდებიან და ბაყაყების ღამის სიმღერას დაუგდებენ ყურს, რადგან მათი ღმერთი ბაყაყის ძის სახით იშვა.
სად არის სალომეა? სად არის სიყვარულის ამოუხსნელი შეკითხვა? აღარ არის შეკითხვები, ჩემი მზერა მომავალი საგნებისკენ არის მიმართული, სალომეა არის იქ, სადაც მე ვარ. ქალი მიჰყვება ყველაზე ძლიერს შენში და არა შენ. ასე გიშობს იგი შენს შვილებს, კარგი და ცუდი გზით.
სანამ მიწაზე მარტო ვიდექი, შემოღამებისას წვიმის ღრუბლებით მოცული, გველი მოხოხდა ჩემთან და ერთი ამბავი მომიყვა:
„იყო ერთი მეფე და არ ჰყავდა შვილები. ვაჟი სურდა. ერთ ბრძენ ქალთან, ჯადოქართან მივიდა და მის წინაშე შეინანა თავისი ყველა ცოდვა, თითქოს ის ქალი ღმერთის მიერ დადგენილი ქურუმი ყოფილიყო. ამაზე ქალმა მიუგო: „მეფევ, ის გააკეთეთ, რაც არ უნდა გაგეკეთებინათ. მაგრამ უკვე მოხდა ის რაც მოხდა, და შევხედოთ, სხვანაირად მოიქცევით თუ არა მომავალში. აიღეთ ერთი ფუნტი წავის ქონი, ჩამარხეთ მიწაში და ერთი თვე მოიცადეთ. შემდეგ ამოთხარეთ ის ადგილი და ნახავთ, რასაც იპოვით.“ მეფე შინ დაბრუნდა, შერცხვენილი და იმედგაცრუებული, რადგან ტყეში ჯადოქრის წინაშე თავი დაიმცირა. მაგრამ მის რჩევას დაემორჩილა, ღამით ბაღში ორმო ამოთხარა და ქოთნით წავის ქონი ჩადო, რომელიც ძლივს იშოვა. ცხრა თვე დაიცადა. ვადის გასვლის შემდეგ ღამით იმ ადგილას მივიდა, სადაც ქოთანი დამარხა და ამოთხარა. განცვიფრებულმა ქოთანში მძინარე ბავშვი იპოვა, ქონი კი გამქრალიყო. ამოიყვანა ბავშვი და გახარებულმა თავის ცოლს მიუყვანა. ქალმა დაუყოვნებლივ მკერდთან აიყვანა და ნახა, რომ რძე უხვად წამოვიდა. ბავშვი იზრდებოდა და ხდებოდა დიდი და ძლიერი. დაკაცდა, სხვებზე დიდი და ძლიერი იყო. როდესაც ოცი წლის გახდა, მამასთან მივიდა და უთხრა: „ვიცი, რომ ჯადოქრობით ჩამსახე, სხვებივით არ დავბადებულვარ. შენი ცოდვების მონანიებით შემქმენი, ამან გამაძლიერა. მე ქალმა არ გამაჩინა, ამით გავხდი ჭკვიანი. ძლიერი ვარ და ჭკვიანი და ამის გამო შენგან სამეფოს გვირგვინს ვითხოვ.“ მეფე შეაშინა მისი ვაჟის ცოდნამ, უფრო მეტად კი მისმა ძალაუფლების წყურვილმა. გაჩუმდა და დაფიქრდა: „რამ ჩაგსახა შენ? წავის ქონმა. რა გინახავდა? მიწის წიაღი. ქოთნიდან ამოგიყვანე, ჯადოქარმა დამამცირა მე.“ და გადაწყვიტა, რომ თავისი ვაჟი ჩუმად მოეკლა.
მაგრამ რადგან მისი ვაჟი სხვებზე ძლიერი იყო, ეშინოდა მისი და ცბიერებას მიმართა. ისევ ტყეში ჯადოქართან მივიდა და რჩევა ჰკითხა. მან მიუგო: „მეფევ, ჩემთან ამჯერად ცოდვა არ გიღიარებიათ, რადგან ცოდვის ჩადენა გსურთ. გირჩევთ, რომ ისევ ჩამარხოთ ქოთანი წავის ქონით და ცხრა თქვე მიწაში დატოვოთ. შემდეგ ამოთხარეთ და ნახავთ, რაც მოხდება.“ მეფე ისე მოიქცა, როგორც ჯადოქარმა ურჩია. ამის შემდეგ მისი ვაჟი სულ უფრო სუსტდებოდა და როდესაც მეფე ცხრა თვის შემდეგ იმ ადგილას მიბრუნდა, სადაც ქოთანი იყო დაფლული, და თავისი ვაჟის საფლავი გამოთხარა. მან მიცვალებული საფლავში ცარიელი ქოთნის გვერდით ჩაასვენა.
მაგრამ მეფე დამწუხრდა და როდესაც თავის მწუხარებას ვეღარ უმკლავდებოდა, ღამით ისევ დაბრუნდა ჯადოქართან და რჩევა ჰკითხა. მან მიუგო: „მეფევ, ვაჟი გსურდათ, მან კი მეფობა მოინდომა, ძალაც და ჭკუაც საამისო ჰქონდა, თქვენ კი ვაჟი აღარ გინდოდათ. ამის გამო თქვენი ვაჟი დაკარგეთ. რატომ ხართ შეწუხებული? ყველაფერი გაქვთ, მეფევ ბატონო, რაც კი მოისურვეთ!“ მეფემ კი უთხრა: „მართალი ხარ. ასე მსურდა. მაგრამ ეს მწუხარება არ მსურდა. ხომ არ იცი მწუხარების საწინააღმდეგო საშუალება?“ ჯადოქარმა უთხრა: „მეფევ, თქვენი ვაჟის საფლავზე წადით, ქოთანი ისევ წავის ქონით გაავსეთ, და ცხრა თვის შემდეგ ნახეთ, რასაც იმ ქოთანში იპოვით.“ მეფე ისე მოიქცა, როგორც უთხრეს და გაიხარა ისე, რომ არც იცოდა რატომ უხაროდა. როდესაც ცხრა თვე გავიდა, ქოთანი ისევ ამოთხარა; გვამი გამქრალიყო, ქოთანში კი მძინარე ბავშვი იწვა და მიხვდა, რომ ეს მისი გარდაცვლილი ვაჟი იყო. ვაჟი ამოიყვანა და ერთ კვირაში ისე გაიზარდა, როგორც სხვა ბავშვები ერთ წელიწადში იზრდებიან. და როდესაც ოცი კვირა გავიდა, ვაჟი ისევ მოვიდა და სამეფო მოითხოვა. მაგრამ მამამ უკვე გამოცდილებით იცოდა, რაც მოხდებოდა. როგორც კი ვაჟმა ეს თქვა, წამოდგა მეფე თავისი ტახტიდან, სიხარულის ცრემლებით გადაეხვია თავის ვაჟს და თავზე გვირგვინის დადგმით გაამეფა. ვაჟმა კი, რომელიც გამეფდა, თავის მამას ემადლიერებოდა და დიდ პატივში ჰყავდა, რადგან მას სიცოცხლე მისცა.“
მე კი ჩემს გველს ვუთხარი: „სიმართლე გითხრა, ჩემო გველო, არ ვიცოდი, თუ ზღაპრებსაც ჰყვებოდი. მითხარი, როგორ გავიგო შენი ზღაპარი?“
გველი: „წარმოიდგინე, რომ შენ ხარ მოხუცი მეფე და გყავს ვაჟი.“
მე: „ვაჟი ვინ არის?“
გველი: „მეგონა, რომ იმ ვაჟზე საუბრობდი, რომელმაც დიდად ვერ გაგაბედნიერა.“
მე: „როგორ? ხომ არ გულისხმობ, რომ მე მას გვირგვინი უნდა დავადგა?“
გველი: „კი, აბა სხვას ვის?“
მე: „წარმოუდგენელია. ჯადოქარზე რაღას მეტყვი?“
გველი: „ჯადოქარი დედობრივი ქალია, რომლის შვილიც უნდა ყოფილიყავი, რადგან შენშია განახლებადი ბავშვი.“
მე: „ვაი, ნუთუ შეუძლებელია, რომ მამაკაცი ვიყო?“
გველი: „მამაკაცი ხარ საკმარისად, ამის გარდა სრულიად ბავშვური. ამგვარად შენ დედა გჭირდება.“
მე: „მრცხვენია ბავშვად ყოფნა.“
გველი: „ამით მოკალი შენი ვაჟი. შემოქმედს დედა სჭირდება, რადგან შენ ქალი არ ხარ.“
მე: „ეს ჭეშმარიტება შემზარავია. მჯეროდა და იმედი მქონდა, რომ მამაკაცი ვიქნებოდი ყოველმხრივ.“
გველი: „შენი ვაჟის გამო ეს არ შეგიძლია. ქმნა ნიშნავს: დედას და შვილს.“
მე: „ფიქრი ბავშვად დარჩენის აუცილებლობაზე აუტანელია.“
გველი: „შენი ვაჟისთვის ბავშვი უნდა იყო და გვირგვინო დაუთმო.“
მე: „ფიქრი ბავშვად დარჩენის აუცილებლობაზე არის დამთრგუნველი და გამანადგურებელი.“
გველი: „მკურნალი შხამსაწინააღმდეგო ძალაუფლების საწინააღმდეგოდ! ნუ შეეწინააღმდეგები იმას, რომ იყო ბავშვი, არამედ შეეწინააღმდეგე ვაჟს, რომელიც ყველაზე მეტად გსურდა.“
მე: „მართალია, მსურდა ვაჟი და გადარჩენა. მაგრამ ამის ფასი მაღალია.“
გველი: „უფრო მაღლა დგას ვაჟი. შენ მასზე პატარა და სუსტი ხარ. ეს არის მწარე რეალობა, მაგრამ ვერ გაექცევი. ნუ იქნები ურჩი, ბავშვები კარგად უნდა იქცეოდნენ.“
მე: „წყეული დაცინვა.“
გველი: „სასაცილო ხარ! გითმენ. ჩემი წყაროები შენთვის უნდა იღვრებოდნენ და ხსნის სასმელს იძლეოდეს, თუ ქვეყნიერება გამოშრება და ყველა მოწყურებული შენთან მოვა, რათა სიცოცხლის წყალი გთხოვოს. ასე რომ დაემორჩილე შენს ვაჟს.“
მე: „სად მოვიცვა განუზომელი? ჩემი ცოდნა და შეძლება მწირია, ძალა არ მყოფნის.“
ამ დროს გველი მოიკეცა, გაიკვანძა და თქვა: „არასოდეს იკითხო ხვალინდელზე, დღევანდელი უნდა იკმარო. საშუალებებზე ზრუნვა არ გჭირდება. დაე ყოველივე გაიზარდოს, დაე ყოველივე ამოვიდეს; ვაჟი საკუთარი თავიდან იზრდება.
მითოსი ამოდის, რომლითაც მხოლოდ უნდა იცხოვრო და არ უნდა უმღეროდე მას, რადგან ის თავად მღერის. ჩემს ვაჟს ვემორჩილები, ჯადოსნურად ჩასახულს, არარეალურად დაბადებულს, ბაყაყის შვილს, რომელიც წყლის პირას დგას, თავის მამებს ელაპარაკება და მა ღამეულ სიმღერას უსმენს. ჭეშმარიტად იდუმალია იგი და ძალით ყოველ მამაკაცს აღემატება. მამაკაცს არ ჩაუსახავს და ქალს არ გაუჩენია იგი.
აბსურდი უძველეს დედაში შევიდა, და სიღრმეში გაიზარდა ვაჟი. გამოვიდა და მოიკლა. მკვდრეთით აღდგა, ჯადოსნურად ისევ ჩასახული, და უფრო სწრაფად გაიზარდა ვიდრე უწინ. გვირგვინი მივეცი მას, რომელიც გაყოფილს ამთელებს. და ასე გაამთელა გაყოფილი ჩემთვის. მე მას ძალაუფლება გადავეცი, ასე მბრძანებლობს იგი, რადგან სხვებს ძალითა და ჭკუით აღემატება.
ნებაყოფლობით არ დამითმია მისთვის, არამედ გამონათების შედეგად. არც ერთი ადამიანი აერთებს ქვედასა და ზედას. ის კი, ვინც ადამიანივით არ შექმნილა და თან ადამიანის სახით არის, შეძლებს ამას. ჩემი ძალაუფლება პარალიზებულია, მაგრამ მე ჩემს ვაჟში გადავრჩები. საზრუნავს ვიშორებ, ის ხალხებზე იბატონებს. მარტოსული ვარ, ხალხი მას შეჰხარის. ძლევამოსილი ვიყავი, ახლა კი უძლური ვარ. ძლიერი ვიყავი, ახლა კი დავსუსტდი. რადგან მან მთელი ძალა წაიღო. ჩემთვის ყველაფერი შეტრიალდა.
მე მშვენიერის მშვენიერება მიყვარს, სულიერების მქონეთა სული, ძლიერთა ძალა, ვიცინოდი სულელთა სისულელეზე, სუსტების სისუსტე და ძუნწების სიძუნწე მეზიზღებოდა და ცუდების სიცუდე მძულდა. მაგრამ ახლა უნდა მიყვარდეს მახინჯების სილამაზე, ბრიყვების სული, სუსტების ძლიერება. ჭკვიანთა სისულელე უნდა მიკვირდეს, ძლიერთა სისუსტესა და გულუხვების სიძუნწეს უნდა ვცე პატივი, ცუდების სიკარგე უნდა ვადიდო. სად გაქრება დაცინვა, უპატივცემულობა, სიძულვილი?
ისინი ძესთან გადავიდა როგორც ძალაუფლების ნიშანი. მისი დაცინვა სისხლიანია, როგორ ელავს მისი თვალები უპატივცემულობით! მისი სიძულვილი ცეცხლის სიმღერაა! შესაშურო, ღმერთების ძევ, ვინ შეძლებს რომ არ დაგემორჩილოს? გაორება დამემართა, მან გამჭრა შუაზე. ის დანაწევრებულს აერთებს. მის გარეშე დავიშლები, მაგრამ ჩემი ცხოვრება მასთან ერთად გაგრძელდა. ჩემი სიყვარული ჩემთან რჩება.
ასე შევედი მარტოობაში ბნელი მზერით, ჩემი ვაჟის ძალაუფლების მიმართ დრტვინვითა და აღშფოთებით. როგორ შეეძლო ჩემს ვაჟს ჩემი ძალაუფლების მითვისება? ჩემს ბაღში გავედი და ქვაზე განმარტოებით ჩამოვჯექი, ბნელ ფიქრებში ჩავიძირე. გველს დავუძახე, ჩემს ღამეულ თანამგზავრს, რომელიც მრავალი ბინდის განმავლობაში ქვაზე ჩემს გვერდით იჯდა და თავის გველურ სიბრძნეს მიყვებოდა. ამ დროს კი ჩემმა ვაჟმა ამოყვინთა წყლიდან, დიადმა და ძლევამოსილმა, თავზე გვირგვინით, ლომის ფაფრით, გველის პრიალა ტყავით იყო მისი ტანი დაფარული და მითხრა: „მოვედი და შენს სიცოცხლეს მოვითხოვ.“
მე: „ეს რას ნიშნავს? ღმერთად იქეცი?“
ის: „კვლავ აღვდექი, ხორცი შევისხი, ახლა მე მარადიულ ბრწყინვალებასა და ელვარებას ვუბრუნდები, შენ კი ჩემს დამიწებულ მდგომარეობას გიტოვებ. შენ ადამიანებთან რჩები. შენ საკმაოდ დიდხანს იყავი უკვდავთა შორის. შენი საქმე მიწას ეხება.“
მე: „როგორ მელაპარაკები! განა შენ არ ეგდე მიწაში და ქვესკნელში?“
ის: „ადამიანად და მხეცად ვიქეცი და ჩემს მხარეში ავდივარ.“
მე: „სად არის შენი მხარე?“
ის: „ნათელში, კვერცხში, მზეში, შეკუმშულ ყოფაში, მარად მწყურვალ ნაკვერჩხლებში. ასე ამოდის მზე შენს გულში და ცივ სამყაროში გამოანათებს.“
მე: „როგორ აცხადებ საკუთარ თავს!“
ის: „მსურს თვალთახედვის არედან წაგშალო. ბნელ მარტოობაში უნდა იცხოვრო, ღმერთებმა კი არა ადამიანებმა უნდა გაანათონ შენი ბნელი.“
მე: „როგორ მკაცრი და დიდებული ხარ! მსურს შენი ფეხები ცრემლებით განვბანო, ჩემი თმებით გაგიმშრალო - ვბოდავ, განა ქალი ვარ?“
ის: „ქალიც, დედაც, ფეხმძიმეც. მშობიარობა გელოდება.“
მე: „ო წმინდა სულო, შენი მარადიული ნათელის ნაპერწკალი მიბოძე.“
ის: „შენ ბავშვს ატარებ.“
მე: „მშობიარეს ტანჯვას, შიშსა და სიცარიელეს ვგრძნობ. მტოვებ, ჩემო ღმერთო?“
ის: „შენ ბავშვი გყავს.“
მე: „ჩემო სამშვინველო, ისევ შენ ხარ? შენ გველო, გომბეშო, შენ ჯადოსნურად ჩასახულო ბავშვო, რომელიც ჩემი ხელით დაგმარხე. შენ მასხრად აგდებულო, პატივაყრილო, საძულველო, რომელიც სულელის სახით გამომეცხადე? ვაი მათ, ვინც საკუთარი სამშვინველი დაინახა და ხელით შეეხო. უძლური ვარ შენს ხელში, ჩემო ღმერთო!“
ის: „ორსულები ბედს მიენდობიან. გამიშვი, მარადიულ სივრცეებში ავდივარ.“
მე: „კიდევ გავიგებ შენს ხმას? ო წყეული გაცრუება! რას ვკითხულობ? ხვალ ისევ დამელაპარაკები, ისევ ილაყბებ სარკეში.“
ის: „ნუ დრტვინავ. შენთან ვიქნები და არ ვიქნები. ჩემს ხმას გაიგებ და არ გაიგებ. ვიარსებებ და არ ვიარსებებ.“
მე: „საზარელ გამოცანას ამბობ.“
ის: „ეს არის ჩემი ენა და ამის გააზრებას მოგანდობ. შენი ღმერთი შენს გარდა არავის ჰყავს. ის ყოველთვის შენთან არის და მას სხვებთან ხედავ, ამგვარად იგი არასოდეს არის შენთან. გსურს მოიზიდო ისინი, ვისაც შენი ღმერთი ჰყავს, როგორც გეჩვენება. დაინახავ, რომ ის მათ არ ჰყავთ, რომ ის მხოლოდ შენ გყავს. მარტო ხარ ადამიანებთან ერთად, ხალხში ხარ და მაინც მარტო. მარტოობა მრავალთან ერთად - იფიქრე ამაზე.“
მე: „შენი ნათქვამის შემდეგ უნდა გავჩუმდე, მაგრამ არ შემიძლია; გული მიწვრილდება, როდესაც ვხედავ, თუ როგორ მიდიხარ ჩემგან.“
ის: „გამიშვი. განახლებული სახით მოვბრუნდები. ხედავ მზეს, როგორი წითელია მთებში ჩასვლის დროს? ამ დღის საქმე აღსრულდა, და ახალი მზე ამოვა ისევ. რატომ დარდობ დღევანდელი მზის გამო?“
მე: „ღამე უნდა დაიწყოს?“
ის: „განა ის დღის დედა არ არის?“
მე: „ღამის გამო იმედი მიცრუვდება.“
ის: „რას ჩივი? ეს არის ბედი. გამიშვი, ფრთები მეზრდება და მარადიული ნათლისკენ ლტოლვა იზრდება ჩემში. ვეღარ დამაკავებ. ცრემლები შეიკავე და მომეცი საშუალება სიხარულის ძახილით ავმაღლდე. შენ მიწის მუშაკი ხარ, იფიქრე შენს მოსავალზე. მსუბუქი ვხდები, როგორც ჩიტი, რომელიც დილის ცაში მაღლდება. ნუ დამაკავებ, ნუ დაიჩივლებ, ვფარფატებ უკვე, სიცოცხლის ძახილი აღმომხდება, ჩემს უმაღლეს სიამოვნებას ვეღარ ვაკავებ. უნდა ავიდე - აღსრულდა, ბოლო კვანძი გაიხსნა, ჩემმა ფრთებმა ამიტაცეს. სინათლის ზღვაში ავდივარ. შენ ქვემოთ მდგომო, შორეულო, ბინდისფერო ადამიანო - შენ ჩემთვის ქრები.“
მე: „საით წახვედი? რაღაც მოხდა. დამბლა დამეცა. ღმერთი ხომ არ გაქრა ჩემგან?“
სად არის ღმერთი?
რა მოხდა?
როგორი სიცარიელეა, უზომო სიცარიელე! უნდა განვუცხადო ადამიანებს, თუ როგორ გაქრი? უღმერთო მარტოობის სახარება ვიქადაგო?
ყველა უდაბნოში უნდა გავიდეთ და თავზე ნაცარი დავიყაროთ, რადგან ღმერთმა დაგვტოვა?
მწამს და ვაღიარებ, რომ ღმერთი ჩემგან განსხვავდება.
ზარ-ზეიმით ამაღლდა იგი.
ტკივილით სავსე ღამეში ვდგავარ.
ღმერთთან ერთად კი არა, ჩემს თავთან მარტო.
ახლა კი დაიხშეთ, ბრინჯაოს კარიბჭეებო, რომლებიც გავაღე, რათა გამანადგურებელ ტალღას გადაევლო ადამიანებზე, ისე გავაღე, თითქოს ღმერთის ბებიაქალი ვყოფილიყავი.
დაიხშეთ, დაე მთები დაგემხოთ თავზე და ზღვებმა დაგფაროთ თქვენ.
ჩემს თავს დავუბრუნდი, ცარიელ და საცოდავ ფიგურას. ჩემი მე! იგი არ ამირჩევია თანამგზავრად. მასთან ერთად ვიპოვე ჩემი თავი. ბოროტ ქალს ან ჭირვეულ ძაღლს ვამჯობინებდი, მაგრამ ჩემივე თავი - მზარავს.
საჭიროა ქმედება ათწლეულების გასაფანტად, ამაოდ უნდა გაიფანტოს. ჩემში შუა საუკუნეების ნაწილს უნდა დავეწიო. ჩვენ ჯერ სხვების შუა საუკუნეები დავასრულეთ. მე ადრე უნდა დავიწყო, იმ დროში, როდესაც განდეგილები დაიხოცნენ. ასკეზა, ინკვიზიცია, წამება ხელთ არის და მიტევენ. ბარბაროსს აღზრდის ბარბაროსული საშუალებები სჭირდება. ჩემო მე, შენ ბარბაროსი ხარ. შენთან ერთად ცხოვრება მსურს, ამრიგად მე მთელი შუა საუკუნეების ჯოჯოხეთში გათრევ, სანამ შენთან ერთად ცხოვრებას ასატანს გახდი. შენ უნდა გახდე სიცოცხლის ჭურჭელი და მშობელი დედა, ასე რომ უნდა გაგწმინდო.
საცდელი ქვა არის საკუთარ თავთან მარტო ყოფნა.
ეს არის გზა.